HÜRJET tasarımının 3 boyutlu çizimle kabaca belirlendiği 2018 yılından bugüne 4 yıl geçti. Proje sadece 4 yılda ete kemiğe büründü ve uçak prototip üretim aşamasına geldi. TUSAŞ şimdi, Türkiye'nin ilk yerli jet eğitim ve hafif taarruz uçağı olacak HÜRJET'le yurtdışında ihalelere katılıyor; hatta Malezya'daki 18 uçaklık yarışı kazanmak üzere...
Projeyi bu noktaya getirene kadar özkaynaklarını kullanan şirket, bugün itibariyle maddi olarak hayli güçlü durumda. Çünkü 12 Ocak 2022 tarihli Savunma Sanayii İcra Komitesi toplantısında devlet, "HÜRJET'in seri üretimi başlasın" talimatı verdi.
Milli uçak 18 Mart 2023 tarihinde nasipse göklerde kanat çırpacak. TUSAŞ Genel Müdürü Temel Kotil, uçuş testlerinde kullanılacak prototip HÜRJET'lerin hızla yapılmakta olduğunu ve 1-2 ay içerisinde sürecin tamamlanacağını belirtiyor. Üretim halindeki 3 adet HÜRJET'in 2'si hava, 1'i ise yer testlerinde denenecek.
Önümüzdeki 13 aylık süre içerisinde yer ve hava testlerinin tamamlanmasıyla HÜRJET, 18 Mart 2023'te güvenli uçuşa hazır hale gelmiş olacak. Bu tarihten sonraki 2 yılda ise kalan testler ve sertifikasyon işlemleri tamamlanacak. Milli uçağın 2025'ten itibaren Türk Hava Kuvvetleri'ne teslimi öngörülüyor.
TUSAŞ'ın hedefi 2025 yılında 6-7, sonrasında ise ayda 2 adet olmak üzere yıllık 24 tane uçağı üretim bandından çıkarıp müşteriye teslim eder düzeye erişmek...
Yeni bir tasarıma sahip olması ve barındırdığı teknolojilerin güncel durumu sayesinde yurtdışı pazarında muadilleri karşısında güçlü bir rakip olmasına kesin gözüyle bakılan HÜRJET, aynı zamanda Türk Hava Kuvvetleri'nde önemli bir boşluğu dolduracak.
Pilot eğitimlerinde kullanılan ve ömürlerinin sonuna gelmeleri nedeniyle önümüzdeki 5 sene içerisinde envanterden çıkarılması düşünülen 60 adet T-38 uçağının yerini HÜRJET'ler alacak. T-38'ler 1978 yılından beri görevde. Her ne kadar Türk mühendisleri tarafından aviyonikleri yenilense ve kokpit cihazları tamamen yerlileştirilse de bu uçaklar ekonomik ömürlerini tamamlamak üzere.
Milli uçağın seri üretim bandından çıkıp T-38'lerin tahtına geçmesiyle birlikte yeni nesil yerli jeti kullanan pilotlar, kendilerini Milli Muharip Uçağa HÜRJET kokpitinde hazırlama imkanı bulacak.
TUSAŞ ikinci KAAN'ı yaptı: Testleri hızlandıracak uçuş için geri sayım...
YÜKSEK ‘G’ KUVVETİNDE AKROBASİ!
Jet eğitim uçakları pilotlara sadece uçmayı değil, bir savaş durumunda 'it dalaşı' denen sıcak takibi de öğretiyor. Bu uçaklar tatbikatlarda 'düşman uçağı' rolüne bürünerek pilot eğitimlerinin çok önemli bir tecrübe aracı haline geliyor.
HÜRJET'in boşluk dolduracağı bir alan daha var: Akrobasi! Türk Yıldızları'nın kullandığı F-5 uçaklarının da önümüzdeki yıllarda emekli edilerek yerlerini HÜRJET'e bırakmaları hedefleniyor. -3 ilâ +8 arasında ‘G’ kuvvetine haiz çevik HÜRJET, havada pilotların sınırlarını zorlayacak derecede tırmanma ve yanal manevra kabiliyetine sahip durumda.
Süpersonik hızdaki HÜRJET'e ABD'li endüstri devi General Electric'in F404 serisi motoru güç veriyor. TUSAŞ 80 adet motorun tedariği için bu firmayla sözleşme imzaladı. Bu da tek motorlu HÜRJET'in önümüzdeki 5 yıl içerisinde en az 80 adet üretileceğini ortaya koyuyor.
