Bakan Fidan Al Jazeera'ya konuştu: 'Trump’ın Gazze planını çok fazla ciddiye almamak gerekiyor'

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Al Jazeera'nın sorularını cevapladı. Türk dış politikasının bir numaralı önceliğinin Ortadoğu, Kafkaslar, Balkanla, karadeniz, Akdeniz olmak üzere Ege de dahil çatışmaların yatışması, savaşların durması, istikrarsızlık ortamının ortadan kalkması olduğunu söyledi. Bakan Fidan, bunların gerçekleşmesi durumunda ekonomik kalkınma ve halka temel hizmetleri götürmenin daha kolay olacağını ifade etti.

Türkiye'nin dış politikada yapıcı, başkalarının güvenliğini tehdit etmeyen, herkesin toprak bütünlüğüne saygılı, ekonomik kalkınmayı hedef alan, herkesin milli iradesine saygı gösteren bir anlayşla hareket ettiğini söyleyen Bakan Fidan, konuyu İsrail'e getirerek İsrail'de Başbakan Binyamin Netanyahu ve hükümetinin İsrail'in güvenliğini iki devletli çözümde değil de İsrail'in bölgede yaygınlaşmasıyla, yayılmacılığıyla gördüğünü ifade etti.

"GEL İKİ DEVLETLİ ÇÖZÜMÜ KABUL ET"

İsrail'e yapılan "Gel iki devletli çözümü kabul et. Hem Arap ülkeleriyle hem diğer Müslüman ülkelerle barışını yap" çağrılarını hatırlatan Fidan şunları söyledi: "Sen de güvenliğini hisset, diğerleri de. Fakat Filistinlilere devlet vermeyi bırakın, Filistin topraklarını ilhak edip onun da ötesinde Lübnan'ı, Suriye'yi işgal etmeye yönelik planları olduğunu görüyoruz. Sonsuza kadar bunu yapamazsınız. Şimdi Amerika size yardım ediyor bu konuda, bu yanlış politika konusunda ama bu politika sürdürülebilir politika değil. Onun yerine, gelin Arap ülkeleri hazır, Türkiye hazır, iki devletli çözümle siz hem kendinizi rahat hissedin, güvende hissedin hem de bölge rahat olsun. Bu türden işgal hareketleri, bu tür geniş işgal politikaları, kontrol altına alma politikaları çok tehlikeli sonuçlar üretir."

Hakan Fidan, "Güvenlik tedbirleri ve Türkiye'nin İsrail'e vereceği garantilerden bahsedilmişti ve böylece Suriye'nin güneyinde bir savunma mekanizması olmayacaktı. Böyle bir konuyu İsrail ya da Suriye ile görüştünüz mü?" sorusuna ise İsrail'le bu konuları görüşmediklerini, Suriye'nin kendi milli birliğini, bütünlüğünü sağlama yolund aönemli adımlar attığını ve Suriye'nin toprak bütünlüğünün sağlanmasının fevkalade önemli olduğunu söyleyerek cevap verdi. Fidan ayrıca Suriye'nin toprak bütünlüğünün ilhak edilmesinin, bir tarafta terör örgütü PKK, güneyde ise İsrail müdahalesinin kabul edilebilir bir müdahale olmadığını ve bunun bölgeye daha büyük bir istikrarsızlık getirdiğini aktardı.

"SURİYE HALKI PKK'YA DA İSRAİL'E DE İZİN VERMEYECEKTİR"

Dışişleri Bakanı Fidan, Suriye halkının son derece cesur bir halk olduğunu belirterek son 15 yılda büyük fedakarlıklar yaptığını ifade etti. Bu süre zarfında milyonlarca insanın yerinden edildiğini, yüz binlerce insanın şehit olduğunu hatırlatan Bakan Fidan,  "Bunların kendi vatanına kim göz dikerse diksin, Suriye milletinin tarihte olduğu gibi bugün başta PKK işgali olmak üzere, İsrail işgali olmak üzere bu işgale izin vereceklerini düşünmüyorum." dedi.

