Bu kez İngiliz basını: Türk savaş gemileri Mavi Vatan'ın çok daha ötesini hedefliyor

Türkiye'nin savaş gemisi üretim seferberliği dış basına konu olmaya devam ediyor. Londra merkezli Middle East Eye, kızakta yapımı süren ve inşa için sıra bekleyen gemi sayısının 31'e yükseldiğini hatırlatarak savunma yorumcularının görüşleriyle bir analiz yayınladı. 

"Türkiye bölgesel hakimiyetini ve küresel gücünü artırmak için 31 savaş gemisi inşa ediyor" başlığıyla yer verilen haberde Türk donanmasının artık Mavi Vatan'ın çok daha ötesini hedeflediği vurgulanıyor. 

Gemi inşasının Türk tersanelerinde Avrupa'dan çok daha uygun fiyata mâl edildiğini hatırlatan savunma uzmanları, yapım aşamasındaki 31 geminin fiyat etiketinin 8 milyar dolar olduğunu tahmin ediyor. 

İşte İngiliz medyasındaki haberden önemli satır başları:

Uçak gemisi, bir muhrip ve yeni bir millî denizaltının yanı sıra Ankara, şu anda Alman tasarımı Tip 214'e dayalı 5 Reis sınıfı denizaltı , yedi adet İ sınıfı fırkateyn, 6 adet açık deniz devriye gemisi (OPV-2100), 8 modern çıkarma gemisi (LCT), bir modern mayın avlama gemisi ve bir adet hücumbot (FAC) inşa ediyor.

Bu inşaat hamlesi, Türkiye'nin sadece yakın coğrafyada değil, aynı zamanda Afrika Boynuzu ve Hint Okyanusu'na kadar uzanan coğrafyada da güç gösterisi yapma arzusunu yansıtıyor.

ESKİYEN DONANMA BU SAYEDE YENİLENİYOR

Savunma sanayii analisti Yusuf Akbaba, inşa hamlesinin temel amacının kamu ve özel tersaneler aracılığıyla eskiyen gemileri yenileriyle değiştirerek Türk donanmasını modernize etmek olduğunu söylüyor. 

Akbaba'ya göre, ilk etapta inşa edilecek gemiler tonajı artırmaktan ziyade donanmayı gençleştirecek ve büyük ölçüde millileştirecek. 

Türk Deniz Kuvvetleri uzun yıllardır ABD donanması ve Almanya'dan satın alınan ikinci el fırkateynleri işletiyor. 

Savunma sanayii uzmanı Kubilay Yıldırım ise şunları söylüyor:

"Envanterimizdeki gemiler eski. Filonun omurfasını 1980'lerden kalma 8 Amerikan fırkateyni, özellikle Oliver Hazard Perry sınıfı oluşturuyor. Gerisi 1980'lerin sonundan 1990'ların sonuna kadar üretilen Alman MEKO sınıfı fırkateynler. 

Fırkateynlerin yarısı 40 yaşında, diğer yarısı ise 20 ilâ 30 yaşları arasında. Bazıları bir aşamada kısmen modernize edildi ancak yapısal ve mekanik olarak hâlâ eski gemiler." 

AKHİSAR ve KOÇHİSAR açık deniz karakol devriye gemileri (OPV)

OPV GEMİLERİNİN OYNADIĞI KRİTİK ROL 

Kubilay Yıldırım, Ankara'nın 2020 Doğu Akdeniz krizi sırasında Türkiye ile Yunanistan'ın çatışan münhasır ekonomik bölge iddiaları nedeniyle deniz anlaşmazlığına girmesiyle donanmasında kapsamlı bir revizyona ihtiyaç duyduğunu fark ettiğini belirtiyor:

"16 fırkateynin hepsinin bile yetmediğini fark ettik. Deniz varlığı kurmak için yeterli değillerdi. Hem gemileri hem de personeli aşırı çalıştırdık, bu da personel kaybına yol açtı. Fırkateynlere, korvetlerin halledebileceği görevler bile verildi.

MİLGEM projesi ADA sınıfı anti-denizaltı korveti üretmek için başlamıştı. Daha sonra donanma, açık deniz devriye gemileri ve İ sınıfı korvetler de dahil olmak üzere çeşitli gemi modelleri tasarladı. 

