HÜRJET'i Airbus şirketi mi üretecek? İspanyol basınından TUSAŞ'ın planına dair şok iddia

Jet eğitim, akrobasi ve hafif taarruz uçağı HÜRJET'in İspanya yolculuğu sürüyor. 20 Aralık 2024 tarihinde Ankara ile Madrid arasında imzalanan mutabakat muhtırası (MoU) sonrası karşılıklı temaslar ivme kazandı. 

İspanya Hava Kuvvetleri'ne 24 adet HÜRJET tedariki için nihaî anlaşmaya hazırlanan Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TUSAŞ), Avrupalı Airbus şirketiyle ortak üretim hedefliyor. 

Madrid basını, taraflar arasında hızla gelişen işbirliğine dikkat çekerek Airbus ürün portföyü için en önemli adayın HÜRJET olduğuna işaret etti. Savunma-haber platformu InfoDefensa çarpıcı süreci duyururken şu başlığı kullandı: 

"Türkiye, Hava Kuvvetleri için HÜRJET'i hedefleyerek Airbus İspanya ile ortaklık arayışında."

Envanterdeki F-5 uçaklarının yerine HÜRJET'i seçen İspanya ile Türkiye arasında havacılık teknolojilerini temel alan stratejik ortaklık gelişiyor. 

Ocak ayında İspanya Kara Kuvvetleri Komutanı Amador Ensenat Berea, Ankara'ya gelerek Türk mevkidaşı Orgeneral Selçuk Bayraktaroğlu tarafından ağırlandı. Berea, Türk savunma sanayii kuruluşlarını da ziyaret etti. 

Şubat ayında ise TUSAŞ, İspanyol Hava Kuvvetleri Komutanı Francisco Braco Carbo'yu ağırladı ve Carbo, Türk Hava Kuvvetleri Komutanı Ziya Cemal Kadıoğlu ile birlikte HÜRJET uçaklarını test etti. 

İki ülkeden uzman heyetler daha sonra Madrid'deki Moncloa'da bir araya gelerek ortak üretilmesi planlanan HÜRJET'e ilişkin yol haritası oluşturdu. Bunu Türk heyetin Airbus ziyareti izledi. 

Mart ayının ortasında Airbus İspanya Başkanı Francisco J. Segura, Türkiye'nin Madrid Büyükelçisi Nüket Küçükel Ezberci başkanlığındaki bir heyeti şirket tesislerinde ağırladı. Daha sonra Genelkurmay Başkanı Metin Gürak geçtiğimiz hafta İspanya'ya resmî bir gerçekleştirdi ve temasları sırasında Airbus tesislerini de ziyaret etti. 

HÜRJET TÜRKİYE-İSPANYA ORTAKLIĞINDA ÜRETİLECEK

Fransa, Almanya ve İspanya ortaklığındaki Airbus şirketi Avrupa'nın en büyük havacılık firmalarından biri. İspanyol savunma sanayii, Getafe ve Sevilla kentlerindeki tesislerde A400M Atlas uçağı için üretim gerçekleştiriyor. Ayrıca KC-390 ve C295 gibi nakliye uçaklarının bazı bileşenleri de İspanya'daki Airbus şirketinde imâl ediliyor. 

İspanya'ya tedarik edilecek HÜRJET uçağının müşterek üretimi konusunda TUSAŞ ile Airbus'ın ortak bir şirket kurması muhtemel görünüyor.

Uçağa daha fazla bileşenle katılmak isteyen İspanyollar halihazırda HÜRJET'in kumanda kollarını üretiyor. Uçağın aktif ve pasif uçuş kumanda çubukları için TUSAŞ, İspanyol Airtificial şirketini seçmişti.

Türk Hava Kuvvetleri Komutanı Ziya Cemal Kadıoğlu ile İspanyol Hava Kuvvetleri Komutanı Francisco Braco, 26 Şubat 2025'te iki adet HÜRJET uçağıyla kol uçuşu gerçekleştirdi. 

Madrid yönetimi, HÜRJET'e ilişkin kararın açıklanması öncesi uçağı İspanya başkentinde detaylı olarak inceledi.

HÜRJET prototiplerinden biri 28 Temmuz 2024'te Tekirdağ'daki Çorlu Havaalanı'ndan havalandı ve Belgrad, Brescia, Mond de Marsan rotasıyla Madrid'deki Torrejon Hava Üssü'ne indi. 

İspanyol ekipler burada bir hafta boyunca millî uçağın tüm detaylarına vakıf oldu.

TUSAŞ uçağı İspanya'daki ihalede Amerikan T-7 Red Hawk, Güney Koreli KAI T-50 ve İtalyan M-346'yı geride bırakarak Madrid'in tercihi haline geldi. 

Boeing-Saab ortaklığındaki T-7 Red Hawk ile birlikte dünyanın en modern jet eğitim uçağı olarak gösterilen HÜRJET, geniş ihracat potansiyeliyle dikkat çekiyor. TUSAŞ, 2026 itibariyle Türk Hava Kuvvetleri'nde göreve başlaması planlanan HÜRJET uçağından yüzlercesini ihraç etmeyi hedefliyor. 

HÜRJET'in önümüzdeki yıllarda TCG ANADOLU gemisinden havalanacak olması da İspanyollar nezdinde bu uçağı çekici kılıyor. İspanya, TCG ANADOLU'nun ikizi durumundaki Juan Carlos'u işletiyor. 

45 bin fit irtifada yaklaşık 1,4 Mach hıza ulaşabilecek şekilde tasarlanan HÜRJET, eğitim görevi, hafif saldırılar, yakın hava desteği ve silahlı keşif görevleri gerçekleştirebilir.