19 Mayıs 2024 günü İran kuzeyinde düşen helikopterin yerini 20 Mayıs'ın ilk saatlerinde AKINCI'nın bulması ve sonrasında başlayan tartışmalar, ABD merkezli ünlü savunma-haber platformu Breaking Defense'te ele alındı.
Tahran yönetimi, Cumhurbaşkanı İbrahim Reisi ile Dışişleri Bakanı Hüseyin Emir Abdullahyan'ı taşıyan helikopterin düşmesinin ardından olay mahallini tespit edemeyince Türkiye'den yardım istedi.
Sonrasında termal ve gece görüş yeteneğine sahip taarruzî insansız hava aracı AKINCI bölgeye gönderildi ve Türk SİHA'sı, 1,5 saatlik uçuşun ardından enkaz noktasına işaret eden 'ısı kaynağı'nı tespit ederek görüntü servis etti.
İran tarafı ise kazanın yerini bulan aracın Türk SİHA'sı değil, kendi İHA'ları olduğunu iddia eden bir dizi demeçle dikkat çekti.
İran Genelkurmay Başkanlığı, Sentetik Açıklıklı Radar (SAR) yeteneğine sahip bir İHA'ya sahip olduklarını ancak bu İHA'nın Hint Okyanusu'nda görevde bulunduğunu, bu nedenle Türkiye'den yardım istendiğini iddia etti; enkaz noktasını bulan aracın ise AKINCI olmadığını ileri sürdü.
Olaya ilişkin uzman görüşlerine başvurarak hazırladığı haberde Amerikan Breaking Defense, iki ülke arasındaki teknoloji farkına dikkat çekerek şu ifadeleri kullandı...
Düşmanı bulamazsa piste geri dönen füze yaptılar: Türkler sıradışı bir...
İRAN'IN MAKSADI İTİBARINI KURTARMAK
Türk savunma uzmanı ve Hudson Enstitüsü'nde kıdemli araştırmacı Can Kasapoğlu, Tahran'ın inkâr mesajlarıyla 'itibar kurtarmayı amaçladığını' belirtiyor.
Kasapoğlu, "İran, Türkiye'nin bilgi üstünlüğü karşısında gölgede ve NATO standartlarının gerisinde kaldı" dedi.
Ortadoğu Enstitüsü Stratejik Teknolojiler ve Siber Güvenlik Programı Direktörü Muhammed Soliman ise şunları söylüyor:
"İran'ın bu tür senaryolarda Türkiye'nin yardımına güvenmesi, kendi gece görüşü ve termal görüntüleme yeteneklerindeki potansiyel eksikliklere işaret ediyor. Etkili keşif/gözetleme, gerçek zamanlı veri işleme ve analize bağlıdır.
İran insansız hava araçlarının bu işlevlerden yoksun olması, hem askerî hem de arama-kurtarma operasyonlarında bu araçların kullanışlılığını önemli ölçüde sekteye uğratacaktır."
Cüce denizaltıların yuvası: Dünyanın sonunu getirebilir! Belgorod'un gizemli yolculuğu
İRAN TEKNOLOJİSİ TÜRK İHA'LARININ GERİSİNDE
Atlantik Konseyi Scowcroft Ortadoğu Güvenlik Girişi analisti Ali Bekir de aynı görüşü paylaşarak şu yorumda bulundu:
"Kaza bölgesinin zorlu ortamını küçümsemek istemem ama İranlıların SAR yeteneği gerektiren operasyonlarında ilkel ve sınırlı kapasiteli yöntemler kullanarak yaklaşık 12 saat kaybetmiş olmaları oldukça anlamlıdır.
Bazı İran İHA'ları yabancı İHA'larla benzer özellikler taşır, çünkü birçoğu Batı kaynaklı bileşenler içerir. Ancak Türk muadilleriyle karşılaştırıldıklarında karmaşık, teknolojik olarak gelişmiş ve doğru sistemlerle donatılmamışlardır.
İran İHA'ları öncelikle kamikaze tarzındadır, sinir bozması ve yıkıcı olması amaçlanır. Ancak teknolojik olarak gelişmemiş durumdadırlar."
