'Hayalet' F-35'i 2 bin kilometreden izlediler! Bilim adamları ısıl takipte stratosfer formülünü açıkladı

Çinliler Amerikan hayalet uçaklarının uzak mesafeden tespiti için teknoloji geliştirmeyi sürdürüyor. F-22'nin uydudan izlenebildiğine dair iddialar sonrası bu kez stratosfer tabakasında gezinen hava balonundan F-35 tespiti yapıldı. Çinli bilim insanları, ısınan F-35 egzozundaki termal izi kullanarak 'hayalet' uçağı 2 bin kilometreden izledi.
Amerikan hayalet uçaklarının Çin uyduları tarafından izlenebildiğine ilişkin uydu görüntülerinin şoku sürerken şimdi de F-35'lerin stratosfer tabakasından takip edildiği iddiası ortalığı karıştırdı.
Lockheed Martin üretimi 'hayalet' uçak, Çin merkezli South China Morning Post (SCMP) gazetesinin iddiasına göre, çok yükseklerden ısıl gözlem kameralarıyla takip edilebiliyor.
Çin'in füze ve uzay programlarına katkı sunan kurumlardan Changchun Optik, Mekanik ve Fizik Enstitüsü'ndeki (CIOMP) araştırmacılar, Tayvan merkezli muhtemel bir savaş sırasında F-35'lerin takibini içeren bir senaryoyu çalıştı.
Çin merkezli Aerospace Technology dergisinde yayınlanan makaleye göre araştırmacılar, kızılötesi algılama sensörleriyle donatılmış hava araçlarının atmosferin stratosfer tabakasından gözlem yaparak F-35 gibi uçakları yaklaşık 2 bin kilometre uzaktan tespit edebildiğini keşfetti.
F-35 motoru F-135'in havada yaydığı termal izin azaltılması konusunda çalışmalar sürüyor.
ISI GÖVDEDE 281, EGZOZDA 1000 KELVİN!
Bilim insanlarından oluşan ekip, F-35'in radar emici kaplaması ve dış yüzeyinin ortalama 281 Kelvin'e (7,8 santigrat derece/46 Fahrenheit) kadar soğuduğunu, uçağın bu yolla geleneksel tespit sistemlerinden etkili bir şekilde gizlendiğini ancak 1000 Kelvin değerine ulaşan motor egzoz dumanının gövdeden 3 kat daha güçlü orta dalga kızılötesi radyasyon yaydığını gözlemledi.
Atmosferik girişimin en az olduğu 2,8 ilâ 4,3 mikrometre dalgaboyu aralığına odaklanarak 300 mm açıklıklı teleskoplarla birlikte civa-kadmiyum-tellürit dedektörleri kullanan bilim insanları, 20 kilometre irtifada çalışan zeplin/balonla, F-35'leri yandan ve arkadan termal imzasıyla takip etti. Önden ve arkadan termal iz tespiti uzaklığı 1800 kilometreyi aşıyor.
Ancak zeplinin F-35'i önden görmesi halinde tespit mesafesi 350 kilometreye kadar düşüyor.
Hayalet uçakları yüksek irtifadan takip altına alma projesi, Çinli uzmanlara göre ağ merkezli çalışan çok sayıda zeplinin kullanılması halinde çok daha etkili sonuçlar verebilir. Kızılötesi sensörlere sahip daha küçük boyutta balonun da kullanılması halinde Çinliler, gökyüzünde bir tür 'gözetleme ızgarası' oluşturulabileceğine inanıyor.
GENİŞ BİR ALANDA SÜREKLİ GÖZETLEME
South China Morning Post gazetesine konuşan CIAOMP uzmanlarından Tian Hao, bu tip hava gemilerinin 20 kilometre ve daha yüksek irtifalarda aylar boyu asılı kalabildiğine dikkat çekiyor.
Tian ve ekibi, yeryüzüne alçak yörünge uydularından daha yakın ancak AWACS uçaklarından daha uzakta bulunan balonların 'tatlı bir noktada çalıştığını', bu sayede geniş bir alanı sürekli olarak izleyebildiğini kaydediyor.
Bu gelişme, Amerikan savaş uçaklarının Güney Carolina açıklarında bir Çin yüksek irtifa balonunu düşürdüğü 2023 olayının ardından geldi.
Pekin, stratosfer katmanında uçan araçlara ilişkin projelerini büyük ölçüde gizli tutmaya devam ederken bazı savunma uzmanları, JU-27A radarı ve alçak yörünge uyduları sonrasında gelişen bu balonların hayalet uçak tespitinde yeni bir aşama olduğunu belirtiyor.
Yüksek irtifa avantajlarına rağmen hava balonları, saatte ancak 120 km hızla hareket ederler; bu da onları nispeten yavaş bir hava aracı yapar. Ayrıca büyük boyutları, onları düşman araçlarına karşı savunmasız hale getirir. Ancak ticarî hava trafiğinin üzerinde, uydu yörüngelerinin de altında uçtukları için operasyonel irtifaları angajman lojistiğini karmaşıklaştırır.
Stratosfer katmanı, bölgesel güvenlik dinamiklerini yeniden şekillendirebilecek düşük maliyetli ve sürekli gözetleme sağlaması sayesinde, F-22 ve F-35 gibi tehditlere karşı pek çok ülkeye yeni fırsatlar sunuyor.
