İlk olarak 1940'larda, normal zeka ve dil gelişimi olan erkek çocuklarda otistik benzeri davranışlar, sosyal ve iletişim becerilerinde zorluklar gözlemleyen çocuk doktoru Hans Asperger tarafından tanımlanan bir bozukluk Asperger sendromu.
Sendrom, Amerikan Psikiyatri Birliği'nin Mental Bozuklukların Teşhis ve İstatistik El Kitabına ise 1994 yılında otizmden ayrı bir bozukluk olarak eklendi. Ancak hala pek çok ruh sağlığı uzmanı, Asperger sendromunun otizmden daha hafif bir form olduğunu düşünüyor ve bu bireyleri tanımlamak için "yüksek işlevli otizm" terimini kullanıyor.
Diyabet tespitinde kan verme dönemi bitiyor! Yeni yöntem yüzde 70... Hastaneler pesto sosu yiyen insanlarla dolup taştı! Doktorlar ölümcül Botulizmden...OTİZMDEN FARKI NE?
- Asperger bozukluğunu klasik otizmden ayıran şey, semptomlarının daha az şiddetli olması ve dil gecikmelerinin olmaması. Asperger sendromlu çocuklar genellikle iyi dil ve bilişsel becerilere sahip oluyor. Eğitimsiz bir gözlemci için Asperger sendromlu bir çocuk, farklı davranan "nörotipik" bir çocuk gibi görünebilir.
- Otizmli çocuklar genellikle başkalarına mesafeli ve kayıtsız görünürler. Asperger sendromunda ise durum böyle değil.
- Asperger'li kişiler genellikle uyum sağlamak ve başkalarıyla etkileşim kurmak isterler, ancak çoğu zaman bunu nasıl yapacaklarını bilmezler.
- Sosyal olarak garip olabilirler, geleneksel sosyal kuralları anlamayabilirler veya empati eksikliği gösterebilirler. Sınırlı göz teması kurabilirler, bir sohbete ilgisiz görünebilirler, mimiklerin veya iğnelemelerin kullanımını anlamayabilirler.
- Belirli bir konudaki ilgileri saplantı sınırında olabilir.
- Asperger sendromlu çocuklar genellikle taş veya şişe kapakları gibi çeşitli şeyleri toplamayı severler. Genel bilgi becerilerine sahip olabilirler. Spor istatistikleri veya bitki, çiçeklerin Latince isimleri gibi. İyi hafıza becerilerine sahip olabilirler, ancak daha soyut kavramları kavramakta ve analiz etmekte zorluk çekebilirler.
- Asperger sendromlu çocuklar dili farklı şekillerde kullanır. Konuşma kalıpları olağandışı olabilir, fiilleri çekmeyebilirler. Çok yüksek sesle veya yüksek perdeden konuşabilirler.
- Sözkonusu sendrom ve otizm arasındaki bir başka ayrım bilişsel yetenekle ilgilidir. Otizmi olan bazı kişilerin zihinsel engelleri olmasına rağmen, Asperger sendromlu olanların çoğu ortalamanın üzerinde zekaya sahiptir.
- Motor zorluklar belirli bir kriter olmamasına rağmen, Asperger sendromlu çocuklar motor becerilerde sıklıkla gecikmeler yaşarlar ve beceriksiz görünebilirler ya da sanki rahatsızlarmış gibi görünebilirler.
ERKEN TEŞHİS NEDEN ÖNEMLİ?
Asperger bozukluğunun teşhisi ise son yıllarda arttı. Tanıdaki ilk adım, gelişim öyküsü ve gözlemi içeren değerlendirme. Bu, otizm ve diğer ilgili bozukluklar konusunda deneyimli tıp uzmanları tarafından yapılmalıdır. Asperger sendromlu çocukların erken teşhisi ve tedavi edilmesi, okul başarısını ve bağımsız yaşama şanslarını artırdığından oldukça önemli.
Öte yandan yatırımcı ve girişimci Elon Musk da 2021 yılında Asperger sendromu olduğunu açıklamıştı. Musk dışında Julian Assange, Isaac Newton, Greta Thunberg, Guy Martin, Anthony Hopkins, John Denver ve Charles Robert Darwin'in de bu sendromu yaşayan kişiler olduğu ortaya çıkmıştı.