Türkiye'de havacılığı geliştirmek ve gençlerin uçaklara olan ilgisini artırmak amacıyla 1925 yılında "İstikbâl göklerdedir" sloganıyla Mustafa Kemal Atatürk tarafından kurulan Türk Hava Kurumu (THK), orman yangınlarıyla sarsıldığımız 2021 yılında neredeyse tükenmiş bir kurum kimliğine büründü.
Bir kamu kurumu değil, Dernekler Kanunu'na bağlı 'özel bir dernek' statüsünde geçirdiği on yıllar boyunca yangınlara müdahale konusunda büyük başarılar sergilemiş THK, yönetim kurulu üyelerinin yanlış uygulamaları nedeniyle bugünkü acınası noktaya geldi.
Milyonlarca vatandaşın kurban derilerini, hatta fitre ve zekatını bile toplayan, onbinlercesinin de nakdî yardımını alan kurum, yangın söndürme filosunu güçlendirmek ve büyümeye yönelik yatırımlar yapmak yerine bu paraları yanlış projelere, maket uçak yapımına ve nüfuzlu birtakım kişilerin çocukları için paraşüt etkinlikleri düzenlemeye harcadı.
Topladığı yardımlarla bölgenin en büyük filosuna sahip olması ve üstelik kendi uçaklarını tasarlayıp üretebilmesi gereken THK, on yıllar boyunca derneği yöneten isimler tarafından zayıflatıldı; içi boşaltılarak işlevsiz hale getirildi.
Mağarada ölü bulundular: Define avcılığı ölümle sonuçlandı!
ZAMANLA KARA DELİĞE DÖNÜŞTÜ
2010 yılına kadar devletten herhangi bir ödenek almadan ayakta kalabilmesine rağmen 2010'la birlikte 'vakıf' statüsüne geçerek üniversite kuran THK, aynı zamanda uzmanlık alanı olmayan 9 ayrı şirket hayata geçirdi. Bu dönemde bankalardan yüklü miktarda krediler alan kurum, aldığı paraları ödemeyince iflasın eşiğine geldi.
İşadamlarına kiralamak üzere jetler alan ancak bu uçakları yıllar boyu hangarda yatıran kurum, para verip edindiği 16 adet uçan balonu da kiraladığı şirketten geri alamadı. Malî tablo kötüleştikçe, eldeki yangın söndürme uçakları da bir türlü yenilenemedi. Bakımsızlıktan dökülen uçaklar yıllar geçtikçe havalanamaz hale geldi.
Üniversite akademik personeli de dahil olmak üzere Türkiye genelinde 1500'e yakın personeli ve 380 adet şubesi bulunan THK, 1300'e yakın otel, iş hanı, ev ve arsa gibi gayrimenkulleriyle aslında dev bir holdingi andırıyor. Ancak kurumda oluşan 'kara delik', vakıf yönetimince bir türlü kapatılamadı. Başta pilotlar olmak üzere personel maaşları yatırılamadı.
İstanbul'un Laleli semtindeki tarihî otel binası THK'nın sahibi olduğu gayrimenkullerden sadece biri.
Kurultay öncesi harekete geçti! Meral Akşener'den beklenmedik hamle: Tek tek...
BORÇ 1 MİLYAR DOLARI AŞIYOR
Türk Hava Kurumu'nun otel, işyeri ve temsilciliklerinin çoğuna yerleştiği iddia edilen CHP teşkilatı, yüzlerce milyonluk zararla sonuçlanan skandallara imza attı. Kurumun içini boşaltan büyük yolsuzluk, Mustafa Kemal'in emaneti olan bu kurumu önlenemez bir girdabın içine soktu. Alacaklıların kapıya dayanmasıyla birlikte havlu atan THK'ya mahkeme -borç içindeki herhangi bir dernek ya da vakıfa yapıldığı gibi- kayyum atamak durumunda kaldı. THK'nın şu anki borcunun 1 milyar doları aştığı söyleniyor.
THK Kayyum Heyeti Başkanı Cenap Aşçı, kurumun yeniden ayağa kaldırılması için çözümlerden birinin gayrimenkul satmak olduğunu ancak bu seçeneği tercih etmeyeceklerini belirterek kurumu akılcı yatırımlarla kâra geçireceklerini söylüyor. THK'nın mevcut mal varlığının değeri borçları rahatlıkla kapatmaya yetiyor ancak eldekileri satmayı düşünmeyen yönetim, THK'yı kuruluş amacı olan havacılığa yönlendirerek sadece bu gelirle bile ayağa kaldırabileceklerini düşünüyor.
Rönesans Gayrimenkul kaç lot verir? Rönesans halka arzda bireysel kaç...
TÜRK HAVA YOLLARI SATIN ALABİLİR
Öte yandan THK'nın içinde bulunduğu durum, muhalif kesim tarafından sıklıkla kışkırtma konusu yapılıyor. THK'ya hükümetin kayyum atadığını, yıllar içinde kurumu yanlış yönlendirenlerin AK Parti hükümeti olduğunu iddia eden kesimler, THK'yı bir devlet kurumu zannetme yanlışına düşüyor. Yangın söndürme konusunda THK'nın elinde kalan 9 adet CL-215 tipi uçağın ancak 3'ünün uçabilir durumda olduğu, kalan uçakların ise yaklaşık 5 milyon dolarlık bir yatırımla ayağa kaldırılabileceği söyleniyor.
Orman yangınları devam ederken muhalif kesimlerin "Neden uçağımız yok" kampanyası yaptığı bir dönemde THK'ya ait uçak filosunun Türk Hava Yolları tarafından satın alınıp işletilmesi, bakımlarının yapılması ve yangın sırasında kullanılması, bu eleştirileri gidermek adına makul bir seçenek olarak görülüyor. Bir devlet kurumunun orman yangınlarıyla mücadele ederken devletin uçaklarını kullanmasının gerekliliği son yangınlar sırasında bir kez daha ortaya çıktı. Alevlerin üzerine bıraktığı suyun boyutu itibariyle yaklaşık 100 uçak gücünde olan 39 adet helikopterin yangın söndürme çalışmalarına sağladığı katkı belli kesimlerce görülmek istenmiyor.
Uçaklar konusunda devlet yönetiminin bundan sonrası için ne yönde karar alacağı merak konusu.
