The Factory yayınlandı, herkes gördü: Fransa DEAŞ ve PKK'nın yanında

Fransız Lafarge şirketinin, terörü nasıl finanse ettiği TRT tarafından hazırlanan The Factory belgeselinde ortaya konuldu.

The Factory belgeselinin ilk bölümü TRT World, TRT Haber ve TRT Arapça ekranlarından yayınlandı.

YARIM MİLYON BELGE TARANDI

Belgeselde, Lafarge firmasının terör örgütlerine yönelik finansmanı dönemin Fransız yetkililerinin tanıklıklarıyla anlatıldı.

"Suriye'de 2012-2016 yılları arasında terör örgütleri nasıl finanse edildi, silah almaları için desteği kim sağladı?" gibi soruların yanıtları için yarım milyon belge tarandı.

Suriye'de Lafarge şirketi tarafından terör örgütlerine aktarılan milyonlarca doların, Paris saldırılarına uzanan hikayesi 2 yıl boyunca titizlikle yapılan incelemeyle gün yüzüne çıkarıldı.

Belgeselde, Fransız istihbarat kurumlarının, şirketler üzerinden terör örgütleriyle kurduğu kirli ilişkiler anlatılıyor.

Belgeselde, terör faaliyetlerine ilişkin birçok Fransız yetkilinin röportajı yer alırken ralarında bakanlar ve istihbaratçılar da var.

NEDEN ŞİMDİ VE NEDEN FRANSA?

13 Kasım 2015'te Bataclan konser salonu, stadyum, bar ve restoranların bulunduğu 7 farklı noktaya saldırı düzenleyen eylemciler Paris'i kana bulamıştı.

132 kişinin hayatını kaybettiği saldırıları terör örgütü DEAŞ üstlenmişti. 

Saldırıların ardından "neden şimdi ve neden Fransa?" soruları sorulmaya başlandı. Haber manşetlerine Fransız istihbaratının başarısızlığı konu oldu.

Fransa devleti, saldırıyı araştırmak için bir komisyon kurdu ancak...

DEAŞ'ın o cuma gecesi Fransa'ya neden saldırdığı ile ilgili asıl sebep Araştırma Komisyonu tarafından gözardı edildi.

Suriye'nin kuzeyinde bulunan bir çimento fabrikasını Fransız Lafarge işletiyordu. 

LAFARGE'IN KİRLİ YÜZÜ

Lafarge hakkında çeşitli iddialar ortaya atıldı ve insanlık suçu işlediği, DEAŞ'la bağlantısı bulunduğu ve bunun da Fransız istihbaratının haberi olduğu gündeme geldi. 

13 Kasım 2015'te Paris'te gerçekleşen saldırılarla ilgili 20 şüphelinin mahkemesi başladı. Bu dava, Fransa tarihinin en büyük davasıydı.

Milyonlarca sayfadan oluşan olay belgelerinde, Lafarge'ın karıştığı işlerden, kirli yüzünden bahsedilmiyor.

TRT WORLD BELGELERE ULAŞTI

2016'da iki STK, Suriyeli işçileri istismar ettiği gerekçesiyle Lafarge hakkında suç duyurusunda bulundu. Paris Cumhuriyet Savcılığı Haziran 2017'de Lafarge'a soruşturma başlattı. 

TRT World, Fransa'da devam eden adli soruşturma belgelerine erişim sağladı.

Eski Fransa Cumhurbaşkanı Nicolas Sarkozy ve Beşar Esed önce Fransa'da ardından Suriye'de bir araya geldi.

İkilinin görüşmelerinde Lafarge'ın Suriye pazarına nasıl gireceği konusu vardı.

Görüşmelerin ardından Lafarge Suriye pazarına girdi.

"Fransa Cumhurbaşkanı'nın talimatı mı?" sorusu konukları rahatsız etti

"Lafarge'a, Fransa Cumhurbaşkanı tarafından Suriyedeki Orascom'u satın alması için talimat verildi mi?" sorusuna, eski bakanlar ve istihbaratçılar cevap vermekten kaçıyor. Hatta belgeselden bu sorunun sorulduğu bölümünün çıkarılması dahi istendi.

Lafarge, Ekim 2010'da Fransa ve Suriye rejimi tarafından desteklenerek Suriye'de faaliyete geçti.

Fabrikanın konumu dikkati çekiyordu. Lafarge'ın fabrikası, Türkiye sınırı ile Suriye'yi Irak'a bağlayan M4 otoyolu arasında yer alıyordu.

700 MİLYON DOLAR HARCANDI

Projenin inşası yaklaşık 700 milyon dolara mal oldu. TRT World'ün ulaştığı belgelere göre inşa, bu 16 bankadan alınan fonlarla gerçekleşti. Lübnan, Ürdün, Suriye, Danimarka'dan bankalar, kurumlar ve yatırımcılar... Ana yatırımcı Avrupa Birliği Bankasıydı.

Avrupa Birliği Bankası toplam yatırımın yüzde 45'ini sağlamış ve fon, doğrudan Avrupalı vergi mükelleflerinin cebinden çıkan paralarla ödenmiş. Normalde kamuya açık olan kredi bilgileri, bu özel krediyi kapsamıyor. Kredinin kamuya açık bir kaydı bulunmuyor.

AB Sözcüsü Peter Stano, "AB bankası bir şey saklıyor mu ya da yayınlaması gereken her şeyi yayınlıyor mu doğrulayamam. Onlara sormalısınız. Eminim büyük bir zevkle cevap verecekler" dedi.

