Keşmir sorunu nedir, neden önemli?

Hindistan ile Pakistan arasında gerilim bu kez had safhaya kadar çıkarken iki ülkenin nükleer güce sahip olması kamuoyunu endişelendirdi. Şu ana kadar 26 kişi hayatını kaybederken 46 kişinin de yaralandığı kaydedildi.

Hindistan ve Pakistan ülkeleri arasında uzunca yıllardır süregelen gerginlik, zaman zaman sınır çatışmalarına ve diplomatik krizlere kadar dönüşerek dünya gündeminde yer almıştı. Her iki ülke de nükleer silahlara sahip olması sebebiyle gerilim sadece bölgesel değil, küresel güvenlik açısından da büyük bir risk oluşturmaktadır.

İki ülkenin birbirine karşı tarihsel ve politik kırılmaları daha derin bir geçmişe dayanmaktadır.

1947 yılında Hindistan'ın Britanya İmparatorluğu’ndan ayrılarak bağımsızlığını ilan etmesi sonrasında Pakistan’ın ayrı bir Müslüman devleti olarak kurulması, iki ülke arasındaki ilk büyük ayrımı oluşturmuştur.

O günden bu yana özellikle de Keşmir bölgesi üzerinden gelişen egemenlik iddiaları, Hindistan ve Pakistan arasında üç büyük savaşa ve sayısız çatışmayı da beraberinde getirmiştir. Her iki taraf da birbirini terörizme destek vermekle suçlarken, diplomatik ilişkiler sık sık askıya alınırken sınır ötesi askeri operasyonlar gündeme gelmiştir.

KEŞMİR SORUNU NEDİR?

Keşmir sorunu Hindistan ve Pakistan ülkeleri arasında süregelen çatışmaların merkezindedir. 1947'deki bölünmenin sonrasında Keşmir bölgesinin statüsü belirsiz kalmıştır. Nüfusun çoğunluğu Müslüman olan bu bölge, o dönemde Hindu bir lider tarafından yönetilmekteydi.

Zamanla Birleşmiş Milletler devreye girerek halk oylaması yapılmasını önerse de bu plan hiçbir zaman gerçekleşmemiştir. Bugün Keşmir, Hindistan, Pakistan ve Çin arasında fiilen bölünmüş durumdadır.

Hindistan, bölgenin Jammu ve Keşmir eyaletleri üzerinde tam egemenlik iddiasına devam ederken Pakistan Azad Keşmir ve Gilgit-Baltistan bölgelerini kontrol altında tutmaktadır. Bölünmüş yapı, halk arasında kimlik krizine ve güvenlik sorunlarını da beraberinde getirmektedir. Ayrıca Hindistan’ın 2019 yılında Jammu ve Keşmir’in özel statüsünü kaldırması, hem bölge halkında hem de Pakistan’da büyük tepkileri de beraberinde getirmiştir.

Keşmir’de zaman zaman yaşanan insan hakları ihlalleri, sokağa çıkma yasakları ve medya sansürleri de uluslararası kamuoyunun dikkatinden kaçmamaktadır. Keşmir sorunu yalnızca iki ülke arasında siyasi bir çekişme değil, aynı zamanda milyonlarca insanın günlük hayatını doğrudan etkileyen bir krizdir.