64 yıllık acının izleri hiç unutulmayacak! Milli iradeye vurulan ilk darbe: 27 Mayıs!

Takvimler 27 Mayıs 1960 günü gösterdiğinde Türkiye ilk kez darbeyle tanıştı. Cumhurbaşkanı Celal Bayar ve Başbakan Adnan Menderes'in de aralarında bulunduğu 592 kişi, Yassıada'da davayla yargılandı. Halkın iradesiyle seçilen Başbakan ve iki bakan darbeciler tarafından idam edildi.

2024 YKS tercihleri ne zaman başlayacak? YKS yerleştirme sonuçları ne... Haberi Görüntüle

DP SERBEST SEÇİMLE İKTİDAR OLAN TEK PARTİ OLDU 

Türkiye'de 1946 yılında çok partili hayata geçilmesinin ardından, 1950'de iktidara gelen Demokrat Parti (DP), 10 yıl iktidarda kaldı. DP iktidarının son dönemlerinde ülkede yaşanan gerilim, zaman zaman şiddetle kendini gösterdi. Ocak 1946'da kurulan DP, 7 partinin katıldığı 14 Mayıs 1950'deki seçimlerde yüzde 53 oy ve 416 milletvekili ile Meclise girdi, CHP ise 69 sandalye kazanabildi. Böylece 27 yıllık tek parti dönemi sona ererken, DP serbest seçimle iktidarı kazanan ilk siyasi parti oldu.

Merkez Bankası Temmuz faiz kararı ne zaman? MB faiz indirir... Haberi Görüntüle

DARBENİN AYAK SESLERİNİ DUYAN HÜKÜMET TSK'NIN KOMUTANLARINI EMEKLİYE SEVK ETTİ 

Hükümetin başına geçen DP'de Celal Bayar Cumhurbaşkanı, Refik Koraltan TBMM Başkanı oldu. Adnan Menderes başbakan oldu. Siyaseten güçlü şekilde icraatlara başlayan DP Hükümeti, Haziran 1950'de darbe hazırlığı yapıldığı gerekçesiyle TSK'nın komuta kademesini emekli etti. Bu kişiler arasında dönemin Genelkurmay Başkanı Orgeneral Abdurrahman Nafiz Gürman, kuvvet komutanları ile 15 general ve 150 albay bulunuyordu.

Emekli maaş zammı bu akşam belli olacak mı? En düşük... Haberi Görüntüle

DP VE CHP ARASINDAKİ UÇURUM AÇILDI 

DP iktidarı sanayi, eğitim, sağlık ve ulaştırma konularında dikkat çeken adımlara imza attı. DP-CHP arasında siyasi çekişmeler yoğun şekilde devam ederken DP'nin CHP'nin taşınır-taşınmaz mallarının Hazine'ye devri için yaptığı düzenleme, 1953'te Cumhurbaşkanı onayıyla yürürlüğe girdi. Bu adımla iki parti arasındaki uçurum derinleşmeye başladı.

16 Temmuz Kabine Toplantısı ne zaman, saat kaçta başlayacak? Haberi Görüntüle

DP SANDIKTAN REKOR OY ÇIKARDI 

Takvimler 2 Mayıs 1954'ü gösterdiğinde halk yeniden sandık başına gitti. DP rekor kırarak oyların yüzde 57'sini aldı ve 502 milletvekili çıkardı. CHP ise sadece 31 milletvekiliyle temsil hakkı kazandı. 

Bakan Yumaklı: Tüm yurtta 48 yangınla mücadele edildi Ege ve... Haberi Görüntüle

CHP MUHALEFETİN DOZUNU YÜKSELTTİ 

CHP'de bu tarihi yenilginin ardından itirazlar yüksek sesle ifade edilmesede oklar İsmet İnönü'ye çevrildi. İnönü de muhalefetin dozunu artırdı. Seçim sonuçları ile gücüne güç katan DP, eş zamanlı olarak ekonomik krizin sinyallerini de almaya başladı.

DP ile TSK arasında gerilimler yaşansa da Adnan Menderes bunları çözmek için çalıştı ancak ordu içindeki rahatsızlıklar dinmedi. Parti içi anlaşmazlıklar sonucunda DP'den ayrılan 19 milletvekili, Hürriyet Partisini kurdu. Bu sırada ülkedeki ekonomik kriz, halkta da büyük rahatsızlık yarattı.

İzmir'de bugün (15 Temmuz) otobüsler indirimli mi, ücretsiz mi? ESHOT... Haberi Görüntüle

AZINLIKLARA SALDIRILAR BAŞLADI 

Selanik'te Atatürk'ün doğduğu evin yanındaki Türk Konsolosluğu bahçesine atılan iki bombadan birinin patladığı, evin ve konsolosluk binasının camlarının kırıldığı dedikodusu bir anda ülkede yayılmaya başladı. Sonrasında gelişen olaylar zincirinde Ankara, İstanbul ve İzmir'de halk 6-7 Eylül 1955'te sokağa döküldü. Azınlık mensuplarının dükkanlarına, dini yapılara ve mezarlıklara saldırılar oldu. Bunun sonucunda birçok azınlık mensubu Türkiye'yi terk etmek zorunda kaldı. 