Ada ülkesine nükleer füze tehdidi: O ülke balistik füzelerin fitilini...
NEREDEYSE F-16 BOYUTUNDA
HÜRJET’i bir ‘mini uçak’ olarak görmek çok yanlış olur. Zira 13,6 metrelik uzunluğu ve 9,5 metrelik kanat açıklığıyla bu uçak hemen hemen bir F-16 boyutunda. Türk Hava Kuvvetleri’nde yaklaşık 250 adet bulunan F-16’ların her biri 15 metre uzunluğunda ve kanat açıklığı ise 9,9 metre. Yerden yüksekliği 5,1 metreye denk gelen arka dik kanadı HÜRJET’e keskin manevra gücü sağlarken motorundan aldığı yüksek itki gücü HÜRJET’in 14 kilometre irtifada saatte 1700 km hıza (1,4 mach) ulaşmasını sağlıyor. Uçak havalandıktan sonra 1 dakika içerisinde 12 km’ye tırmanabiliyor. 2222 km menzile yakıt tankı olmadan varırken, kanatlar ve gövde altında 2 bin 700 kg faydalı yük taşıyabiliyor. Yani bu uçak nereden bakılırsa bakılsın Türk Hava Kuvvetleri’nin elini çok rahatlatacak. Hele ki yanında bir de MİUS’lar olursa…
İkinci el F-16'ların fiyatı ortaya çıktı: Bir çift Bayraktar TB2'ye...
HAVACILIK TARİHİNE GEÇMEK ÜZEREYİZ
Baykar şirketinin gelecek yıl uçurmayı planladığı Muharip İnsansız Uçak Sistemi ‘MİUS’, insanlı savaş uçaklarına eşlik eden akıllı bir robot olarak HÜRJET’le birlikte düşman hedefler üzerinde ölümcül etkilere sahip olabilir. İlk modeli itibariyle 900 km/saat hıza ulaşan ve 1,5 ton mühimmat taşıyabilen MİUS’lar, ağ merkezli harbin gökyüzündeki vurucu gücü olarak HÜRJET’le ortak operasyonlara çıkabilir.
Türkiye çok yakın bir gelecekte insanlı jetleri insansız jetlerle aynı harekâtta buluşturarak havacılık tarihinde yeni bir sayfa açacak gibi görünüyor. Hatta ülkemiz, bu uçakları aynı yüzer platformda buluşturup ilkler kitabında iki yaprağı birden tek başına çevirebilir. Çünkü TUSAŞ, HÜRJET’in ‘uçak gemisi’ TCG Anadolu’ya iniş-kalkışı için çeşitli sistemler üzerinde kafa yoruyor. MİUS ise zaten öncelikle uçak gemisinde görev yapmak üzere tasarlandı.
232 metre pist uzunluğuna sahip Anadolu gemisinde çok büyük ihtimalle bir fırlatma (katapult) sistemi kullanılacak. Uçakların havalanmak üzere ihtiyacı olan 260 km/saat hıza ulaşabilmesi için onları 2,5 saniye içerisinde bu hıza çıkaracak bir katapulta ihtiyaç var. İnsansız yahut insanlı uçakların gemiden sadece havalanmaları yetmiyor; onların piste yeniden güvenli bir şekilde inmeleri de gerekiyor. Güverteye teker koyan hava araçlarını kısa mesafede durdurabilmek için kanca yahut paraşüt sisteminin de Anadolu gemisinde kullanılması bekleniyor.
Teknik gereksinimler her ne olursa olsun mühendislerimiz tüm bunları başaracaktır ve uzak coğrafyalara yönelik askeri operasyonlar için ciddi bir güç çarpanı niteliğindeki bu tip kabiliyetler Türkiye’nin bölgesindeki nüfuz alanını daha da genişletecektir.
Savunma sanayiindeki gelişmelerden heyecan duyanlar: Sabırla bekleyin ve güzel işlerin başına bir musibet gelmemesi niyetiyle dua edin.
(GERÇEK HAYAT DERGİSİ ŞUBAT SAYISINDA ATİLLA DİŞ İMZASIYLA YAYINLANAN YAZIDAN ALINTIDIR)
