Türkiye'nin insansız nakliye uçağı olacak mı? CH-YH1000 testleri lojistik devrime işaret ediyor

Çin'in insansız nakliye uçağında taksi testlerine başlaması, büyük İHA'larda dünya pazarını domine eden Türkiye'de böyle bir proje olup olmadığını gündeme getirdi. 

Çinli Aerospace CH UAV şirketince geliştirilen insansız nakliye uçağı CH-YH1000 geçtiğimiz günlerde yayınlanan test görüntüsüyle dikkat çekti.

19 Ocak 2025 tarihinde Hubei eyaletindeki Jingmen kentinde bulunan Zhanghe Havaalanı'nda taksi testi icra eden insansız araç, nakliye görevlerinde yeni bir devrin başlamakta olduğunu gözler önüne serdi. 

Test sırasında CH-YH1000, gerçek koşullar altında tam yüklü olarak havaalanı pistinde hareket ettirilerek itme, fren ve düşük hız manevraları gibi temel sistem parametreleri sundu. 

Oldukça dengeli hareket ettiği gözlenen İHA'nın zorlu taşıma senaryoları için güvenilirliğini kanıtladığı belirtiliyor.

Şimdiye dek bilgisayar ortamında bu araçla çok sayıda iniş-kalkış gerçekleştiren Çinli şirket için bundan sonraki en önemli aşama, insansız nakliye uçağını uçurmak olacak. 

İnsansız nakliye uçağı CH-YH1000

Lojistik, nakliye, acil yardım ve askerî destek görevleri için tasarlanan CH-YH1000'ün yaklaşık 1000 kilogram yük taşıması hedefleniyor. AEP-100 tipi çift turboprop motora sahip uçağın 10 saatten fazla kesintisiz uçuş yapabileceği belirtiliyor. 

2 bin 300 kilogramlık maksimum kalkış ağırlığı, saatte 200 km azamî hızı ve 8 bin metrelik azamî irtifasıyla Çin nakliye İHA'sı yeni bir dönemin kapısını aralayacak gibi görünüyor. İnsansız hava aracının kısa pistlerde ve zorlu arazilerden kalkış yeteneğine sahip olduğu ileri sürülüyor. 

TÜRKİYE'DE İNSANSIZ NAKLİYE UÇAĞI PROJESİ VAR MI?

İnsansız nakliye aracının başarıyla uçup kullanıma girmesi halinde Çin için önemli ihracat unsurlarından biri olmasına kesin gözüyle bakılıyor. İnsanî yardım ve askerî lojistik operasyonlarında kullanılacak CH-YH1000'ün başarılı taksi testi, Türkiye'de bu tip bir projenin bulunup bulunmadığı sorularını gündeme getirdi. 

İnsansız hava araçları üretiminde dünyada 'süper güç' olarak görülen ve büyük sınıf İHA'larda dünya pazarının yüzde 65'ini kontrol eden Türkiye'de, yük taşımakta kullanılan döner kanat platformlar üretilse de CH-YH1000 konseptinde ağır nakliye uçağına ilişkin bir proje bulunmuyor. 

Sektörü domine eden TUSAŞ ve Baykar firmaları henüz bu yönde bir gelişmeyi duyurmadı. TUSAŞ üretimi ANKA-3'ün önümüzdeki yıllarda bombardıman uçağı görevi yanında 'tanker uçak' olarak da kullanılması öngörülüyor ancak 'ağır nakliye uçağı' sınıfında olan insansız bir platforma ilişkin herhangi bir proje henüz geliştirilmedi. 

Lojistik ve yük transferi için insansız sistemlerin her geçen daha fazla kullanılmaya başladığı son dönemde Türkiye'de hangi şirketin bu tip bir proje hazırlayıp Çin'e rakip olacağı merak konusu. 

Avatar
Atilla Diş