Bulaşık makinesinde bunu kullanıyorsanız plastik yiyorsunuz! ABD'de toplatılıyor
Sağlık Bakanı Fahrettin Koca açıkladı: Türkiye'de üç ilkde ilk Delta Plus vakalarına rastlandı. Delta varyantı görülen il sayısı da 30'a çıktı.
Delta Plus varyantı aslında Hint-Güney Afrika karışımı olarak da adlandırılıyor. Delta varyantından daha bulaşıcı ve daha ağır hastalığa neden olduğuna dair yeterli veri de yok. Türkiye'de Delta Plus'ın görüldüğü üç kişinin de genel durumlarının iyi ve ayakta takip edilen hastalar olduğu ifade ediliyor.
Belirtileri baş ağrısı, boğazda kuruluk, burun akıntısı ve ateş gibi grip benzeri hastalık belirtileri.
Peki koronavirüsün bulaşıcılığı yüksek Delta Plus varyantına dair detaylar neler? Dahası Delta varyantı ile arasında nasıl bir fark var?
İşte iki varyant arasındaki farklar ve alınabilecek önlemler konusunda merak edilenler:
1-"Delta Plus" varyantı nedir? Şu ana kadar hangi ülkelerde tespit edildi?
Klinik Mikrobiyoloji uzmanı Prof.Dr Canan Külah'a göre Delta Plus, Delta varyantının bir türü ve K417N adı verilen bir 'spike' protein mutasyonu barındırıyor. Bu, daha önce Güney Afrika'da tespit edilen Beta varyantında da açıklanmış mutasyon. Delta'ya bu mutasyonun eklenmesiyle 'plus' olarak adlandırılmış durumda.
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Uzmanı Prof. Dr. Deniz Atakent Delta Plus varyantının ilk olarak Nisan 2021'de Hindistan'dan bildirildiğinin ve Hindistan'da 6 farklı bölgeden 40 örnekte tespit edildiğinin altını çiziyor. Hindistan'ın dışında ABD, İngiltere, Portekiz, İsviçre, Japonya, Polonya, Nepal, Rusya dahil olmak üzere 9 ülkede de Delta Plus'a rastlanmış durumda.
2- "Delta Plus" Delta varyantına göre daha mı bulaşıcı? Aşıların Delta Plus'a etkisi ne?
Prof. Dr. Deniz Atakent Delta Plus'un kolay yayıldığını ve bulaşıcılığının daha yüksek olduğunu ifade ediyor. Uzmanlara göre Delta Plus akciğer hücrelerine daha kolay tutunabiliyor, monoklonal antikor tedavisine potansiyel olarak dirençli. Ancak orijinal Delta varyantından daha bulaşıcı olduğuna, daha ağır hastalığa neden olduğuna veya daha tehlikeli olduğuna dair yeterli veri yok.
Delta Plus varyantının yayılım hızının özellikle aşıya bağışık yanıtı yetersiz olanlarda veya aşılanmamış kişiler arasında bir miktar artmış olabileceğine vurgu yapılıyor. Ancak varyant ile ilgili toplum sağlığı açısından paniğe neden olacak verinin olmadığı bilgiler arasında.
Prof.Dr Canan Külah'a göre yeterli veri olmasa bile bulaşıcılık veya hastalığı ağır geçirme noktasında iki varyant arasında çok büyük bir fark beklenmiyor. Aşıyı etkisiz kılmasından endişe edilen nokta, Delta Plus'ın antikorlardan kaçmayı sağlayan bir bölge olan Güney Afrika mutasyonunu taşıyor oluşu.
3- Delta Plus varyantı, Delta varyantı gibi aşıları belli bir oranda etkisiz kılma potansiyeline sahip mi?
