Trump’tan Ortadoğu’ya mesaj: “Kendi kaderinizi kendiniz belirleyin”

ABD Başkanı Donald Trump, Suudi Arabistan'ın başkenti Riyad'da katıldığı uluslararası bir yatırım konferansında yaptığı konuşmada, Amerikan dış politikasında yeni bir sayfa açıldığını duyurdu. Görkemli bir balo salonunda yaptığı konuşmada Trump, ABD'nin artık başka ülkelere müdahale etme ya da onları yeniden inşa etme niyetinde olmadığını vurguladı.

ABD MÜDAHALECİLİĞİNE ELEŞTİRİ

“Dünyaya nasıl yaşaması gerektiğini öğretmek bizim görevimiz değil,” diyen Trump, özellikle Ortadoğu ülkelerine seslenerek, “Kendi kaderinizi kendi yöntemlerinizle belirleyin,” çağrısında bulundu. Bu sözleri, salondaki konuklardan büyük alkış aldı.

ABD POLİTİKASINDA DÖNÜM NOKTASI MI?

Trump’ın sözleri, ABD'nin Ortadoğu'daki geleneksel politikalarına yönelik keskin bir eleştiri olarak değerlendirildi. Özellikle Irak ve Afganistan’daki işgaller ile İsrail’e verilen destek gibi konular, bölgede hâlâ tartışmalı. Konuşma, Amerikan müdahaleciliğinden rahatsızlık duyan bölge halkları için bir dönüm noktası olarak yorumlandı.

Riyad’da yaşayan akademisyen Sultan Alamer, Trump’ın açıklamalarının sömürgecilik karşıtı düşünür Frantz Fanon’un görüşlerini andırdığını söyledi. Suriye’deki Amerikan yaptırımlarının kaldırılacağını açıklayan Trump, “Suriyelilere yeniden büyük olma fırsatı tanımak istiyoruz,” dedi. Bu mesaj, Suriyeliler arasında sosyal medyada sevinçle karşılandı.

YEMEN’DEN TEPKİLİ DESTEK

Yemen'in başkenti Sana'da bir restoran yöneten 31 yaşındaki Abdullatif Mohammed, Trump’ın açıklamalarına karışık duygularla yaklaştı. Yıllardır süren savaş ve Amerikan hava saldırılarının etkilerini yaşayan Mohammed, “Trump kim oluyor ki bir ülkeyi affetsin?” diyerek sisteme olan güvensizliğini dile getirdi. Ancak Trump’ın egemenlik vurgusunu da olumlu karşıladığını belirtti.

İŞ ANLAŞMALARININ ÖTESİNDE DİPLOMASİ

Trump’ın dört günlük Körfez turu, Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri gibi ülkelerle yapılan büyük çaplı iş anlaşmaları kadar, bölgesel diplomatik hedeflerle de dikkat çekti. Trump, konuşmasında Suudi Arabistan’ın İsrail’i tanımasını "samimi bir dilek" olarak ifade etti. Ancak Suudi yetkililer, bu adımın ancak bir Filistin devletinin kurulmasından sonra mümkün olacağını belirtti.

Ayrıca Trump, İran’la nükleer bir anlaşma yapılması gerektiğini ve "kalıcı düşmanlıklara inanmadığını" açıkladı. Bu söylem, ABD’nin geçmişten farklı bir yaklaşım benimsediğine işaret ediyor.

İNSAN HAKLARI SESSİZLİĞİ VE MBS’YE ÖVGÜ

Trump, Suudi Arabistan'da yaptığı konuşmada daha önceki açıklamalarında yer alan İslam karşıtı söylemlere yer vermedi. Aksine, ülkenin kültürel mirasına övgüler dizdi. Veliaht Prens Muhammed bin Selman’ı ise “inanılmaz bir adam” olarak nitelendirdi.

Bu övgü dolu yaklaşım, daha önce Kaşıkçı cinayeti nedeniyle prensle arasında mesafe koyan Joe Biden yönetiminden farklı bir tavır olarak dikkat çekti. Ancak bu dostane tutum, bölgedeki bazı kesimlerde insan hakları ihlallerine göz yumulduğu endişesini doğurdu.

ELEŞTİRENLER DE VAR: “İRONİK BİR KONUŞMA”

Sürgündeki Suudi muhaliflerden Abdullah Alaoudh, Trump’ın konuşmasını “otoriter bir liderin önünde, tüm muhalefetin susturulduğu bir ortamda, halka özgürlük mesajı vermesi ironiktir” diyerek eleştirdi.

SONUÇ: GERÇEK DEĞİŞİM Mİ, İMAJ TAZELEME Mİ?

Trump’ın konuşması, bölge halkları arasında farklı tepkilere yol açtı. Kimileri için umut verici bir değişimin habercisiydi, kimileri ise bunu yalnızca politik bir şov olarak gördü. Ancak bir gerçek var ki, ABD’nin Ortadoğu politikasında artık yeni bir söylem hâkim: "Kendi kaderinizi siz belirleyin."TRHABER