Esad'ın korku imparatorluğu: Şifreli dil geliştirmişler

Suriye'de 13 yıldır süren iç savaş, HTŞ başta olmak üzere Suriye Milli Ordusu ve muhalif grupların Beşar Esad rejimini devirmesiyle sona erdi.

13 yıllık zulüm sona ererken Esad rejiminin devrilmesinin ardından ülkelerine dönmeye başlayan Suriyeliler, yıllardır devam eden baskı ve şiddet ortamını anlattı. Esad rejiminin korku imparatorluğu yüzünden Suriye'de çoğu kişi özgürce konuşamıyordu. Doğaçlama yapan Suriyeliler, her şeyi fark edilmeden tartışmalarına olanak tanıyan şifreli bir dil geliştirdi.

"YERİN KULAĞI VARDIR"

Suriyeliler 13 yıldır devam eden zulümde yakınındaki insana "Yerin kulağı vardır." şeklinde uyarılarda bulunuyordu. Kafelerde, taksilerde ve pazarlarda hatta insanlar kendi evlerinde bile çoğu kişi özgürce istediği gibi konuşamıyordu.

Esad rejimi, korku imparatorluğunu devam ettirebilmek için sürdürmek için korku ekti. Bu korku hayatın her alanına yayıldı. Halk, kendi aralarında konuştuklarının Beşar Esad'ın gizli polis güçleri tarafından duyulabileceğinden korkuyordu.

ŞİFRELİ DİL GELİŞTİRDİLER

Kendi aralarında doğaçlama yapmak zorunda kalan Suriyeliler, her şeyi fark edilmeden tartışmalarına olanak tanıyan şifreli bir dil geliştirdi. Geliştirilen bu dili aile ve arkadaşları arasında kullanıldılar.

8 Aralık günü Esad rejiminin düşmesinin ardından Amerika merkezli Washington Post gazetesine konuşan 49 yaşındaki Maysoun, bu şifreli dili anlattı.

Rejim hakkında konuşmanın çok tehlikeli olduğnu belirten Maysoun, şunları kaydetti;

"Bir şey hakkında sızlanmak istediğimizde parmağımızla taklit eder ve tavanı işaret ederek hükümeti gösterirdik. Suriyeliler, yakın çevrelerindeki birinden şüphelendikleri zaman, "Bu kişinin el yazısı çok güzel" diyorlardı. Bu tabir, 'Bu kişi muhbir' anlamına geliyordu.''

DOLAR YERİNE YEŞİL

Suriye'de Esad rejiminden korkan insanların halka açık yerlerde dolar kelimesini bile kullanmadığı ortaya çıktı. Suriyeliler, dolar yerine 'yeşil' demeyi tercih ediyordu. Rejim askerleri bunu fark ettiğinde, "maydanoz" veya "nane" gibi diğer yeşil terimlerle değiştirdiler.

Esad yönetiminin büyük bir bölümünde, yerel poundun döviz kurunu kontrol etmek amacıyla yabancı para ticareti yapmak yasa dışıydı.

"TEYZENİN EVİNE GİTMEK"

Beşar Esad'ın babası Hafız Esad iktidara geldikten sonra birçok Suriyeli tutuklanma korkusu yaşıyordu. Suriyeliler, Hafız Esad iktarından sonra hapishaneye girmekten "teyzenizin evine gitmek" olarak bahsetmeye başladılar.

Esad rejiminden korkan Suriyelilerin şifreli dil sadece sivillerle sınırlı değildi. Esad rejimi de kendi uğursuz sözlüğünü kullanıyordu. Mesela Suriye'nin gizli polisi Muhaberat, birisini sorgulamak veya cezalandırmak için o kişiyi "bir fincan çay" içmeye davet ederdi.

"ESADLARA YAKIN OLMAK"

Suriye'de "Kiminle konuştuğunu biliyor musun?" ifadesi ise birinin Esadlara yakın olduğunu belirtmek için kullanılan bir terimdi.

Esad'ın iktidardan ayrılmasının ardından bile onlarca yıldır yaşanan korku etkisini yitirmiş değil.

13 yıllık iç savaşın ardından özgürleşen ve prangalarından kurtulan sivil halk, zincirlerinden yavaş yavaş arınarak umutla baktıkları bir geleceğe hazırlanıyor.