İBB'ye kayyum atanacak mı? Ekrem İmamoğlu aday olabilecek mi?

İstanbul Büyükşehir Belediye (İBB) Başkanı Ekrem İmamoğlu, İBB’ye yönelik yapılan soruşturmada ‘yolsuzluk’ kapsamında tutuklandı. Yolsuzluk soruşturmasından tutuklanan İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu'na "kent uzlaşısı" soruşturmasında ise 'adli kontrol' hükümleri uygulandı. Alınan bu kararlar sonrasında birçok kişi ‘Kayyum atanacak mı?’ sorusunu sormaya başladı.  Vatandaşlar soruşturma sonrası alınan karar sonrası araştırmaya başladı. Peki, İBB’ye kayyum atanacak mı?

TERÖR'DEN TUTUKLANMA TALEBİ REDDEDİLDİ

İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu, "yolsuzluk" soruşturmasında tutuklanırken, "terör" soruşturmasında tutuklama talebi reddedildiği açıklandı.

İstanbul Cumhuriyet Başsavcılığı, İBB’ye yapılan soruşturmada Ekrem İmamoğlu hakkında yürütülen soruşturmalarda verilen kararları açıkladı. Cumhuriyet Başsavcılığınca yürütülen soruşturmalar kapsamında nöbetçi Sulh Ceza Hakimliği şu ifadelere yer verdi;

• Mali nitelikli soruşturma kapsamında şüpheli Ekrem İmamoğlu’nun suç örgütü kurmak ve yönetmek, rüşvet almak, irtikap, hukuka aykırı olarak kişisel verileri kaydetmek ve ihaleye fesat karıştırmak suçlarından tutuklanmasına karar verildi.
• Ekrem İmamoğlu'nun üzerine atılı silahlı terör örgütüne yardım etme suçundan kuvvetli suç şüphesi bulunmakla birlikte mali nitelikli suçlardan zaten tutuklanmasına karar verildiğinden bu aşamada gerek görülmemekle talebin reddine karar verildi.

İBB’YE KAYYUM ATANACAK MI?

İBB’ye yönelik yolsuzluk ve terör soruşturmasında gözaltına alınan Ekrem İmamoğlu nöbetçi sulh ceza hakimliğinde hakim karşısına çıktı. İstanbul Ekrem İmamoğlu 'yolsuzluk' soruşturması kapsamında tutuklandı.

İçişleri Bakanlığı, rüşvet ve yolsuzluk suçlarından cezaevine gönderilen İstanbul Büyükşehir Belediye Başkanı Ekrem İmamoğlu ile Beylikdüzü Belediye Başkanı Murat Çalık'ı görevden aldı.

'Terör' soruşturması kapsamında cezaevine gönderilen Şişli Belediye Başkanı Resul Emrah Şahan'ın yerine ise Şişli Kaymakamı Cevdet Ertürkmen kayyum olarak atandı. 

İstanbul Valiliği, İBB ve Beylikdüzü Belediyesi'nde yeni başkan vekillerinin belirlenmesi için İBB ve Beylikdüzü Belediye Meclislerinde 26 Mart Çarşamba günü seçim yapılacağını açıkladı.

Valilikten yapılan açıklamada şöyle denildi: 

"İstanbul Büyükşehir Belediyesi Başkanı Ekrem İmamoğlu ve Beylikdüzü Belediye Başkanı Mehmet Murat Çalık’ın İçişleri Bakanlığı tarafından geçici bir tedbir olarak görevlerinden uzaklaştırılmaları nedeniyle 5393 sayılı Belediye Kanunu'nun 45. maddesi hükümleri uyarınca, İstanbul Büyükşehir Belediyesi ve Beylikdüzü Belediye Meclislerinin Belediye Başkanı Vekilini seçmek üzere; İstanbul Büyükşehir Belediye Meclisi toplantı salonunda 26.03.2025 Çarşamba günü saat 13.00’da, Beylikdüzü Belediyesi Meclis Toplantı Salonunda 26.03.2025 Çarşamba günü saat 09.00’da toplanmaları Valiliğimizce uygun görülmüştür." 