Doğu Akdeniz'deki gerginlikler Ankara'nın enerji keşif ve sondaj gemilerini korumak ve gerekirse bir çatışmayı tetiklemeden düşman gemileriyle yüzleşmek için deniz varlıklarına olan ihtiyacını açığa çıkardı. İşte açık deniz devriye gemilerinin (OPV'ler) kritik rol oynadığı yer burasıdır. 

Bu OPV'ler Türkiye'nin yetki alanındaki bölgelerde Türk bayrağı çekebilecek ve gerektiğinde düşman gemilerine çarparak taciz edebilecek hafif silahlarla donatıldı. Gemiler büyük, uzun menzilli ve haftalarca denizde kalabiliyor."

1,2 MİLYAR DOLARLIK GEMİ TÜRKİYE'DE 724 MİLYON DOLAR

Yusuf Akbaba, 2030 yılına dek Türk donanmasının bir uçak gemisi görev grubu ve 2 helikopterli çıkarma gemisi (LHD) içereceğini öngörüyor. Türkiye, insansız hava aracı taşıyan amfibi hücum gemisi TCG ANADOLU'yu hizmete aldı ve ikizi TCG TRAKYA da planlama aşamasında. 

Türkiye'nin sahip olduğu bir avantaj, Avrupa'daki emsallerinden önemli ölçüde daha düşük maliyetlerle gemi üretebilme yeteneğidir. Örneğin Akbaba, Türkiye'nin 724 milyon dolara bir LHD gemisi üretebileceğini, Avrupa ülkelerinin ise benzer bir platforma 1,2 milyar dolar harcayacağını iddia ediyor. 

Akbaba bu durumun Türkiye'yi Doğu Akdeniz'de birincil güç konumuna getireceğini, Akdeniz genelinde ise Fransa ile aynı seviyeye taşıyacağını belirterek şunu ekliyor:

"Türkiye'nin Somali açıklarında kalıcı bir filo bulunduracağına ve bu yeni güç projeksiyon kabiliyetini Güneydoğu Asya'daki müttefiklerini desteklemek için kullanacağına inanıyorum."

Ankara'nın hırslarının Afrika Boynuzu da dahil olmak üzere geleneksel komşuluğunun ötesine uzandığı açıktır. Geçtiğimiz ay Türkiye, Somali kıyılarına bir enerji araştırma gemisi göndererek onu donanma gemileriyle korudu. 

Oruç Reis sismik arama gemisi Somali açıklarında petrol ve doğalgaz arıyor.

DEVRİYE GEMİLERİ BİLE OKYANUSA UYGUN İNŞA EDİLİYOR

Uluslararası ilişkiler profesörü ve denizcilik tarihi uzmanı Serhat Güvenç, Türk Silahlı Kuvvetleri içinde donanmanın benzeri görülmemiş öneminin Türkiye'nin ulusal güvenlik stratejisindeki değişimi yansıttığını söyledi. Denizaşırı çıkarlar ve taahhütler artık bölgesel ve ileri savunma kadar önemli kabul ediliyor. 

"Bu durum dünyada savaş gemisi üretebilen 7 ülkeden biri olduğumuz iddiasının hiç de temelsiz olmadığını gösteriyor" diyen ve Türk tersanelerinin Ukrayna, Pakistan gibi ülkelerden sipariş aldığını hatırlatan Güvenç, 1990'ların sonlarından buyana Türk donanmasının açık denizlere odaklandığını söyledi. 

Son yıllarda, yeni inşa edilen gemiler ve denizaltılar donanmanın operasyonel menzilini Afrika Boynuzu'na ve Somali ve Libya'nın Akdeniz kıyılarına kadar genişletti.

Serhat Güvenç şunları söylüyor: 

"Türkiye'nin özellikle Afrika'daki denizaşırı çıkarları Türk donanmasının küresel güç projeksiyon yetenekleri geliştirmesini gerektiriyor. Son projeler kapsama alanının Mavi Vatan kavramının çok ötesine uzandığını gösteriyor. Örneğin, devriye gemileri bile okyanusa gidecek şekilde tasarlanıyor."