Dünyanın en iyi SİHA motorunu 2 ülkeye sattık, 3.'sü yolda: Prof. Akşit PD170, PD200 ve PD225'i anlattı

TUSAŞ Motor Sanayii/TEI Genel Müdürü Prof. Dr. Mahmut Faruk Akşit, Baykar Yönetim Kurulu Başkanı Selçuk Bayraktar'ın 'dünyanın en iyi SİHA motoru' diyerek bahsettiği PD170'i anlattı. 

Sınıfında rakipsiz olarak görülen bu motoru, teknolojide gelişmiş 2 ülkeye ihraç ettiklerini, bir ülkeyle de pazarlığın sürdüğünü dile getiren Akşit, PD170'in ardından PD200 ve PD225'in de servise sokulacağı müjdesini verdi. 

Halihazırda PD170, TUSAŞ yapımı ANKA ve AKSUNGUR ile Baykar'ın Bayraktar TB3 SİHA'larına güç veriyor.

GÖKBEY helikopterini uçuran millî TS1400 turboşaft motorunda da sertifikasyon sürecinin tamamlanma aşamasında olduğunu duyuran Akşit, KKTC'de düzenlenen TEKNOFEST etkinliği sırasında TRHaber Yayın Yönetmeni Hilal Güven Özbey'e şunları anlattı: 

PD170'İ 2 ÜLKEYE SATTIK, BİR ÜLKEYLE DE PAZARLIK SÜRÜYOR

PD170 İHA motoru için şu ana kadar 2 ülkeden resmî siparişimizi aldık. Tabii ki siparişleri kabul etmeden önce devletimizin ilgili birimlerinden resmî izinleri de aldık. 

Savunma politikaları uluslararası güvenlikle ilgili. Nasıl bazı ülkeler bize bir şey satmıyorlarsa, istediği takdirde devletimiz de bu teknolojileri bazı ülkelere satmayabilir. Satılması uygun olan ülkelere devletimiz karar veriyor. 'Satabilirsiniz' diyorlar, biz de satıyoruz. 

Şu ana kadar 2 tane ülkeye sattık. Bir ülkeyle de pazarlık devam ediyor. Bir ülkeye teslimatımızı yaptık.

Bu ülkeler isimlerinin gizli kalmasını tercih ediyor. Çünkü bu gizli kalmazsa, PD170 sınıfında bir motoru sattığımız ülkenin belli bir tonajda İHA geliştirdiği anlaşılmış oluyor. Tabii ki geliştirdikleri şeyin herkes tarafından bilinmesini istemiyorlar. O yüzden ülke ismi veremiyoruz. Ama teknoloji olarak gerçekten gelişmiş ülkelere sattığımıza emin olabilirsiniz. 

30 BİN FİTİN ÜZERİNE ÇIKAN PİSTONLU MOTOR BU SINIFTA YOK

PD170 motorumuz bu sınıfta dünyada açık ara en iyi motor. Sağolsun Selçuk Bayraktar bey de bunu ifade ettiler. Kendilerine ayrıca teşekkür ediyorum, mühendislerimiz adına da... Bunu takdir etmek mühendislerimizi onore ediyor, çünkü o kadar emekleri var. 

Öğretilmiş çaresizlik diyorlar ya hani, biz onu yıktık. Bizim daha iyisini yapabildiğimizi gösterdik. AKSUNGUR SİHA'nın PD170 motoruyla 40 bin fit irtifaya çıkması, bunu yapabildiğimizi tartışmasız olarak bütün dünyaya gösterdi. Çünkü dünyada 30 bin fitin üzerinde pistonlu motor bu sınıfta yok. Bu gerçekten ciddi bir teknolojik başarıdır. 

PD170'in ardından PD200 ve PD225'lik motorlarımız olacak. 225 de çalıştı, kalifikasyonları bitmek üzere. Bu motorun kullanımı faydalı yük bakımından avantaj sağlayacak. Mesela aynı ANKA daha güçlü motorla aynı pistten daha ağır yükle kalkabilecek. Bu da mesela ekstradan 4-5 daha füze demek. Aynı yere sığacak şekilde geliştirilmiş farklı bir motor daha fazla faydalı yükle uçabilmeyi sağlıyor. 

İsterse aynı faydalı yükle belki daha yüksek irtifaya çıkabilecek. Ama genellikle 'daha fazla faydalı yük' kısmı müşteriyi cezbediyor. 

TS1400 HELİKOPTER MOTORUNDA SERTİFİKASYON SÜRECİ TAMAMLANIYOR

TS1400 GÖKBEY motorunu çalıştıralı epey oldu. Sertifikasyon süreçlerini tamamlıyoruz. Bu motor uluslararası sivil sertifikalı bir motor olacak. Bu şu demek: Bir yolcu uçağının motoru hangi süreçlerden geçtiyse bu da aynı süreçten geçiyor. GÖKBEY motorunun sertifikasyon süreci tamamlandığında artık bir yolcu uçağı motoru yaparak bunu sertifiye edebileceğimizi göstermiş olacağız. 

Sivil sertifikasyon çok zor bir süreç. Çünkü insan hayatı var, çok sıkı kuralları var. Motorun çok zor bazı aşamaları ispatlayarak geçmesi lazım ve bunu uluslararası denetçi hakemin huzurunda yapması lazım. 'Ben yaptım işte, burayı imzala' öyle bir şey yok. 

Hakemin huzurunda o testleri teker teker yapıyorsunuz, motorun o zorlu testleri başarıyla geçtiğini gösteriyorsunuz ve sonunda 'Bu motor sivil yolcu taşıyabilir' diyerek sertifika veriyorlar. İnsan hayatı emanet edilebilir anlamına gelen bu belge motorun çok güvenli olduğunu teyit ediyor. 

Süreç bitmek üzere, az kaldı. Motorda 1740 beygirin de üzerine çıktık. Helikopterin ihtiyacı olan sürekli maksimum güç 1298 beygir... Yani çok rahat bir şekilde helikopteri uçuracak durumdayız. Uluslararası standartların öngördüğü ömür testlerini de başarıyla tamamladık. Hâlâ da motorumuz çalışır halde. Allah nazardan saklasın. 

Sivil sertifikasyon süreci tamamlandıktan sonra bu motor GÖKBEY'le birlikte satılabilecek. Yoksa motor zaten hazır.