Kuantum bilgisayar QuanT'ın ilk hedefi F-35 ve F-22 olacak: Türkiye'nin KUDAR ve süperiletken çip devrimi

Türkiye'nin ilk kuantum bilgisayarı devreye girdi. TOBB Ekonomi ve Teknoloji Üniversitesi'nin (TOBB ETÜ) geliştirdiği kuantum bilgisayara 'QuanT' adı verildi. 

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Savunma Sanayii Başkanı Haluk Görgün ve TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu'nun katıldığı törenle tanıtılan kuantum bilgisayar, çığır açan teknolojilerin geliştirilmesinde kullanılacak. 

Bunun ilk işaretlerini veren isim Prof. Dr. Haluk Görgün oldu. Savunma ve ekonomideki bağımsızlığın derin teknolojilerdeki gelişmişlikle doğru orantılı olduğunu kaydeden Görgün, kuantum yol haritası kapsamında kısa zamanda ürüne dönüştürülmesi planlanan iki önemli proje olduğunu hatırlattı:

"Bunlardan biri Mikrodalga Kuantum Radar Bileşenleri Geliştirilmesi (KUDAR) Projesi. Ayrıca bir önceki Savunma Sanayii İcra Komitesinde alınan kararla Süperiletken Çip Üretimevi'ni kuracağımız bir altyapı, bir mükemmeliyet merkezi olacak. 

Akademik birikimle birlikte süper iletken çip üretimi için en doğru kararı vererek ülkemize bu yeteneği kazandıracağız." 

GÖRÜLMEDEN ÖNCE GÖR, VURULMADAN ÖNCE VUR

'Görülmeden görme, vurulmadan vurma' hedefi doğrultusunda 2022 yılında başlatılan kuantum radar projesi 'KUDAR' sayesinde, 'hayalet' olarak nitelendirilen 5. nesil uçakların görülebilir olması hedefleniyor. 

LİDAR, ÇAKIL ve ÇAĞIN ile birlikte aynı dönemde geliştirilmeye başlanan KUDAR hakkında eski Savunma Sanayii Başkanı Prof. Dr. İsmail Demir şunları söylemişti:

"Lidar ve Kudar projelerimiz kuantum teknoloji ile görünmez hedefleri ifşa eden, körleştirilemeyen, aldatılamayan sahada oyun değiştirici projeler olacaktır. Klasik radarlar tarafından tespit edilemeyen hedeflerin tespiti ülke savunması için kritik öneme sahiptir.

Her zaman söylüyoruz: 'Görülmeden görmek, vurulmadan vurmak' diye. İşte bu projeler bu anlamda bize katkı sağlayacak. Lidar ve Kudar projeleri ile kritik bir teknoloji alanına doğru adım atmış, kritik bir eşiği dünyanın birçok ülkesinden önce aşmış olacağız."

TOBB bünyesinde faaliyet gösteren Kuantum Araştırma Laboratuvarı (KUANTAL) kuantum mantığıyla çalışan radar teknolojisi KUDAR'ı ASELSAN'la birlikte geliştiriyor. 

Devreye alınan kuantum bilgisayar QuanT, KUDAR'ın gelişimini hızlandıracak.

Prof. Dr. Haluk Görgün, Türkiye'nin önemli kurumlarının kuantum alanında çalıştığına işaret ederek, 2035 yılında kuantum teknolojilerinin pazar büyüklüğünün 2 trilyon dolar olmasının öngörüldüğünü söyledi.

SÜPERİLETKEN ÇİP ÜRETİMEVİ MÜJDESİ

TOBB ETÜ Teknoloji Merkezi'nin, 6 farklı mühendislik disiplininin bir arada bulunduğu dünyadaki tek merkez olduğuna dikkat çeken TOBB Başkanı Rifat Hisarcıklıoğlu da QuanT tanıtım törenindeki konuşmasında önemli bilgiler verdi:

"QuanT, yani 'Quantum Computer of TOBB ETÜ', Türkiye'nin teknoloji vizyonunu ileriye taşıyan bir semboldür. Türkiye, kuantum bilgisayar geliştiren dünyadaki sayılı ülkeler arasına girdi. 

Şu an dünyada kuantum bilgisayar teknolojisine sahip yalnızca 15 ülke bulunmaktadır. Biz, bu teknolojiye sahip olan az sayıdaki ülkeden biri olmanın haklı gururunu yaşıyoruz.

Kuantum bilgisayarlar, hesaplama gücünü klasik bilgisayarların ötesine taşıyan, geleceği şekillendiren bir teknolojidir. Bu teknolojiyle süper bilgisayarlarla bile on yıllar süren işlemleri dakikalar içinde çözme potansiyeline sahip oluyoruz." 

"Kuantum teknolojisi kriptografi, yapay zeka, ilaç geliştirme, enerji optimizasyonu ve iklim modelleme gibi alanlarda çığır açacak çözümler sunuyor. QuanT'ın sağladığı işlem gücü, savunma sanayiinden finansal teknolojiye, mobiliteden siber güvenliğe kadar pek çok stratejik alanda ülkemizin küresel rekabet gücünü artıracaktır. 

Aynı zamanda QuanT'ın sahip olduğu altyapı, yerli algoritmaların geliştirilmesi ve Türkiye'nin bu alanda liderlik konumuna erişmesi için kritik bir adım olacaktır.

Kuantum teknolojilerini yalnızca bir bilim dalı olarak değil ekonomimizi büyüten bir güç olarak da görüyoruz. Girişimcilerimiz ve KOBİ'lerimiz için bu teknoloji yeni ufuklar açacaktır. Bugün buradan gençlerimize bir çağrıda bulunmak istiyorum. Gelin, bu büyük teknoloji devriminin bir parçası olun. 

Şimdiki hedefimiz SSB'nin kıymetli destekleri ile ASELSAN ve TOBB ETÜ tarafından kurulacak 'Süperiletken Çip Üretimevi'dir. Bu adım, daha yüksek kapasiteli kuantum bilgisayarların geliştirilmesinin kapısını aralayacaktır."