"ÖNÜMÜZDEKİ BİRKAÇ AY ÇOK HIZLI GEÇECEK"

Rusya ile ABD arasındaki müzakereler ve Ukrayna'daki savaşla ilgili sorulan soruya da cevap veren Hakan Fidan, Ukrayna savaşında bir sona gelindiğine ilişkin emareler olduğunu, burada tarafların hangi şartlar altında, nasıl ateşkese gideceklerine dair tartışmaların olduğunu belirtti. Fidan, ABD ve Rusya'nın bu tartışmalar için temsilci atayacaklarını ve her iki tarafta da siyasi iradenin oluştuğunu söyledi. Amerikalıların verileri toplayıp daha sonra bir yol haritası üzerinde çalışacaklarını, bunları taraflara teklif edeceklerini aktaran Fidan şunları söyledi: "Bu haritaya muhakkak tarafların, hem Rus tarafı olsun hem Ukrayna tarafının olsun, Avrupalıların olsun herkesin bir değişiklik talebi, teklifi olacak. Önümüzdeki birkaç ayın ben bu açıdan çok hızlı ve yoğun geçeceğini düşünüyorum, Ukrayna savaşını durdurma adına. Yaza kadar bir şeyleri görmemiz lazım."

"ABD ÇEKİLİNCE AVRUPA RUSYA İLE BAŞ BAŞA KALDI"

Avrupa ile ABD'nin Ukrayna'yı önceleyen bir askeri plan geliştirdiğini söyleyen Fidan, mevcut halde ABD'nin olmadığı bir denklemde Avrupa'nın Rusya ile baş başa kaldığını ifade etti. Bakan Fidan, bu durumun da Avrupa'nın güvenliğinin temellerinin sarsılması demek olduğunu çünkü ABD'lilerle oluşturdukları bir güvenlik ittifakı bulunduğunu dile getirdi. Fidan, Avrupa'ya Amerika'nın sağladığı güvenlik şemsiyesinin altında kurulan Avrupa Birliği, Avrupa demokrasileri, Avrupa ekonomisi olduğunu, bütün bunların olmadığı bir dünyada Avrupalıların muazzam bir güvenlik krizi içine girdiklerini ve bunu da şu anda tartıştıklarını gördüklerini belirterek şu değerlendirmede bulundu: "Ukrayna meselesindeki Amerikan pozisyonu, Sayın Trump'ın ilk başta ortaya koyduğu pozisyon, 'Ruslarla ilişkileri normalleştirmeliyiz, savaşı durdurmalıyız, milyonlarca insanın ölümü artık son bulmalı' pozisyonu bu noktada çok farklı bir mesaj gönderiyor Avrupa'ya. Şimdi, Avrupalıların, bu Almanya'daki çıkan seçimden sonra da gördük, kazanan lider Sayın Merz de söyledi. Artık yaza kadar belki Avrupa Birliği veya Avrupa ülkeleri, başka bir güvenlik yapısı içinde kendilerini bulmak isteyebilirler, NATO'nun dışında."

"TÜRKİYE'NİN RESMİ GÖRÜŞÜ AB ÜYELİĞİDİR"

Türkiye'nin Avrupa Birliği üyeliğini isteyip istemediğine ilişkin soruya cevap veren Bakan Fidan şunları söyledi: "Avrupa Birliği'ne ilişkin, Türkiye'nin, dün Cumhurbaşkanı'mız kabine sonrasında da ifade etti, bizim hala resmi olarak görüşümüz AB üyeliğidir. Bu konudaki perspektifimiz siyasi irade tarafından değiştirilmedi. Ama Avrupalıların biliyorsunuz kimlik politikalarından dolayı Türkiye'yi içine almama gibi bir konusu var. Şimdi yeni dönemde, yeni şartlar altında bunu tekrar gözden geçirirler mi? Umarım geçirirler."