TRT ekibinin tüm çabalarına rağmen Avrupa Yatırım Bankası soruları yanıtsız bıraktı.

YAPTIRIMDAN MUAF TEK ŞİRKET

Avrupa, kurallarını ihlal edenlere yaptırım uygulayacağını açıklamıştı. Pek çok şirket Suriye'den çekilme kararı almışken, bu yaptırımları ihlal eden tek bir şirket vardı Lafarge...

Lafarge'ın bu ihlalleri, Fransa devletinin isteğiyle oldu. 

AB Sözcüsü'ne göre Avrupa, Lafarge'ın Suriye'deki faaliyetlerinden haberdardı. 

Fransa devleti Lafarge'ı Suriye'de kalmaya teşvik etti. Şirket orada kalmak için DEAŞ'ın da içinde olduğu terör örgütlerine ödeme yapmak zorunda kaldı.

Lafarge, PKK/YPG'ye fabrikanın çevresini koruma altında tutmak için, kaçırılan işçilerini kurtarmak için milyonlarca dolar para ödedi.

PKK'ya yapılan ilk ödemelerin ise makbuzu yok.

PKK FABRİKAYI ASKERİ ÜSSE DÖNÜŞTÜRDÜ

2012'de Suriyeli bir general ülkeden kaçarak Fransa'ya sığındı. Bu olayın ardından Birleşik Arap Emirlikleri (BAE), Lafarge'ın terör örgütlerine para aktardığı bir platfoma dönüştü.

Lafarge, terör örgütü PKK'ya para aktarmanın başka yollarını arıyordu ve onu bulmuştu.

Fabrikanın işletme müdürü olan Shayar, Kuzey Suriye'de sözde üst düzey bir PKK komutanı olarak tanımlanıyor.

PKK'nın sözde temsilcisi, terör kampanyasını finanse etme karşılığında tesise koruma sağlamayı teklif etti. Sözde temsilci, sahte faturalar düzenlemeyi de tavsiye ederken bu tavsiyesi kabul edildi.

Umman'daki Fransa Büyükelçisinin Dışişleri'ne gönderdiği belgede, PKK'nın fabrikayı askeri üsse dönüştürme planından ve bunun ne kadar mantıklı olduğundan bahsediliyor.

EL KAİDE DE PARA ALDI AMA ASLAN PAYI PKK'NIN 

Belgesele konuk olan eski bakan ve istihbaratçılar, PKK'nın Fransa'da kabul gördüğünü ve Fransızlar ile PKK arasındaki ilişkilerin hep iyi olduğunu söyledi.

Lafarge'ın Başkan Yardımcısı'nın değerlendirmede bulunduğu bir belgede yardımcı şu ifadeleri kullanmış:

"Daima kalmamız yönünde bizi teşvik ediyorlardı. Bu teşvikin yanısıra bize iletilen tek endişe Türkleri rahatsız edecek bir şey yapmamamız yönündeydi."

Lafarge, terör örgütlerine para aktarmaya devam ediyordu. El Kaide'ye de bağlı olan terör grupları da bu paradan payını alıyordu ancak aslan payı PKK'nındı.

Röportajda yer alan istihbaratçılar, "PKK/YPG'ye verilen paralar, Türk güvenlik güçlerine yapılan saldırılarda kullanıldı mı acaba?" sorusunun akıllarda olduğunu belirtti.

DEAŞ'LA 'İŞÇİ GÜVENLİĞİ' ANLAŞMASI

DEAŞ'la gizli bir anlaşma yapan Lafarge'lılar, bu anlaşmayla işçilerinin güvenliğini sağladı. Bu anlaşma için DEAŞ'a para ödediller ve ödemeye de devam ediyorlar.

Yatırımcılardan gelen milyonların, DEAŞ'a ve diğer silahlı gruplara aktarılan para olduğu kabul ediliyor.

Fransa'da yürütülen soruşturmada Şu ana dek 16 milyon ABD dolarına dair delil elde edilirken, TRT'nin eriştiği belgelerde bunun çok daha fazla olduğu gözler önüne seriliyor. 

2014 Ağustos'ta yüzlerce sivilin katledildiği dönemde Lafarge, PKK ve DEAŞ'la yeni bir anlaşma sağladı.

İki terör örgütüne de para ödeyen Lafarge, bu sayede hammaddelerini, malzemelerini korumaya alıyor.

Şirket, vergi ve bağış adı altında da PKK ve DEAŞ tarafından kaçırılan çalışanlarının serbest bırakılması için de fidye veriyor.

HEPSİNİN DE HABERİ VARDI

Tüm bunlar yaşanırken, Fransa'nın bugünkü Cumhurbaşkanı Emanuel Macron, o dönemin Yurtdışındaki Fransa Yatırımlarından Sorumlu Ekonomi bakanıydı.

Dönemin cumhurbaşkanı ve bakanlar, Lafarge'ın terör örgütlerine sağladığı finansal desteği biliyordu.

Belgeselin yayını sonrasında konu, uzmanlarca değerlendirildi.

TRT Haber Dış Politika Uzmanı Bora Bayraktar, "Okullarda okutulacak nitelikte yani uluslararası standartlarda bir iş. Tabii ki Fransızlar bunun üstünü kapatmak için ellerinden geleni yapacaklar ama belgeler ortada. Fransız siyasetini de çok etkileyeceğini düşünüyorum" diyor. 

TRT'nin bu çok ses getiren yapımını izlemek için TIKLAYIN.