Afganistan’da 20 yıl süren ABD işgali büyük bir hezimet görüntüsüyle sona erdi. ABD’nin kurduğu 'naylon hükümet' bir gecede çöktü, ordu dağıldı. ABD'nin 20 yıl önce devirdiği Taliban, 20 yılın ardından daha güçlü bir şekilde yönetime geri döndü. ABD ise yüz binlerce askerini bir panik havasında ülkeden kaçırır gibi çıkardı. Ardından tonlarca ekipman ve savaş silahlarını bıraktı.
BUSH 'TALİBAN BİTTİ' DEMİŞTİ
20 yıl önce başlayan işgal tam dört ABD Başkanı gördü. 11 Eylül 2001'de düzenlenen saldırıların ardından dönemin ABD Başkanı George W. Bush, 'Amerikan güçlerinin Afganistan'da konuşlu terörist gruba ve Taliban hedeflerine yönelik saldırılar başlattığını' duyurdu. Bush o saldırıların Taliban rejiminin askeri kapasitesine saldırmak için tasarlandığını söyledi. Bush, "Şimdi Taliban bir bedel ödeyecek." açıklamasıyla Taliban döneminin bittiğini ilan etti. 20 yılın ardından iddianın gerçek dışılığı daha net ortaya çıktı.
OBAMA: TALİBAN'IN İVMESİ KIRILDI
Bush döneminin ardından 44. Başkan Barack Obama da yaptığı açıklamlarla Afganistana gerçekliğinin ötesine taştı. Afganistan'da işgali ve savaşı bitirme sözü veren, güvenlikle ilgili sorumluluğun 2014 yılına kadar Afganlara devredileceğini açıklayan Obama, bu hayali gerçekleştiremedi. Çünkü ABD tarafından kurulan paravan hükümet ülkede kontrolü sağlayabilecek kapasitede hiç olmadı. Obama 'Taliban'ın ivmesi kırıldı' dese de verdiği kararlar tam tersine işaret ediyordu. Ne savaşı bitirebildi, ne de askerleri çekebildi. Aksine Obama ABD birliklerinin görevlerini süresiz uzatma kararı aldı.
ÇEKİLME TRUMP İLE BAŞLADI
Çıkmaza giren Afganistan savaşının mirası 45. ABD Başkanı Donald Trump'a devretti. Trump, ilk hedefinin tüm birlikleri geri çekmek olduğunu açıkladı. Ancak yine de savaşı izlemeye devam edeceğini söyledi. Trump 'Afganistan'dan çekilmemiz şartlara bağlı' ifadesiyle belirsizliğe bir tuğla daha koydu.
Trump yönetimi 2018'den itibaren Taliban ile görüşmeye başladı. Bunu Cumhurbaşkanı Eşref Gani liderliğindeki Afgan hükümetini devre dışı bırakan resmi müzakereler takip etti. ABD ve Taliban, Şubat 2020'de bir anlaşma imzaladı. Bugün yaşananların özeti olan anlaşmanın tarafları sadece ABD ve Taliban'dı. Taliban, Afganistan'ın nasıl ve kimin tarafından yürütüleceğini Afgan hükümetiyle müzakere edecekti. Taliban liderlerinden Muhammed Abbas Stanikzai o anlaşmadan hemen sonra gelinen noktayı "Savaşı kazandığımıza hiç şüphe yok." sözleriyle özetleyecekti. Taliban'ın o dönem bir haftada 10 vilayet merkezini ele geçirmesi de bugün yaşanan durumu gösteriyordu.
BIDEN: TALİBAN'IN TÜM ÜLKEYE SAHİP OLMA İHTİMALİ DÜŞÜK
Selefi Trump ile neredeyse başka her konuda anlaşamayan ABD Başkanı Joe Biden, Trump'ın Afganistan anlaşmasına sadıktı. Yaptığı açıklamada, "Bir kuşak Amerikalıyı daha Afganistan'daki savaşa göndermeyeceğini" açıkladı. Biden, "Taliban'ın her şeyi ezip geçme ve tüm ülkeye sahip olma ihtimali çok düşük" diye de eklemişti.
ABD HALKINI UYUTTULAR, TALİBNAN'IN GÜÇLENMESİNİ SAĞLADILAR
ABD'nin Afganistan işgali sürecinde Bush, Obama ve Trump gerçeği 20 yıl boyunca sakladı. Amerikan halkını bir vaatler ve hayaller yumağıyla oyalayan liderler hatalarını bir türlü üstlenmedi. Hem ABD'lileri hem dünyayı kandırdı. Sonuçta 19'uncu yüzyılda İngiliz ordusunu, 20'inci yüzyılda Rus ordusunu yenen Afgan güçleri 21. yüzyılda ABD birlikleri için itibari bir kabusa dönüştü.
