Güçlü dolar o ülkeleri batırıp küresel sistemin sonunu getirecek! Riskleri madde madde saydılar

ABD Doları'nın 20 yıldır ilk kez avrodan daha değerli hale gelmesi dünya piyasalarını ürkütüyor. Amerikan Merkez Bankası'nın (FED) yükselen enflasyonla baş edebilmek için üst üste faiz artırım hamlelerinde bulunması hem değerli maden fiyatlarını baskılıyor hem de diğer ülkelerde maliyetlerin artmasına ve dolayısıyla enflasyonun tetiklenmesine yol açıyor.

Doların güçlenmesinin küresel ölçekteki sakıncaları AsiaTimes portalında çarpıcı bir dille anlatıldı. "Süper güçlü dolar dünya ekonomisini tehlikeye atıyor" başlığıyla yayınlanan ve ekonomi gazetecileri Alexander Tziamalis ile Yuan Wang'ın imza attığı habere göre, son bir yılda İngiliz Sterlini karşısında yüzde 15, Avro karşısında yüzde 16 ve Japon Yeni'ne göre yüzde 23 değerlenen ABD doları dünyayı yeni bir darboğaza sürüklüyor. 

Doların rezerv para birimi olmasından ötürü tüm ekonomileri etkilediğini dikkat çekilen yazıda 'güçlü dolar'ın sakıncaları maddeler halinde şöyle anlatıldı:

1-GÜÇLÜ DOLAR ENFLASYONU ARTIRIR

Petrol, doğalgaz, metaller, kereste gibi çoğu emtia ABD Doları üzerinden işlem görür. Dolar güçlendiğinde diğer ülkelerin maliyeti artar ve enflasyonu tetikler. Enerji ve hammaddeler daha pahalıya mâl olduğunda işletmeler birçok ürünün fiyatını yükseltir, bu da dünya çapında enflasyonun yükselmesine neden olur. Bunun tek istisnası, doların merkez ülkesi ABD'dir.

2-BORÇLU ÜLKELERİN YÜKÜ DAHA DA ARTAR

Gelişmekte olan ülkelerin çoğu dolar üzerinden borçludur. ABD Doları'nın artmasıyla birlikte ödemeler giderek daha da maliyetli hale gelir. Ülkeler bununla mücadele için ya daha fazla vergiler koyar ya daha çok para basar ya da başkalarından borç alma yoluna gider. Bunun sonucunda derin bir durgunluk, hiperenflasyon, devlet borcu krizi gibi durumlar veyahut üçü birlikte de gerçekleşebilir. Toparlanma ise onlarca yılı bulabilir. 

3-ABD'NİN TİCARET AÇIĞINDA UÇURUM BÜYÜR

Güçlü doların bir sonucu olarak diğer ülkeler ABD'den aldıkları ürünleri azaltır. ABD'nin ihracatı ile ithalatı arasında yılda bir trilyon doları bulan devasa uçurum daha da genişler. 

4-KÜRESELLEŞME KAVRAMI ANLAMSIZ HALE GELİR

Diğer ülkeler ABD ürünlerine vergi ve başka engeller koyarak misilleme yapar. Batının Rusya ve Çin ile ilişkilerinin kötüleşmesi nedeniyle zaten güçlenen küreselleşme karşıtı akımlar, güçlü dolar nedeniyle uluslararası ticaretin zarar görmesiyle birlikte globalizmin sonunu getirebilir. 

5-AVRO BÖLGESİ DE GÜVENDE DEĞİL

Portekiz, İrlanda, Yunanistan ve Güney Kıbrıs gibi zayıf Avrupa ülkeleri güçlenen dolar karşısında eskisinden daha savunmasız hale geldi. Bu ülkelerin borçlanma maliyetleri arttı. Güçlenen dolar, Avrupa Merkez Bankası'na başta enerji olmak üzere ithalat maliyetlerini azaltmak için kendi faiz oranlarını yükseltmesi yönünde baskı yaratıyor. 

Egemen borç krizleri, gelişmekte olan ülkelerin yanında avro bölgesinin geneli için de büyük risk teşkil ediyor. Dünyanın en büyük dokuzuncu ekonomisi olan ve milli gelirinin yüzde 150'si kadar borcu bulunan İtalya'nın krizden kurtulması daha da zora girdi. 

DOLAR YÜKSELMEYE DEVAM EDECEK Mİ?

Dolar hem ekonomik hem de jeopolitik nedenlerle yükseliyor. ABD Merkez Bankası faiz oranlarını agresif bir şekilde yükseltiyor. ABD Doları'nın güçlenmesi, bu yüksek faiz oranlarının bir yan etkisi. Dolar artık bir ABD bankasına yatırıldığında daha yüksek bir getiri sunduğundan, yabancı yatırımcıları yerel para birimlerini satmaya ve ABD Doları almaya teşvik ediyor.

ABD Doları'nın yükselmesinin diğer nedeni, dünya bir durgunluktan endişe duyduğunda klasik bir güvenli liman olması ve mevcut jeopolitik durumun onu daha da çekici hale getirmesi. Ancak dünya ekonomisinde öngörülemez durumdaki hareketli parçalar varken ABD Doları'nın gelecekteki yönünü tahmin etmek gerçekten zor.

Bunun yanında kalıcı enflasyon, ABD'de faiz oranlarını yükseltmek için zorlamaya devam edecek ve savaştan kaynaklanan jeopolitik şoklar doları muhtemelen bir süre daha yüksek tutacak.