2024 YKS sonuçları açıklandı mı? YKS sonuçları erken açıklanır mı? Haberi Görüntüle

ORDU İÇİNDE CUNTA YAPISI OLUŞTURULMUŞTU 

DP'nin iktidara gelmesinin ardından bir grup subayın ordu içinde oluşturmaya başladığı cunta, süreç içinde giderek varlığını hissettirmeye başladı.DP iktidarına darbe düzenlemek amacıyla bir araya gelen cuntanın girişimi, Binbaşı Samet Kuşçu'nun ihbarı ile akamete uğrarken bu olay tarihe "9 subay olayı" olarak geçti. Cumhurbaşkanı Bayar, olayın vahametini anlayarak Milli Savunma Bakanı Şemi Ergin’in istifasını sağladı. Yerine Adnan Menderes'le akrabalık bağı olmayan yakın arkadaşı Ethem Menderes getirildi.

DCT Trading halka arz menüsünde neden yok? DCT halka arzda... Haberi Görüntüle

MENDERES'İN UÇAĞI KAZA GEÇİRDİ 

Bu dönemde siyaseten gerilimler devam ederken yaşanan bir kaza, tüm krizlerin bir süreliğine askıya alınmasına yol açtı. Şubat 1959'da Kıbrıs Anlaşması'nı imzalamak üzere Londra'ya giden Menderes'i ve heyetini taşıyan uçak, Gatwick Havalimanı'na inişe geçtiği sırada düştü. Menderes kazadan sağ kurtulurken ülkeye dönüşünde siyasilerin ve halkın coşkulu karşılamasıyla moral buldu.

Provokatörler sönen ateşi körükleme peşinde! Suriyelilerin dükkanlarını basıp haraç kestiler! Haberi Görüntüle

İNÖNÜ 'BÜYÜK TAARRUZ' GEZİLERİNİ BAŞLATTI 

Bu gelişmeler yaşanırken CHP Genel Başkanı İnönü, Nisan 1959'da "Büyük Taarruz" adı verilen bir geziye çıktı. 48 milletvekili, partililer ve gazetecilerden oluşan grubun ilk durağı Uşak oldu. Heyet burada hükümet tarafından organize edildiği iddia edildi bir grup gösterici tarafından protesto edildi ve İnönü bir göstericinin attığı taşla yaralandı.İnönü, İstanbul'a dönüşünde de arabasıyla şehre girerken bir grubun saldırısına uğradı. İddiaya göre olaya polis ve asker müdahale etmedi.

Kırmızı kategoriye bir çizik daha! MSB görüntüleri paylaştı: Çok sayıda... Haberi Görüntüle

ÖĞRENCİLER GÖSTERİLERE BAŞLADI 

Bu olayların ardından üniversite öğrencileri, hükümet aleyhine gösterilere başladı. İstanbul Beyazıt Meydanı'nda öğrenci eylemi sırasında Orman Fakültesi öğrencisi Turan Emeksiz bir kurşunun başına isabet etmesi sonucu hayatını kaybetti. Emeksiz'in "polis kurşunuyla hayatını kaybettiği" yönündeki haberler dolayısıyla olaylar her geçen gün artmaya başladı. 

SGK'ya en çok hangi belediyelerin borcu var? İstanbul ve Ankara... Haberi Görüntüle

ÖĞRENCİ MENDERES'İN BOĞAZINI SIKTI

İstanbul ve Ankara'da sıkıyönetim ilan edilirken, Ankara'da 5 Mayıs 1960'ta bir öğrenci grubu, ''555K'' yani "5'inci ayın 5'inde saat 5'te Kızılay'da" koduyla gösteri düzenledi. Menderes, eylemcilere hitap etmeye çalıştı ancak başaramadı. Öğrencilerin arasına girerek konuşmak isteyince, bir öğrenci Menderes'in boğazını sıktı. Menderes "Ne istiyorsun" diye sorduğu gençten "Hürriyet istiyorum" cevabını aldı. Menderes, tarihe geçen "Bir Başbakanın boğazını sıkıyorsun, bundan ala hürriyet mi var?" dedi.

15 Temmuz Kahramanı: Ömer Halisdemir Haberi Görüntüle

27 MAYIS SABAHI DARBE YAPILDI 

Olaylardan rahatsızlık duyulduğu iddiasıyla Türk Silahlı Kuvvetleri içerisindeki bazı general ve subayların oluşturduğu 38 kişilik Milli Birlik Komitesi, "DP'nin ülkeyi gitgide bir baskı rejimine ve kardeş kavgasına götürdüğü" gerekçelerini ileri sürerek, 27 Mayıs sabaha karşı yönetime el koydu. Kurmay Albay Alparslan Türkeş tarafından Ankara Radyosundan okunan bildiriyle "ihtilal" duyuruldu.

