Petrol tesisleri yapay zekayla vuruluyor: Bombalı İHA'ların sırrını açıkladılar
Rus petrol ve doğalgaz rafinerileri Ukrayna kamikaze İHA'ları tarafından ardı ardına vuruluyor. Saldırılar sonucu Rusya'daki rafine kapasitesinin en az yüzde 12'si çalışamaz hale geldi. Ukraynalı kaynaklar, sınırdan 1100 kilometre uzaktaki tesisleri nasıl vurabildiklerini Amerikan CNN'e anlattı.
Ukrayna ordusu, yerli imkanlarla üretilen insansız hava araçlarını kullanarak Rus topraklarının derinlerine saldırılar gerçekleştiriyor. 13 Mart'ta Ukrayna sınırına 550 kilometre uzaktaki Ryazan kentinde Rosneft'e ait rafinerinin kamikaze İHA ile vurulmasının ardından 2 Nisan'da bu kez çok daha uzaktaki bir nokta hedef alındı.
Ukrayna kamikaze İHA'ları sınırdan 1100 kilometre uzaktaki Tataristan'da, Rusya'nın en büyük 5 petrol rafinerisinden biri olan Niznekamsk'ı vurdu. Aynı zamanda bölgede İran tasarımı Şahid-136 dronlarının üretildiği fabrikanın da bombalandığı belirtiliyor.
Tesislerde geniş çaplı yangına yol açan bombardıman, Ukrayna'nın derinlikli saldırı kapasitesine ulaştığını gözler önüne serdi. Operasyonlara ilişkin Amerikan CNN'e konuşan bir kaynak, kamikaze İHA'ların yapay zeka desteğiyle uçarak hedefini tespit ettiğini dile getirdi.
HER İHA TERMİNAL BİLGİSAYARA SAHİP
Tataristan bölgesine son saldırının Rus topraklarına yönelik en derin operasyonlardan biri olduğuna dikkat çeken Ukraynalı kaynak, Moskova'nın en büyük gelir kalemi durumundaki petrol ve gaz tesislerini vurmaya devam edeceklerini söyledi.
Yerli imkanlarla üretilen uzun menzilli İHA/dronların elektronik saldırılara dayanıklı olduğunu, yön bulurken sorun yaşamamaları için yapay zeka entegre edildiğini belirten Ukraynalı şu bilgileri verdi:
"Sinyal kesintisi sırasında doğru konumlama yapay zekanın kullanılmasıyla sağlanıyor. Her İHA, uydu ve arazi verilerini içeren bir terminal bilgisayara sahiptir. Uçuş programı müttefiklerimizle önceden belirleniyor ve İHA'larımız uçuş planını takip ederek hedefi metre hassasiyetle vurmamızı sağlıyor. Bu hassasiyet dron sensörleri sayesinde mümkün oluyor."
MAKİNE ÖĞRENİMİ İHA'DA DA GEÇERLİ
Sistemin nasıl çalıştığına dair bilgi veren Royal United Services Institude analisti Noah Sylvia, şunları söylüyor:
"İHA'larda yapay zekanın bir türü olan 'makine öğrenimi' adı verilen bir sistem var. Temel olarak bir model alıyorsunuz ve onu bir çip üzerine yerleştiriyorsunuz. Sonra bu modeli, coğrafyayı ve gittiği hedefi tanımlamak için eğitiyorsunuz. Uçuş esnasında böylece nerede olduğunu belirleyebiliyor. Bunun için uydularla herhangi bir iletişim gerekmiyor. Tamamen özerk hareket ediyorlar."
Ukrayna istihbarat kurumları, yapay zeka teknolojisinin kullanımı hakkında yorum yapmaktan kaçınırken CNN'e görüş veren dron savaşları uzmanı eski İngiliz subayı Chris Lincoln-Jones, "İHA'larda yapay zeka potansiyelinin henüz erken aşamalarındayız. Ancak şimdiye dek İHA'larda bu düzeyde bir otonom kabiliyet görülmemişti" diyor.
HEDEFLER RASTGELE SEÇİLMİYOR
Ukrayna'nın Rus rafinerilerindeki yakıt depolarını değil, ham petrolün işlenip değerli yakıta dönüştürüldüğü kısımları vurduğuna dikkat çeken uzmanlar, Rusya'nın petrol dönüşüm ekipmanını yenileme konusunda Batı teknolojisine muhtaç olduğuna dikkat çekiyor. Onlara göre bu yaklaşım, rafinerilere rastgele saldırmaktan daha fazla zarar veriyor.
Mevcut derinlikli saldırıların devam etmesi halinde bunun, Rus ekonomisi üzerinde 'yaptırımlardan daha büyük etki yaratacağı' belirtiliyor. Savaşın başından beri yaptırımlarla boğuşan Rusya, ekonomisini büyük ölçüde petrol ve gaz ihracatı sayesinde ayakta tutuyor.
Kiev yönetimi son birkaç aylık saldırıların bilançosu olarak, Rus rafineri kapasitesinin yüzde 12'sinin çevrimdışı kaldığını hesaplıyor. İngiliz haber ajansı Reuters'a göre bu oran yüzde 14 düzeyinde. Rus yetkililer de rafineri kapasitesinin bir miktar düştüğünü kabul etti ve yurt içi akaryakıt fiyatlarının artmasını önlemek için benzin ihracatını geçici olarak yasakladı.
SALDIRMAYA DEVAM EDECEKLER
ABD yönetimi ise Ukraynalıları, Rus topraklarına saldırmaktan caydırmaya çalıştıklarını ileri sürüyor. CNN'e göre Washington yönetimi, saldırılar sonucu petrol ve doğalgazda yaşanacak artışların seçim yılında ekonomiyi olumsuz etkileyeceğini iddia ediyor.
Ancak son dönemde ABD'den ne para ne de askerî yardım alabilen Ukraynalı yetkililer, Washington'un endişelerini kabul etmekle birlikte saldırıların devam edeceğini kaydediyor.
Ukrayna İHA'ları geçtiğimiz yıl rafinerilerden ziyade Rus kentlerini hedef alıyordu. Bu kapsamda başkent Moskova'ya bile çok sayıda İHA düşmüştü.