F-35'lerin yarısı çalışmıyor: Şok bilgiyi Hava Kuvvetleri generali duyurdu

F-35 alsalar bile Türkiye'nin eli boş değil: Hava Kuvvetleri Komutanı 'detaylarına girmeyeceğim' diyerek açıkladı

Amerikan Hava Kuvvetleri'nin başı, sık sık arıza ve kazalarla gündeme gelen F-35 savaş uçaklarıyla dertte. Envanterdeki uçakların durumuna ilişkin Kongre'ye sunum yapan Korgeneral Mike Schmidt, hangardaki F-35'lerden sadece yüzde 53'ünün çalışır durumda olduğunu söyledi. Uçakların yaklaşık yarısı (yüzde 47) ağırlıklı olarak motor probleminden ötürü uçamaz durumda. 

Pentagon'un sahip olduğu 564 adet F-35'in operasyona çıkabilir vaziyetteki yüzde 53'ünden de ancak yarısının tam olarak hazır durumda olduğu belirtiliyor.  

Uçaklara güç veren F135 motorunda sık sık meydana gelen aşınma ve yırtılma problemlerinden ötürü Pentagon ve ABD Kongresi, F-35'ler için yeni bir motor tasarlanmasının gerekli olup olmadığına karar verecek. Denetçiler motor arızalarından kaynaklı sorunların, bakım maliyetlerine 38 milyar dolar fazladan yük bindirdiğini dile getirdi.

Uçağın üreticisi Lockheed Martin şirketi, Pratt&Whitney yapımı F135 motorlarının beklenenden daha fazla hava basıncına ihtiyaç duyduğunu belirlemiş ve bu motorun yeniden tasarlanmasını istemişti. Bu talep 2013 yılında yetkililer tarafından reddedildi. 

Mevcut tasarımla daha yüksek basınç altında çalışmak durumunda kalan F-35 motorları sık sık aşınıp arıza veriyor ve bu durum bakım maliyetlerini astronomik seviyeye yükseltiyor. Denetçiler F135 motorlarındaki hava sistemi modernizasyon önerilerini bir rapor halinde yayınlamaya hazırlanıyor.

Envanterdeki uçakların yaklaşık yarısının çalışamaz durumda olduğunu hatırlatan Hava Korgeneral Mike Schmidt, harbe hazırlık seviyesi bakımından bu durumun 'kabul edilemez' olduğunu dile getirdi. 

Gelişmeler, Amerikan F-35 programının bir 'saadet zinciri' olduğunu belirterek bu programdan dışlanmanın Türkiye için avantaj olduğuna dikkat çeken emekli Hava Pilot Tümgeneral Beyazıt Karataş'ı haklı çıkarıyor. 

Kullanıcı ülkeleri ABD'ye bağımlı kılacak F-35'lere Yunanistan'ın talip olması hakkında Karataş şu yorumu yapmıştı: "Şiddetle tavsiye ediyorum, koşa koşa gitsinler F-35 alsınlar!"

MADDE MADDE F-35 GERÇEĞİ 

Emekli Tümgeneral Beyazıt Karataş'ın Yunanistan'a F-35 tavsiyesi, bu uçağa dair Türk subay ve uzmanların geçmişte yaptığı analizleri yeniden gündeme getirdi. F-35'in birçok problemini sıralayan uzmanlar, bu uçağın alınması halinde Türk Hava Kuvvetleri'ni ABD'ye tamamen bağımlı hale getireceğinden bahsetmiş ve maddeler halinde şu hususlara dikkat çekmişti:

• 2001 yılında imalatına başlanan F-35 o kadar çok teknik problemler yarattı ki, ilk uçak ancak 10 yıl sonra tamamlanabildi. Uçakla ilgili pek çok soru işareti var. 
• Tek motorlu olduğundan ötürü diğer 5. nesil çift moturlu uçaklara kıyasla harekât yarıçapı yarı yarıya daha az.
• Radar izini azaltmak için tüm silahların gövde içerisinde bulunduğu uçak, tek motordan dolayı kalın ve şişkin. Hantal bir yapıda, manevra kabiliyeti de az.
• Sürati, dönüş yarıçapı, G kuvveti ve tırmanış takati düşük.
• Harekât mesafesini uzatmak amacıyla yakıt tankı takılsa ‘görünmezlik’ efsanesi çöpe gidiyor.  
• Ses üstü uçuşlar sırasında motorunda birçok problem meydana geldiği raporlandı.
• Toplamda 1,5 trilyon dolarlık F-35 projesi bir ‘küresel saadet zinciri’ girişimidir. 
• Savaş uçakları konusunda büyük oranda ABD’ye bağımlı durumdaki Türk Hava Kuvvetleri, F-35’le birlikte yüzde 100 bağımlı hale gelecekti. Uçakta ne vakit sorun olsa ABD’ye dönüp destek bekleyecektik.
• Parçaların tedariği zaten sorunlu. ABD bile kendi envanterindeki F-35’lerin yüzde 30’unu bu problemlerden ötürü havalandıramıyor.
• F-35’e ait her bilgi, ALIS (Autonomic Logistics Information System) adlı ağ üzerinden ABD’ye gidiyor. Bu uçaklarla gizli bir operasyon yapmak imkansız. 
• Uçağın beyni niteliğindeki ALIS’in kaynak kodları sadece İsrail’e verildi. Kendi uçaklarındaki yazılımı özelleştiren Tel Aviv, diğer ülkelerin F-35’lerini rahatlıkla ‘hack’leyebilir. 
• F-35 problemli doğmuştur, problemli olarak kalacaktır. Projeden dışlanmamızla birlikte Türkiye büyük bir yükten kurtulmuştur.  

Türkiye'nin 5. nesil savaş uçağı Milli Muharip Uçak 17 Mart 2023 itibariyle motor çalıştırıp pist testlerine başladı.