Türkiye ve ABD anlaştı! 350 milyarlık dev rezerv: Türkiye'ye 'kaya gazı' dopingi!
Alternatif enerji kaynaklarıyla üretimini çeşitlendiren Türkiye, son olarak ABD ile enerji alanında yaptığı anlaşma sonrası Diyarbakır Havzası'ndan kaya gazı çıkarmaya hazırlanıyor. Gazın maddi değerinin 350 milyar dolar olduğu belirtildi.
Türkiye, ABD ile imzaladığı Ortak Girişim Anlaşması çerçevesinde Diyarbakır Havzası’ndaki konvansiyonel olmayan petrol ve gaz kaynaklarını geliştirmek için düğmeye bastı. Bu kapsamda havzada kaya gazından üretim yapılacak.
Atık Yönetimi ve Atıktan Enerji Üreticileri Derneği (TAYED) Başkanı Ali Rıza Öner, ABD Jeoloji Araştırmaları Merkezinin yaptığı çalışmalara göre, Türkiye’de Güneydoğu Anadolu ve Trakya bölgelerinde teknik olarak çıkarılabilir toplam 651,3 milyar metreküp kaya gazı ve 4,7 milyar varil kaya petrolünün bulunduğunun tahmin edildiğini ifade etti.
15 YILDIR BÖLGEDE ARAMALAR YAPILIYOR
2010’larda söz konusu potansiyelin ekonomiye kazandırılması için çeşitli yabancı firmalarla arama ve sondaj faaliyetleri yürütüldüğünü ancak Diyarbakır’da henüz üretime başlanmadığını belirten Öner “Son yıllarda TPAO, Güneydoğu Anadolu Bölgesi’nde 5 ve Trakya’da da 10 kuyuda kaya gazı ve kaya petrolü çalışmaları yürüttü.
Diyarbakır’da 3 kuyuda sondaj tamamlanırken, 2 kuyuda ise devam ediyor. Hedef, bahse konu 651,3 milyar metreküplük doğalgazın mümkün olan en yüksek düzeyde üretime alınması. Bugün bu gazın maddi değeri 350 milyar dolar” dedi.
KAYA GAZI VE KAYA PETROLÜ NASIL ÇIKARILIR?
TAYED Başkanı Ali Rıza Öner, kaya gazı ve kaya petrolünün çıkarılma yöntemine ilişkin ise şu açıklamalarda bulundu;
Petrol ve doğalgaz, oluştuğu ana kayadan ayrılarak farklı kayaçlar içerisine yerleşirken, bu yer değişimi sırasında petrol veya doğalgazın bir bölümü ana kayada kalıyor. İşte ana kayayı terk etmeyen ve kayacın gözeneklerinde kalan doğalgazdan oluşan gaza ‘kaya gazı’, petrole de ‘kaya petrolü’ deniyor.
"TÜRKİYE ABD İLE İMZALADIĞI ANLAŞMAYLA GAZI ÇIKARABİLECEK KABİLEYETE ULAŞACAK"
Örneğin, kayaç denilen formasyonların içinde sıkışmış olan bu gaz, ‘hidrolik çatlatma’ adı verilen işlemle kaya katmanlarının içinde kırılmalar üretilerek açığa çıkarılıyor. Bu çatlatmalarda su basıncı kullanılıyor. Kaya gazı, 4-5 bin metre derinlikteki kaya katmanlarının arasına sıkışmış gaz anlamına gelirken, Türkiye bugün ABD ile imzalanan anlaşma çerçevesinde bu gazı çıkarabilecek kabiliyete kavuşacak. Gazın açığa çıkması için istenilen derinliğe inildikten sonra kaya katmanları içinde yatay kırılmalar yapılarak, yüzeye katkı maddeli basınçlı su enjekte edilerek bu gaz çıkarılabiliyor. Ancak kaya gazı sondajı, klasik petrol ve doğalgaz aramaya göre daha kolay olmasına rağmen yüzde 50 daha maliyetli.
Öte yandan Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanı Alparslan Bayraktar, Türkiye Petrolleri Anonim Ortaklığının (TPAO), TransAtlantic Petroleum ve Continental Resources ile ortak girişim anlaşmasıyla yeni bir dönem açıldığını, yürütülecek projede yerli iş gücünün eğitimi ve teknik bilgi transferinin de sağlanacağını aktardı.
