Yaşam tarzı genetiği etkiler mi? Araştırma ne gösterdi?
Erken ölüm riski genetik unsurlara bağlı olabiliyor. Ancak yapılan bir araştırmaya göre kişi sağlıklı yaşam tarzı benimseyerek erken ölüm gibi genetik riskini yaklaşık yüzde 62 oranında azaltabilir.
Bazı insanlar genetik olarak daha kısa bir ömre yatkın olabiliyor.
Yaşam tarzı faktörleri de özellikle sigara içmek, alkol tüketimi, diyet ve fiziksel aktivite uzun ömür üzerinde etkili.
Ancak şu ana kadar sağlıklı bir yaşam tarzının genetiği ne ölçüde dengeleyebileceğini anlamak için hiçbir araştırma yapılmadı.
SAĞLIKLI YAŞAM GENETİĞİNİ ETKİLER Mİ?
Birkaç uzun vadeli çalışmadan elde edilen bulgular ise, sağlıklı bir yaşam tarzının yaşamı kısaltan genlerin etkilerini yüzde 62 oranında telafi edebileceğini ortaya koyuyor.
Üstelik bu tarz bir hayat sürdürmek yaşamınıza beş yıl kadar ekleyebilir.
350 BİNİN ÜZERİNDE KİŞİ İNCELENDİ
Çalışma, İngiltere'deki 353 bin 742 kişiyi içeriyordu.
İnsanları ortalama 13 yıl boyunca takip eden çalışmada bu süre zarfında 24 bin 239 ölüm meydana geldi.
İnsanlar uzun, orta ve kısa dahil olmak üzere genetik olarak belirlenmiş üç yaşam süresi kategorisine ve olumlu, orta ve elverişsiz dahil olmak üzere üç yaşam tarzı puanı kategorisine ayrıldı.
Araştırmacılar, bir kişinin daha uzun veya daha kısa bir ömre olan genel genetik yatkınlığına ulaşmak amacıyla birden fazla genetik varyanta bakmak için poligenik risk puanlarını kullandı.
Diğer puanlar insanların sigara içip içmediğine, alkol içip içmediğine, egzersiz yapıp yapmadığına, vücut şekline, sağlıklı beslenmeye ve uykuya baktı.
Daha kısa yaşam gibi yüksek genetik riske sahip olanların, düşük genetik riske sahip olanlara kıyasla yüzde 21 oranında daha yüksek erken ölüm riskine sahip olduğu görüldü.
Çin'deki Zhejiang Üniversitesi Tıp Fakültesi ve Edinburgh Üniversitesi'nden araştırmacılar da sağlıksız yaşam tarzına sahip kişilerin genetik risklerine bakılmaksızın yüzde 78 oranında erken ölüm riskine sahip olduğunu buldu.
Çalışma, sağlıksız bir yaşam tarzına ve daha kısa yaşam süresine sahip genlere sahip olmanın, daha şanslı genlere ve sağlıklı yaşam tarzına sahip insanlarla karşılaştırıldığında erken ölüm riskini iki kattan fazla artırdığını ekledi.
YÜZDE 62'LİK BİR ETKİSİ VAR
Araştırmacılar, insanların olup bitenler üzerinde bir dereceye kadar kontrole sahip olduklarını buldu.
Ekip daha kısa yaşam süresi veya erken ölüm gibi genetik riskin, uygun bir yaşam tarzıyla yaklaşık yüzde 62 oranında dengelenebileceğini buldu.
Daha uzun bir yaşam için en uygun yaşam tarzı kombinasyonunun hiç sigara içmemek, düzenli fiziksel aktivite, yeterli uyku süresi ve sağlıklı beslenme olduğu belirlendi.
