Robot hesaplar sahteyi gerçekmiş gibi gösterdi: Bir sanal operasyonun hikayesi

Türkiye sadece 7 gün içerisinde 154 yangının 145'ini söndürmeyi başardı ama ülkesini aciz durumda göstermeye yeminli bir kesim aksi yönde propagandaya devam ediyor. Özellikle sosyal medyada kaos görüntüsünü hakim kılma yolunda hiçbir etik kural tanımayan bazı 'muhalif' kesimler, onları besleyen güç odaklarının da desteğiyle 'büyük yalanlar' söyleyip bunları dünyaya duyurmayı başarıyor. 

Birkaç gün önce dolaşıma sokulan Global Call (Küresel Çağrı) ve sonrasındaki Help Turkey (Türkiye'ye yardım edin) başlıklı kampanyalar, ahlaksızca saldırının son örnekleri oldu. Kendi ülkelerini aciz durumda gösterme hevesindeki kesimlerin sahte hesaplarla başlatıp sonrasında robot hesapların desteğiyle dünya gündemine oturttuğu kampanya, başından sonuna 'sahteliğin hikayesi' oldu. 

Gazetecilik, film yapımı ve iletişim bilimleri konularında uzman isimlerden Prof. Marc Owen Jones, robot hesaplarla yürütülen sosyal medya kampanyalarına dair yazdığı analizlerle tanınıyor.   

PROF. OWEN TEK TEK ANLATTI

İletişim bilimleri uzmanı Prof. Dr. Marc Owen Jones, küresel boyuttaki büyük yalan zincirinin nasıl işlediğini, yazdığı detaylı analizle gözler önüne serdi. Jones'un analizine göre, Twitter'da kısa sürede 2,5 milyon mesaja ulaşan 'Help Turkey' etiketi sahte hesaplar tarafından başlatıldı ve bu hesaplar daha sonra tespit edilememek adına paylaşımlarını silip isimlerini değiştirdi. 

Türkiye'yi yangınlar karşısında çaresiz, aciz bir ülke durumuna sokmayı amaçlayan ve sahte kimliklerle başlatılan kampanya, daha sonra pek çok muhalif fenomen hesap tarafından da sahiplenildi. İlk etapta 46 bin Twitter kullanıcısının 160 binden fazla mesajla birdenbire virüs gibi yaydığı yalanlar zinciri, kampanyayı başlatan operasyon hesaplarının tuhaf davranışlarına sahne oldu. 

YALANI YAY, MESAJI SİL

Verilere göre çok sayıda robot hesap, önce 'Help Turkey' etiketini yayınlıyor, onlarca mesajı ardı ardına paylaşıyor, ardından bu paylaşımlarını silerek kullanıcı adını hızla değiştiriyordu. 'Operasyon' sırasında en dikkat çeken hesapların başında gelenlerden @ege20281770 rumuzu bunlardan sadece biri. 2 Ağustos günü 'operasyon' amacıyla açıldıktan sonra 'Help Turkey' etiketine yüzlerce mesaj bırakan ve Twitter algoritmasında yer bulan bu hesap, kampanyanın amacına ulaşmasıyla birlikte hayalet oldu. Kullanıcının ne yazdığına bakmak için @ege20281770 rumuzuna girenler 'sıfır' mesajla karşılaştı. 

Prof. Jones, bu taktikle ilgili şunları söylüyor: "Türkiye'deki operasyonları etkileyen geçmiş veri analizlerinden biliyoruz ki, hashtag'e yazdıktan sonra tweetleri silme taktiği sıklıkla kullanılıyor. Burada Twitter algoritması trendi kaydediyor ancak hesap, sahte olarak algılanmayı önlemek için tweetleri siliyor."

KÖRFEZ TAKTİĞİNİ TANIYORUZ 

Bir başka taktik ise binlerce fenomen hesabın bu etikete destek verdikten sonra isim değiştirmesi. Türkiye'yi sanal alemde vurmak için kılıktan kılığa giren operasyon çocuklarından biri 'Badboy2147' adlı hesap. 15 bin takipçili kullanıcının ismine tıklandığında Twitter, 'bu hesap mevcut değil' uyarısı veriyor. 'Help Turkey' etiketini yaymak için kullanılan bu hesap, operasyon başarıya ulaştığında kullanıcı adını değiştirme yoluna gitmiş ve yeni ismini Badboy353435 yapmış. Ve tabii ki Türkiye ile ilgili mesajlarını silmiş. Yine 'toprakofficial5' adlı kişi de operasyon sonrası kullanıcı adını 'jokerqueenn_' olarak değiştirmiş. 

Kukla ve robot hesapların gerçekmiş algısı verdiği sahte gündem sırasında en çok dikkat çeken taktiklerden biri de onbinlerce kullanıcının kendilerine bir yerden emir gelmişçesine aynı mesajı kopyalayıp bunu ya Twitter mesajı olarak ya da gerçek hesapların altına yanıt şeklinde yayınlaması oldu. Birleşik Arap Emirlikleri ve Suudi Arabistan tarafından yönetilen onbinlerce kukla hesabın bu yönteme sıkça başvurdukları biliniyor.