Bromo Projesi (Project Bromo) Elon Musk'a büyük darbe vuracak: Avrupa Starlink'e rakip çıkarıyor

Teknoloji ikonu Elon Musk'ın uzay interneti konusunda oluşturduğu tekel yakın gelecekte çökebilir. Ukrayna yönetimini Rusya ile barışa zorlamak için şantaj diline sarılan 'DODGE Bakanı' Musk, Starlink uydularıyla Kiev'e sağlanan internet hizmetini durdurmakla tehdit etti. 

Amerikalıların kontrol ettiği yüksek teknoloji ürünlerinin bir gün mutlaka şantaj aracı olarak kullanılacağı gerçeği Avrupa ülkelerini uyandırdı. Avrupa'nın dev savunma şirketleri Airbus, Thales ve Leonardo, Elon Musk'ın Starlink uydularına rakip çıkarmak için harekete geçti. 

Üç şirket, Starlink'i üreten SpaceX'e meydan okuyacak Bromo Projesi (Project Bromo) temelinde bir süredir görüşmeler yürütüyor. Çokuluslu bir füze üretim konsorsiyumu olan MBDA'nın başarısından ilham alan proje, Avrupa'nın parçalanmış uydu endüstrisini zorlu bir küresel oyuncuya dönüştürmeyi hedefliyor. 

ELON MUSK ŞANTAJI: FİŞİ ÇEKERSEM SAVAŞI KAYBEDERLER

Starlink'in düşük maliyetli küçük uyduları alçak Dünya yörüngesine yerleştirmesiyle birlikte internet hizmeti yeryüzünün herhangi bir noktasından erişilebilir hale gelmişti. Sistem, Rusya-Ukrayna savaşının başladığı Şubat 2022 sonrası her iki ordunun da cephe hattında Starlink internet ekipmanı kullanmasıyla birlikte popüler hale geldi. 

Ukrayna kamikaze insansız deniz araçları Rus gemilerine yönelik saldırıların uzaktan yönlendirilmesi için genellikle Starlink terminallerini kullandı. Uydu iletişimi zamanla, cephe hattında güvenli irtibatın temel dayanaklarından biri haline geldi. 

ABD Başkanı Donald Trump'ın Kiev yönetimini Rusya ile masaya oturmaya, aynı zamanda nadir toprak elementi anlaşması yapmaya zorladığı süreçte Elon Musk, X hesabından şu paylaşımı yaptı: "Starlink sistemim Ukrayna ordusunun belkemiği. Eğer onu kapatırsam tüm cephe hatları çöker." 

Böyle bir durum halinde Ukrayna'nın savaşı kesin olarak kaybedeceğini savunan Musk, Ukraynalılara savaştan vazgeçmeleri çağrısında bulundu. 

Musk'ın paylaşımını cevap veren Polonya Dışişleri Bakanı Radoslaw Sikorski, Starlink hizmeti satın almak için Polonya'nın yılda yaklaşık 50 milyon dolar ödeme yaptığını hatırlattı; "SpaceX'in güvenilmez bir tedarikçi olduğu ortaya çıkarsa başka tedarikçiler aramak zorunda kalacağız" dedi. 

Elon Musk'ın buna cevabı ise küstahça oldu: "Sessiz ol, küçük adam. Maliyetin çok küçük bir kısmını ödüyorsun. Ve Starlink'in yerini hiçbir şey tutamaz."

LEONARDO-BAYKAR ORTAKLIĞI BROMO'YA YÖN VERİR Mİ?

Mevcut tablo, Amerikan endüstrisine bağımlılığını azaltmak için harekete geçmiş Avrupalı şirketleri daha da kamçılıyor. Ancak Avrupa'da uydu üretim hızının yetersizliği ve Avrupalı ülkeler arasındaki anlaşmazlıklar Bromo Projesi'nin geleceği üzerinde çeşitli spekülasyonlara yol açıyor. 

Leonardo CEO'su Roberto Cingolani, Temmuz 2024'teki açıklamasında şirketlerin tutarlı bir Avrupa uzay ittifakı kurmak için çabaladığını kaydetmişti. 

Mart 2025'e gelindiğinde Bromo Projesi'ne dair kaydadeğer bir gelişmenin görülmemesi, aynı zamanda Alman ve Fransız şirketleri arasında yaşandığı iddia edilen sürtüşmeler Bromo'nun kimlik değiştirmesi yönündeki beklentileri artırdı. 

Bu noktada gözler bir kez daha Baykar-Leonardo ortaklığına çevrildi.

İnsansız hava araçlarının ortak üretimi temelinde güçlerini birleştiren iki şirket, uzay projelerinde de işbirliği yapacak. Baykar'a bağlı Fergani Uzay şirketinin 'Small-GEO' olarak bilinen mini uydular geliştirdiği biliniyor. 

Bu uydulardan ilki olan 102 kilogram ağırlığındaki FGN-100-d1, 14 Ocak 2025 akşamı ABD'nin Vanderberg Uzay Kuvvetleri Üssü'nden uzaya fırlatıldı. Yerden yaklaşık 510 kilometre irtifada yörüngeye başarıyla yerleşen uydu hizmete girdi. 5 yıl içinde uzaya 100 adet uydu fırlatılması planlanıyor. 

Baykar'ın İtalyan savunma devi Leonardo ile geliştirdiği işbirliğinin hem konumlama sistemi hem de uydu interneti konularındaki uzay projelerini hızlandırması bekleniyor. Çünkü Elon Musk'a ait Starlink uydularının sayısı Şubat 2025 itibariyle uzayda 7 bin adedi geçti. 

TRHABER