Birçoğumuz enflasyon kelimesini sıkça duyarız. Gerek siyasilerin söylemleri gerekse sokakta yapılan muhabbetlerde, maaşlarda, zamlarda enflasyonun etkilerinden söz ederiz. Fakat birçoğumuz çok kez duymuş olsak da enflasyonun ne demek olduğunu tam olarak bilmeyiz. Hayatın her noktasına etki eden bu enflasyon terimini anlayacağınız şekilde detaylarıyla sizler için derledik.
Gram altında sert düşüş! İşte 26 Temmuz 2024 güncel altın...
ENFLASYON NEDİR?
Enflasyon mal ve hizmet fiyatlarının ortalama seviyesinde yaşanan devamlı artışı olarak tanımlanabilir. Enflasyon, hesaplanırken bir tek bir veya birkaç ürün ve hizmetin değil, ortalama bir tüketicinin yıl içinde kullandığı tüm mal ve hizmetlerde meydana gelen fiyat değişikliğinin tümünü kapsar.
Enflasyon, mal ve hizmetlerin fiyatlarının artmasına denir fakat mal ve hizmetlerin fiyatları zaman içinde artabilir ya da azalabilir. Enflasyon sadece belli bir malın veya hizmetin fiyatının tek başına artması denemez, fiyatların genel düzeyinin sürekli bir artış gösterme eğiliminde olması gerekir. Başka bir deyişle, bazı malların fiyatlarının sürekli artması ya da tüm malların fiyatlarının bir sefer artmasına enflasyon denemez.
Araç sahipleri müjde! O yakıt grubuna indirim kapıda: Gece yarısı...
ENFLASYON NASIL HESAPLANIR?
O halde sürekli haberlerde okuduğunuz enflasyona göre değimiyle süslenen enflasyon nasıl hesaplanır? Enflasyon genel olarak mal ve hizmet sepeti içinde bulunan öğelerin ortalama fiyatlarında bir sene boyunca yaşadıkları değişime oranla hesaplanıyor. Merkez Bankası’nda bulunan bilgiler ışığında enflasyon, piyasada seçilmiş mal ve hizmetlerin ortalama fiyatlarının dönemsel değişimini gösteren fiyat endeksleri ile hesaplanır. Enflasyon oranı için Tüketici Fiyatları Endeksi (TÜFE) ve Üretici Fiyatları Endeksi (ÜFE) değişim oranları yer alır. Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından hesaplanan TÜFE hane halklarının tüketim harcamalarında yer alan mal ve hizmetlerin belirli zaman aralıklarında fiyatlarındaki değişmeleri gösterir.
SGK'ya hemen başvurun! Eşini kaybetmiş erkeklere çift maaş!
NEDEN ENFLASYON OLUR?
Enflasyonun nedenleri nedir? Bunu çok fazla etkeni vardır, ama özetlersek;
- Talep enflasyonu, bir ekonomide üretilen mal ve hizmetlerin toplam talebi karşılayamadığı durumlarda olabilir. Mal ve hizmet talebindeki artışın toplam arzın artışından fazla olması mal ve hizmet fiyatlarında artışa sebep olmaktadır. Kısaca arzın talebi karşılayamaması durumudur.
- Maliyet enflasyonu, ham maddenin pahalanması kaynaklı olabilir. Anlaşılır dille, benzine ve yakıta zam gelince ulaşım hizmetlerinin bundan etkilenmesi ve ürünleri tedarik etmede artan maliyetler ürünlere yansır ve enflasyonu etkiler.
Enflasyon beklentileri de enflasyonun oluşmasında kilit rol oynayan unsurlar arasında yer alıyor. Tüketicilerin ve üreticilerin ileride fiyatların yükselmeye devam edeceğini beklemeleri durumunda, bu beklentiler mal ve hizmet fiyatlarına artış olarak yansımaktadır. Maaş zammı, kira artırımı ve ticari alım-satım sözleşmelerine konu olan ileriye dönük fiyat belirleme gibi talepler bu duruma örnek gösterilebilir. Bu beklenti ve talepler gelecekteki enflasyonu belirleyebilir.
Gazeteci Yazar Mehmet Akif Soysal'dan emekli zammı değerlendirmesi: Geç kalınmış...
ENFLASYONUN OLUMSUZ SONUÇLARI
Enflasyonun bazı olumsuz sonuçları şu şekilde sıralayabiliriz:
- Paranın satın alma gücü düşüş yaşanır.
-Satın alma gücü giderek düşerse bu durum para birimine olan güveni azalır ve dolarizasyona yol açar. Yüksek enflasyon ortamında ulusal paranın alım gücü düştükçe satın alma gücünü koruyan yabancı para birimleri tercih sebebi olur.
-Enflasyon nedeniyle gelir dağılımında bozulma yaşanır
-Enflasyon büyümeyi olumsuz şekilde etkiler. Belirsizlik ortamı üretim ve verimliliği negatif yönde etkiler. Ortaya çıkan belirsizlik ortamı faizlerin de yükselmesine neden olur.