Bildiride, şöyle denildi:

"Bugün demokrasimizin içine düştüğü buhran ve son müessif hadiseler dolayısıyla kardeş kavgasına meydan vermemek maksadıyla Türk Silahlı Kuvvetleri, memleketin idaresini ele almıştır. Bu harekata, Silahlı Kuvvetlerimiz partileri, içine düştükleri uzlaşmaz durumdan kurtarmak ve partiler üstü tarafsız bir idarenin nezaret ve hakemliği altında en kısa zamanda adil ve serbest seçimler yaptırarak idareyi, hangi tarafa mensup olursa olsun, seçimi kazananlara devir ve teslim etmek üzere girişmiş bulunmaktadır."

Valilik harekete geçti! İlkokulda cinsel içerikli şarkı söyleyen rapçiye soruşturma Haberi Görüntüle

ANAYASA VE TBMM FESHEDİLDİ 

Darbe sonrasında, bütün antidemokratik yöntemler hızlı bir şekilde devreye alındı. Milli Birlik Komitesi, Anayasa ve TBMM'yi feshetti, siyasi faaliyetleri askıya aldı, Cumhurbaşkanı Celal Bayar, Başbakan Adnan Menderes, hükümet üyeleri, DP'li milletvekilleri, Genelkurmay Başkanı Orgeneral Rüştü Erdelhun ile asker ve bazı üst düzey kamu görevlileri gözaltına alındı.

Seçil Erzan davasında olay ifade: Kayıp milyonların sırrı çözüldü eski... Haberi Görüntüle

MENDERES VE DP ÜYELERİ YASSIADA DA HAPSEDİLDİ 

Kütahya'da Albay Muhsin Batur tarafından gözaltına alınarak Ankara'ya götürülen Menderes, daha sonra diğer tutuklu DP üyeleriyle Yassıada'da hapsedildi.

The Decameron 2. sezon ne zaman? The Decameron bitti mi,... Haberi Görüntüle

288 KİŞİNİN İDAMI İSTENDİ 

Yassıada yargılamaları, 14 Ekim 1960'ta başlayıp 15 Eylül 1961'de karara bağlandı. Toplam 19 dosyada toplanan davalar, "anayasayı ihlal" davasıyla birleştirildi. 592 sanıktan 288'i için idam istendi.

Kararı açıklayan Yüksek Adalet Divanı, 15 sanığı idam cezasına çarptırdı. Eski Cumhurbaşkanı Celal Bayar, eski Başbakan Adnan Menderes, eski Dışişleri Bakanı Fatin Rüştü Zorlu, eski Maliye Bakanı Hasan Polatkan'ın idam kararları oy birliğiyle alındı. Celal Bayar hakkındaki karar, yaş haddi nedeniyle müebbet hapis cezasına çevrildi.

Eski TBMM Başkanı Refik Koraltan, eski TBMM başkanvekilleri Agah Erozsan, İbrahim Kirazoğlu, eski Tahkikat Komisyonu Başkanı Ahmet Hamdi Sancar, eski Tahkikat Komisyonu üyeleri Nusret Kirişçioğlu, Bahadır Dülger, eski bakan Emin Kalafat, eski milletvekilleri Baha Akşit, Osman Kavrakoğlu, Zeki Erataman ile eski Genelkurmay Başkanı Rüştü Erdelhun hakkındaki idam kararları ise oy çokluğuyla alındı.

Aralarında eski bakan, eski milletvekilleri, Tahkikat Komisyonu üyeleri, İstanbul Valisi ile İstanbul Belediye Başkanının da bulunduğu 31 sanık hakkında ise müebbet hapis cezası verildi. Diğer sanıkların bazıları hapis cezaları alırken, bazıları da beraat etti.

Tüm soruları doğru cevapladılar! Onlar başarını adı: YKS'ye İstanbullu 5... Haberi Görüntüle

DÜNYA ÜLKELERİNDEN İDAMLARIN DURDURULMASI İÇİN ÇAĞRI YAPILDI 

Birçok yabancı ülke lideri, idamların durdurulması için Cemal Gürsel başkanlığındaki Milli Birlik Komitesine defalarca çağrıda bulundu. Bunun üzerine komite, Celal Bayar, Adnan Menderes, Hasan Polatkan ve Fatin Rüştü Zorlu dışındakilerin idam cezasını affetti. Celal Bayar'ın cezası, yaş haddi nedeniyle ömür boyu hapse çevrildi.

Zorlu ve Polatkan, 16 Eylül 1961'de sabaha karşı, o gün başarısız bir intihar girişiminde bulunan Adnan Menderes ise İmralı Adası'nda 17 Eylül 1961'de sağlık muayenesini yapan doktor heyetinden sağlam raporu alındıktan sonra saat 13.21'de idam edildi.