6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu (TBK) 146 ila 161 maddeleri arasında alacak zaman aşımına dair olan düzenlemeler sayesinde zamanaşımı hakkında detaylı bilgiye sahip olunabiliyor. Peki, Zamanaşımı ne anlama geliyor? Borçlar ne zaman zamanaşımı kapsamına girer? İşte detaylar...
Aile hayatı ile ilgili çarpıcı anket! Evde en çok o...
ZAMANAŞIMI NEDİR?
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu (TBK) 146 ila 161 maddeleri arasında alacak zaman aşımına dair düzenlemeler yer alır. TBK 146. madde düzenlemesine göre;
“Kanunda aksine bir hüküm bulunmadıkça, her alacak on yıllık zaman aşımına tabidir”
Bu genel düzenleme haricinde, beş yıllık zaman aşımına tabi olan alacaklar da yine Türk Borçlar Kanunu’nun 147. maddesinde belirlenmiştir. Bu kapsamda beş yıllık zaman aşımına tabi alacaklar ise şunlardır;
- Kira bedelleri, anapara faizleri ve ücret gibi diğer dönemsel edimler,
- Otel, motel, pansiyon ve tatil köyü gibi yerlerdeki konaklama bedelleri ile lokanta ve benzeri yerlerdeki yeme içme bedelleri,
- Küçük sanat işlerinden ve küçük çapta perakende satışlardan doğan alacaklar,
- Bir ortaklıkta, ortaklık sözleşmesinden doğan ve ortakların birbirleri veya kendileri ile ortaklık arasındaki; bir ortaklığın müdürleri, temsilcileri, denetçileri ile ortaklık veya ortaklar arasındaki alacaklar,
- Vekâlet, komisyon ve acentalık sözleşmelerinden, ticari simsarlık ücreti alacağı dışında, simsarlık sözleşmesinden doğan alacaklar,
- Yüklenicinin yükümlülüklerini ağır kusuruyla hiç ya da gereği gibi ifa etmemesi dışında, eser sözleşmesinden doğan alacaklar.
Yukarıda sayılan zaman aşımı sürelerinin kesilme nedenleri de yine Türk Borçlar Kanunu 154. maddesinde belirtilmiştir. Madde düzenlemesi uyarınca;
- Borçlu borcunu ikrar etmişse, özellikle faiz ödemiş ya da kısmen ifada bulunmuşsa veya rehin vermiş veyahut kefil göstermişse,
- Alacaklı, dava ya da def’i yolu ile mahkemeye veyahut hakeme başvurmuşsa, icra takibinde bulunmuşsa veya iflas masasına başvurmuşsa zaman aşımı kesilir.
4 Ekim 2024 burç yorumları: Koç, Boğa, İkizler, Yengeç, Aslan,...
ZAMANAŞIMININ DURMASININ NEDENLERİ NELERDİR?
Zaman aşımının işlemeye başlamayacağı ve eğer başlamışsa duracağı haller de Türk Borçlar Kanunu 153. Maddesinde sayılmıştır. Buna göre;
- Velayet süresince, çocukların ana ve babalarından olan alacakları yönünden,
- Vesayet süresince, vesayet altında bulunanların vasiden ya da vesayet işlemleri sebebiyle Devletten olan alacakları yönünden,
- Evlilik devam ettiği sürece, eşlerin diğerinden olan alacakları yönünden,
- Hizmet ilişkisi süresince, ev hizmetlilerinin onları çalıştıranlardan olan alacakları yönünden,
- Borçlu, alacak üzerinde intifa hakkına sahip olduğu sürece,
- Alacağı, Türk mahkemelerinde ileri sürme imkânının bulunmadığı sürece,
- Alacaklı ve borçlu sıfatının aynı kişide birleşmesinde, birleşmenin ileride geçmişe etkili olarak ortadan kalkması durumunda, bu durumun ortaya çıkmasına kadar geçecek sürece zamanaşımı süresi durur.