Prof. Dr. Atakent Sinovac aşısının Delta varyantına karşı koruyuculuk düzeyi hakkında çalışma verisi bulunmadığını belirtiyor. Ancak inaktif virüs aşısı olması ve nükleokapsid proteinini de içermesi nedeniyle bu varyanta karşı da bir miktar koruyuculuğunun olması beklenti dahilinde. Prof Dr. Atakent ''BioNTech aşısı ise birinci dozdan sonra Delta varyantı ile semptomatik hastalığa karşı yüzde 33, ikinci dozdan 2 hafta sonra ise yüzde 88 koruma sağlıyor. Aşının etkinliği, hastaneye yatış gerektiren ağır hastalık ve ölümden koruma açısından değerlendirildiğinde bu oranların daha da yüksek olduğu düşünülüyor.'' ifadesini kullanıyor.
Bu konuda uzmanlar diğer varyantlarla mukayese yoluna başvuruyor. Zira gözlemsel verilere göre Güney Afrika olarak bilenen Beta varyantı ile semptomatik hastalıktan korunmada, iki doz BioNTech aşısının ağır hastalık ve ölüme karşı etkinliğinin çok yüksek olduğu belirtiliyor. Brezilya olarak da bilinen Gama varyantı için de bu aşıda bireylerin serumlarının bu varyantı yüksek düzeyde nötralize ettiği ifade ediliyor. Beta ve Gama varyantlarında bildirilen 'spike' proteinindeki K417N mutasyonunu içeren Delta Plus varyantı karşısında da, BioNTech aşısının benzer etkinlik göstereceği düşünülüyor.
"MRNA aşılarının koruyuculuk oranları net bir şekilde açıklandı. İki doz aşının özellikle bu tip nokta mutasyonlara karşı etkili olduğunu biliyoruz.'' diyen Prof.Dr Canan Külah, 2 doz Sinovac uygulanan kişilerde 3. dozla da çok yüksek antikor seviyeleri elde edildiğini belirtiyor. Külah bu nedenle tüm hücre aşısı olan kişilerde mutlaka MRNA gibi çok yüksek korunma seviyesi elde edilen aşıları tek doz olarak önerdiklerinin altını çiziyor.
4- Özellikle Türkiye açısından her iki varyantın oluşturabileceği tehlikeler, yeni bir dalgaya, tekrar kapanma tedbirlerine sebep olabilir mi?
Prof.Dr Canan Külah bu noktada çift doz aşı ile tüm toplumu korunur hale getirmenin önemine vurgu yapıyor. Bir diğer önemli konu da temaslılarının testlerle çok hızlı saptanması, yakından takip edilmesi. Çok kolay bulaşabildiği ve antikordan da kaçabildiği için hızlı tespit ve aşılama hayati hale geliyor. Böylelikle söz konusu varyantların yeni bir dalgaya yol açma, korktulan şekilde büyümesi ihtimalinin önüne geçilebileceği ifade ediliyor.
5- Aşılamanın bu süreçle mücadele açısından önemi nedir?
Prof. Dr. Atakent pandeminin bir an önce kontrol altına alınabilmesi, virüsün mutasyona uğrayarak yeni varyantların ortaya çıkışının engellenebilmesi için, hızlı ve etkin, yüksek oranda aşılama sağlanması ihtiyacına vurgu yapıyor. iMaske, sosyal mesafe ve el hijyeni gibi temel uygulamalardan taviz verilmemesi de hayati derecede önemde.
Prof Dr. Deniz Atakent ''Toplumda aşılanma oranı arttıkça virüs enfekte edecek duyarlı konak bulamayacağı için yayılım hızı azalacak, pandeminin kontrol altına alınması kolaylaşacaktır. Ayrıca aşılı bireyler enfekte olsalar dahi ağır hastalık olasılığı düşük olduğundan sağlık sisteminin aşırı yüklenmesinin de önüne geçilmiş olacaktır. Bu nedenle hızlı ve etkin aşılama programı ve bu programa vatandaşlarımızın uyumu son derece önemli." ifadesini kullanıyor.