KAYYUM NE DEMEK?

Kayyum, yasalarla belirlenen bazı durumlarda, başkasına ait görevi yerin getirmek ve bir malı idare etmek için tayin edilen kimsedir. 

Belediyelere kayyum atanması, güvenlik gerekçesiyle veya mali usulsüzlük iddiaları üzerine yapılmaktadır. Belediyelere atanan kayyumlar, İçişleri Bakanlığı tarafından geçici olarak göreve getirilir. Kayyum atamaları, Türkiye Cumhuriyeti Anayasası ve yerel yönetim yasalarına dayanılarak yapılmaktadır.

KAYYUM ATAMASI BELEDİYELERE NASIL YAPILIR?

2017 yılında yapılan referandum sonucuna bakıldığında “Cumhurbaşkanlığı Hükümet Sistemi’ne geçilerek Türkiye’de yerel yönetimleri de ilgilendiren önemli düzenlemeler gerçekleştirilmiştir.

1 Eylül 2016 tarihli Resmi Gazete’de yayınlanarak yürürlüğe giren 674 sayılı KHK ile hem belediyelerde hem de İçişleri Bakanlığı Teşkilat Kanununda çeşitli düzenlemeler yapılmış; bu düzenlemeler ile belediye başkanlıkları ve belediye meclis üyeliklerine görevlendirme yapılması ve Yatırım İzleme ve Koordinasyon Başkanlıklarının (YİKOB) güçlendirilmesi öngörülmüştür. 674 sayılı KHK2 kapsamında, Belediye Kanunun 45. ve 57. maddelerine ek yapılmış ve ilgili kanuna geçici bir madde (9. madde) eklenmiştir. Buna göre vesayet makamına, görevden alınan belediye başkanları ve meclis üyeleri yerine atama yapabilme yetkisi verilmiştir.”

Belediye Kanunun 45., 57. ve geçici 9. maddesi ile yapılan değişikliklerle;

• “Belediye başkanı, başkan vekili ya da meclis üyesinin terör veya terör örgütlerine yardım ve yataklık suçları sebebiyle görevden uzaklaştırılması, tutuklanması, kamu hizmetinden yasaklanması veya başkanlık sıfatı veya meclis üyeliğinin sona ermesi hallerinde büyükşehir ve il belediyelerinde İçişleri Bakanı, diğer belediyelerde vali tarafından belediye başkanı, başkan vekili ya da meclis üyesi görevlendirilebilir. Görevlendirilecek kişide seçilme ehliyetine sahip olma dışında herhangi bir kriter aranmaz (Belediye Kanunu, madde 45).”

• “Görevleriyle ilgili bir suç nedeniyle haklarında soruşturma veya kovuşturma açılan belediye organları veya bu organların üyeleri, kesin hükme kadar İçişleri Bakanı tarafından görevden uzaklaştırılabilir (Belediye Kanunu, madde 47).”

• “Terör veya terör örgütlerine yardım ve yataklık suçları kapsamında haklarında yürütülen soruşturma veya kovuşturma nedeniyle görevden uzaklaştırılan belediye başkanı, başkan vekili ve meclis üyeleri için geriye dönükte uygulanabilir. 15 gün içerisinde soruşturma veya kovuşturma nedeniyle görevden uzaklaştırılan belediye başkanı yerine görevlendirme yapılabilir (Belediye Kanunu, geçici madde 9).”

• “Kayyum atanan belediyelerde “bütçe ve muhasebe iş ve işlemleri valilik onayı ile defterdarlığa veya mal müdürlüğüne gördürülür. Bu belediyelerde belediye meclisi, başkanın çağrısı olmadıkça toplanamaz. Meclisin, encümenin ve komisyonların görev ve yetkileri encümen üyeleri tarafından yürütülür (Belediye Kanunu, madde 45).”