"TRUMP'IN GAZZE PLANINI CİDDİYE ALMIYORUZ"

Gazze'de ateşkesin sona ermesi ve İsrail'in saldırılarına devam etmesi ihtimalinin istenen bir senaryo olmadığını ifade eden Bakan Fidan, "Burada tabii ki özellikle başta Mısır, Ürdün, Körfez ülkeleri olmak üzere bir tavır geliştirmeleri gerekiyor. Yani İsrail'e karşı bir tavır geliştirmeleri gerekiyor. Bu tavırlar tolere edilebilir değil." şeklinde konuştu. ABD Başkanı Donald Trump'ın Gaze planını Türkiye'nin kabul etmeyeceğini ve bu planın ciddiye alınmaması gerektiğini belirten Fidan, Türkiye'nin bu konudaki tavrının net olduğunun altını çizdi. Fidan, "Bunu savunan dünyada herhalde iki ülke çıkar. Bir Amerika, bir İsrail. Onun dışında dünyanın geri kalanı buna karşı." dedi. Planı akıl tutulması olaak nitelendiren Hakan Fidan, Arap ülkelerinin, Gazze'nin yeniden inşası, yönetimi, idaresi ve güvenlik konularıyla ilgili bir plan üzerinde çalıştığını ifade etti.

"HAMAS BİR FİKİR, BİR İDEOLOJİ"

Hamas'ın  Filistin Devleti'nin altında bulunan diğer siyasi partiler gibi meşru bir parti olduğuna dikkati çeken Bakan Fidan, şöyle konuştu: "Bir direniş hareketi. İşgal olduğu için de silahlı mücadele içinde kendini bulmak zorunda kalan bir hareket. Şimdi Gazze'nin geleceğinde Filistin Yönetimi gelir, birileri gelir orada bir yönetimde bulunabilirler. Ama birçok gözlemcinin ve devlet adamının da ifade ettiği gibi Hamas sadece kişilerden oluşan bir organizasyon değil. Hamas bir fikir, Hamas bir ideoloji." Fidan, Hamas'ın İsrail işgalinin doğurduğu bir ideoloji olduğunu belirterek, işgal, aşağılanma, zulüm devam ettiği sürece Hamas'ı odak noktası olarak göstermenin, problemin kendisini saklamak olduğunu söyledi.

"PROBLEM FİLİSTİN TOPRAKLARININ İŞGAL ALTINDA TUTULMASI"

Problemin Filistin topraklarının işgal altında tutulması olduğuna dikkat çeken Bakan Fidan, "Filistinlilerin eğer devleti olur, 1967 sınırları içinde yaşadıkları bir alan olur da 'Biz buna rağmen İsrail'e saldıralım' derlerse, işte o zaman Filistinliler en büyük suçu işliyor demektir. Ama kendileri işgal altındayken, her türlü temel haklarından mahrum bırakılmışken bu insanlar ne yapacaklar? Dolayısıyla bugün Hamas gider, yarın Hamas'tan daha dirençli, daha savaşkan başka bir yapı gelir." değerlendirmesinde bulundu. Bakan Fidan ayrıca "Bölge ülkeleri, Türkiye de dahil geleceğiz, biz de bu konuda yardımcı olacağız. Eğer bir ülkeye, siz bir millete devletini veriyorsunuz, topraklarını veriyorsunuz, egemenliğini veriyorsunuz, ona rağmen etrafa saldırganlık yapıyorsa, o zaman da biz hep beraber bir araya gelir o saldırganlığı bastırırız. Ama şimdi işgal altında olan, yıllardır aşağılanmış bir millet. Ölmek dışında başka bir çaresi kalmayan millet ne yapsın?" dedi.

SUDAN'DAKİ GELİŞMELER

Sudan'daki gelişmelere ilişkin de Fidan, bu ülkedeki iç savaşın İslam dünyasında görmek istemedikleri bir manzara olduğunu söyledi.

Fidan, ülkede milyonlarca insanın yerinden edildiğini ve Türkiye olarak buraya insani yardım göndermeye çalıştıklarını belirterek, İslam dünyasının bu meseleye çok yakından bakması gerektiğini kaydetti.

Bakan Fidan, Türkiye'nin dış politikasının yapıcı rolünün çok önemli olduğunun altını çizerek, "Cumhurbaşkanı'mız (Recep Tayyip Erdoğan) olduğu sürece, bizler olduğumuz sürece gerçekten bu politikanın hem bölgemize hem dünyaya hayırlar getirdiğine hep inanmışımdır." ifadesini kullandı.

Kaynak: AA