Sonunda bu da oldu: Uzaktan kumandalı tank, askerleri yanmaktan kurtaracak
TAHRAN'IN ELİNDE AKINCI GİBİ BİR ARAÇ YOK
Analistler, Ukrayna ve Ortadoğu'daki krizlerin İran ürünlerine uluslararası ilgiyi artırdığını söylüyor. İran, Körfez'deki DIMDEX-2024 savunma fuarında İHA sergileyecek kadar ileri gitti; burada yetkililer ABD ve İsrail haricinde her ülkeye satış yapabileceklerini söyledi.
Türkiye ise Rusya-Ukrayna savaşının erken safhalarında güçlü bir savunma gücü sunan Bayraktar TB2'lere ilgilinin hızla arttığını gördü. Türk sistemlerine uluslararası ilgi arttı.
Geçtiğimiz temmuz ayında Suudi Arabistan ve Türkiye, İbrahim Reisi'nin helikopterini bulmak için kullanılan modelin aynısı olan Türk AKINCI İHA'sı için Ankara savunma sanayii tarihinin en büyük savunma sözleşmesine imza attı. İki taraf da anlaşmaya ilişkin ayrıntılı bilgi vermedi.
Uzmanlar İran ve Türkiye'nin farklı dron stratejisi ve sanayi üretiminin, gördükleri tehdit ve fırsatların sonucu olduğunu söylüyor.
Uluslararası Stratejik Araştırmalar Enstitüsü'nde araştırma görevlisi Fabian Hinz şu açıklamayı yaptı:
"İran'ın dron gelişimi büyük ölçüde İsrail gibi konvansiyonel olarak daha güçlü bir rakibe karşı asimetrik savaşın gerekliliklerince yönlendirildi. Bu durum, niçin çok sayıda küçük kamikaze İHA ve dolanan mühimmat geliştirdikleri sorusunun cevabıdır.
Oysa Türkiye'nin kalkınma yaklaşımı daha büyük İHA örneklerinde görüldüğü gibi, biraz daha geleneksel oldu. Örneğin İran, AKINCI ile aynı kapasitede bir hava aracına sahip değil. 'Gazze' adını verdikleri ağır bir İHA'yı 7 Ekim'den hemen önce tanıtmışlardı ama bu İHA şu anda hizmette değil."
Düşmanı bulamazsa piste geri dönen füze yaptılar: Türkler sıradışı bir...
TÜRKİYE İHA/SİHA'DA SÜPER GÜÇ OLDU
Türkiye'nin 'SİHA süper gücü' haline geldiğini ifade eden Muhammed Soliman, şu hususlara dikkat çekiyor:
"Yaptırımlar onlarca yıldır Tahran'ın temel Batı menşeili fikrî mülkiyet haklarına erişimini engelledi. Buna karşılık NATO üyesi Ankara, hem Doğu hem de Batılı kaynaklara tam erişime sahip oldu; bu, müthiş bir yerli askerî sanayi inşa etmede ve Türkiye'yi bir insansız hava aracı süper gücü haline getirmede etkili oldu.
İran İHA'ları, özellikle keşif/istihbarat ve elektronik savaş yetenekleri bakımından 'az gelişmiş' olarak algılanıyor. Bu teknolojik eşitsizlik, Türkiye'nin İHA/SİHA teknolojisinde kendisini başarılı bir şekilde lider konuma getirdiği ihracat pazarına da yansıyor. Hem İran, dron kabiliyeti açısından Türkiye ile aynı düzeyde uluslararası tanınırlığa ulaşamadı."
Can Kasapoğlu'na göre ise İran İHA'larının uluslararası alanda iz bırakabilmesi için çok da gelişmiş olmasına gerek yok. Kasapoğlu, "İran düşük maliyetli, gözden çıkarılabilir çözümlerle ön plana çıkıyor" diyor.
Helikopteri kim bulmuş olursa olsun, İran'da yerel kapasitenin eksikliği diğer her şeyi gölgede bırakıyor.
Yorum Yaz