Çin malı F-35! Asya ülkesi hayalet savaş uçağını tanıttı: İşte artıları ve eksileri

Pekin, bölgedeki artan gerilimlerin ortasında hava üstünlüğü için Washington'la rekabet edebilmek amacıyla ordusunu modernleştirirken Çin, kamuoyuna en son gizli savaş uçağına ilk bakışı sundu.

J-35A gizli savaş uçağı Salı günü Çin'in güneyindeki Zhuhai'deki Çin Uluslararası Havacılık ve Uzay Fuarı'nın açılışında beş dakikalık bir hava gösterisiyle tanıtıldı. Devlet medyasına göre J-35'in taşıyıcı sınıfı versiyonunun bir modeli de sergilendi. Bienal hava gösterisi Asya'nın en büyük askeri uçak konferanslarından biridir.

J-35'in performansına ilişkin ayrıntılar sınırlı olsa da analistler, bu serginin Çin'in ordusunu modernleştirme ve ABD'nin Asya-Pasifik bölgesindeki, özellikle de Pekin'in egemenlik iddia ettiği Tayvan çevresindeki hakimiyetine meydan okuma çabalarında kritik bir adım olduğunu söyledi.

BATI'YA MEYDAN OKUMA

Askeri analist ve ABD Pasifik Komutanlığı ortak istihbarat merkezinin eski operasyon direktörü Carl Schuster, bu yılki hava gösterisinin "Çin ordusunun ABD ve Batı'nın geri kalanıyla eşit olduğu mesajını" göndermek için tasarlandığını söyledi. 

“ABD kuvvetleri, İkinci Dünya Savaşı'ndan bu yana her çatışmada hava üstünlüğüne sahip oldu. Çin'in büyüyen hava gücü artık Batı'nın geleneksel avantajına meydan okuyor" diye ekledi.

J-35'in piyasaya sürülmesiyle Çin, birden fazla hayalet savaş uçağı üretebilen tek ülke olarak ABD'yi yakalıyor. Ayrıca ABD'nin F-22 Raptor üretimini durdurmasının ardından aktif olarak iki seri üreten tek ülke oldu.

Singapur'daki Nanyang Teknoloji Üniversitesi S Rajaratnam Uluslararası Çalışmalar Okulu'nda Çin ordusu konusunda yardımcı doçent ve uzman olan James Char, "Çin, en azından sergilenen donanım yelpazesi açısından yakaladı" dedi. "Ancak Amerikalılara yetişmek açısından çoğu analist buna 10-15 yıl daha verir" diye ekledi ve askeri gelişimin eğitim ve operasyonel hazırlık gibi diğer yönlerine de dikkat çekti.

F-35'E RAKİP OLACAK

Shuster, J-35'lerden ilkinin Çin Hava Kuvvetleri'nin Mart 2026'daki operasyonel tatbikatlarına katılacağını tahmin ediyordu. Havadan yere ve havadan havaya saldırı yetenekleri ve uçak gemilerinden kalkış kabiliyetine sahip J- Şangay merkezli analist Ni Lexiong, 35 serisinin ABD F-35 hayalet serisiyle rekabet edecek şekilde tasarlandığını söyledi. Ancak Ni, Pekin'in henüz F-35B gibi dikey kalkış ve iniş yapabilen bir versiyonunu duyurmadığını söyledi.

Royal United Services Institute düşünce kuruluşundan Peter Layton, J-35'in ABD F-35'inden yaklaşık 10 yıl sonra hizmete girdiğini ve Washington'un halihazırda yeni nesil uçaklar üzerinde çalıştığı sırada geldiğini belirtti.

Ancak Çin'in üretim kapasitesinin, J-35'lerin pahalı ABD muadillerine göre daha kolay ve ucuz bir şekilde inşa edilebileceği anlamına geldiğini ve bu durumun onlara potansiyel ihracat pazarlarında avantaj sağladığını söyledi. Layton, J-35'in görünümünün aynı zamanda hava muharebesinin doğasının değişmesiyle birlikte geldiğini, her iki ülkenin de yapay zekayla çalışan insansız hava araçlarına giderek daha fazla yöneldiğini söyledi.