Ankara'nın F-35'ler için son kararı: F-16 fabrikasında sıra var, 1,4 milyar doları hayalet uçağa yönlendirin

Joe Biden yönetiminin sürüncemede bırakması nedeniyle yılan hikâyesine dönüşen F-16 satın alım süreci tamamen iptal olma yolunda ilerliyor. Zira Ankara'da ibreler F-16'yı değil F-35'i gösteriyor. 

Londra merkezli Middle East Eye (MEE) adlı yayın organına bilgi veren kaynaklar, yoğun sipariş alan ve teslimatta gecikmelerin yaşandığı F-16'yı yıllarca beklemek yerine, Türkiye için üretilmiş ve parası ödenmiş F-35'leri almanın tercih edildiğini anlattı. 

Habere göre Donald Trump yönetimi Türkiye'yi F-35 programına sokarsa, geçtiğimiz aylarda F-16'lar için ödenen 1,4 milyar dolar beşinci nesil uçak ödemesi doğrultusunda kullanılabilir. Kaynaklar Türkiye'nin F-16 anlaşmasını yavaşlattığını ve yeniden F-35'e odaklandığını söylüyor. 

Cumhurbaşkanı Erdoğan, mart ayında ABD Başkanı Donald Trump'la telefon görüşmesinde F-35 programına dönüşün değerlendirilmesini istemişti. Yaptırımların kalkması ve F-35 programına dönüş için S-400 sorununun çözülmesi gerekiyor. 

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, her iki taraftan hukuk uzmanlarının Trump yönetiminin S-400 ile ilgili yaptırımları kaldırmasını sağlayabilecek uygulanabilir seçenekleri incelediğini söylemişti. 

Türkiye için üretilmiş ve parası ödenmiş 6 adet F-35A yıllardır depoda tutuluyor ve uçakların hukuki durumu hâlâ açıklığa kavuşmuş değil. 

AYNI ŞİRKET ÜRETİYOR, F-16 PARASI F-35'E...

Ankara geçtiğimiz yılın sonlarında F-16 tedarik planını küçülterek 79 adet modernizasyon kitinden vazgeçmiş ve bunun yerine 40 adet F-16 Viper ile ilgili mühimmatları sipariş listesinde tutmuştu. Böylece anlaşmanın toplam değeri 23 milyar dolardan 7 milyar dolara kadar düştü. 

MEE'ye konuşan kaynaklardan biri şunları söylüyor:

"Türkiye F-16 anlaşmasını durdurdu. Eğer Washington Türkiye'yi tekrar programa kabul ederse daha önce ödenen peşinat F-35 programına yönlendirilebilir. F-16 anlaşmasını tamamen iptal etmek istemiyoruz ancak önceliğimiz F-35 programında."

Millî Savunma Bakanı Yaşar Güler, Ankara'nın F-16 siparişi için 1,4 milyar dolarlık ilk ödemeyi yaptığını söylemişti. 

İkinci bir kaynak ise hem F-16'ların hem de F-35'lerin Amerikan havacılık şirketi Lockheed Martin tarafından üretildiğini, dolayısıyla F-16 ödemesinin F-35'e yönlendirilmesinin mümkün olabileceğini kaydediyor. 

"F-16'lar için uzun bir üretim kuyruğu var. Ankara ilk jetlerini almak için yıllarca beklemek zorunda kalabilir" diyen ikinci kaynak, ilk F-16'yı geçtiğimiz günlerde teslim alan Bulgaristan'ın bunun için 3 yıl beklediğini hatırlattı. 

F-16 ANLAŞMASI İKİNCİ PLANDA KALDI 

Türkiye F-35 programına tekrar kabul edilirse halihazırda yapımı tamamlanmış 6 uçağa hemen ulaşmayı planlıyor. Millî Savunma Bakanı Güler, 2024 Kasım'ındaki açıklamasında 40 adede kadar F-35 tedarik edebileceklerinden bahsetmişti. 

MEE'ye bilgi veren kaynaklardan biri, "Türkiye operasyon yaptığı çok sayıda alanda konuşlandırabileceği her türlü hava aracına ihtiyaç duyuyor" dedikten sonra, Ankara'nın amacının F-16 anlaşmasını iptal etmek olmadığını ancak somut bir ilerleme olması halinde F-35 programına öncelik vermek olduğunu söylüyor. 

Ancak muhtemel F-35 transferine en büyük engelin ABD'deki İsrail ve Yunan lobisi olduğu biliniyor. İsrail, bölgede hava üstünlüğünü korumak için ABD'nin Ortadoğu ülkelerine silah satışlarına karşı blokaj uyguluyor. 

S-400 düğümünü çözmek için Ankara'nın bu sistemleri geçici olarak Suriye'de konuşlandırma planı yaptığı geçtiğimiz günlerde iddia edilmişti. Böyle bir hamle, üretici ülke Rusya'nın onayını gerektiriyor.