ABD mahkemesinden yeni Halkbank kararı: İstinaf mahkemesi tazminat talebinde hüküm açıkladı

Türkiye'nin İran'la Halkbank üzerinden ticaretini gerekçe göstererek banka aleyhine ABD'de dava açıp tazminat isteyenlerin bu talebi istinaf mahkemesince reddedildi.
2021 yılında Halkbank aleyhine açılmış tazminat talepli davalar hukuken düştü. ABD'de İkinci İstinaf Mahkemesi, banka aleyhine açılan tazminat davasındaki itirazı hükme bağladı ve Halkbank'ı haklı buldu.
Halkbank'ın, Kamuyu Aydınlatma Platformu'nda (KAP) yer alan açıklamasında, ABD'de banka aleyhine açılan hukuk davasına ilişkin gelişmeler aktarıldı.
Açıklamada, şu ifadelere yer verildi:
"17 Şubat 2021 tarihinde KAP'a yapılan açıklamamızda, bazı müştekiler tarafından ABD'de bankamız aleyhine açılan tazminat talepli hukuk davasının, 16 Şubat 2021 tarihinde ABD Güney New York Bölge Mahkemesi tarafından reddedildiği belirtilmiştir.
Bahse konu davada müştekiler, ABD Güney New York Bölge Mahkemesinin kararını 30 Haziran 2021 tarihinde Birleşik Devletler İstinaf Mahkemesi İkinci Dairesi (İkinci İstinaf Mahkemesi) nezdinde temyize taşımıştır.
İkinci İstinaf Mahkemesi, 2 Mayıs 2023 tarihinde banka lehine karar vererek tazminat talepli hukuk davasını düşürmüştür. Bununla birlikte 20 Nisan 2023 tarihli KAP açıklamamızda belirtildiği üzere, ABD Yüksek Mahkemesinin 19 Nisan 2023 tarihli kararı doğrultusunda ceza davası ile ilgili hukuki süreç İkinci İstinaf Mahkemesi nezdinde devam etmektedir. Kamuoyunun ve yatırımcıların bilgilerine sunarız."
İran kaynaklı terör saldırılarının mağduru olduklarını ileri süren ve İran devletinden tazminat alamadıklarını belirten 252 kişi, 2021 Şubat'ında New York Güney Bölge Mahkemesi'nde Halkbank'a dava açarak Türkiye'den tazminat istemişti. Müştekiler İran-Halkbank arasındaki ilişkiye dayanak noktası olarak 2013 yılında Türkiye'nin bu ülkeyle ticaretini göstermişti.
YÜKSEK MAHKEME'DEN LEHTE KARAR ÇIKMIŞTI
Geçtiğimiz ay ise New York Güney Bölge Başsavcılığı'nın Halkbank aleyhine yürüttüğü soruşturmada ABD Yüksek Mahkemesi banka lehine bir karar vermiş ve Halkbank'a cezai soruşturma açılmasına yönelik alt mahkemenin kararını iptal etmişti.
Türkiye'nin İran'la Halkbank üzerinden ticaret yaptığını belirterek bunun suç olduğunu öne süren Amerikan savcıları, bu konuyu yıllardır Ankara'yı sıkıştırmak için şantaj aracı olarak kullanıyordu.
O karara ilişkin olarak ise Halkbank'tan KAP'a şu açıklama yapılmıştı:
"ABD Yüksek Mahkemesi Halkbank davasıyla ilgili başvurumuzu inceleyip, 19.04.2023 tarihinde oy çokluğu ile karara bağlamıştır.
Başvurumuzda, Halkbank'ın Devlet Bankası olması sebebiyle; FSIA (Yabancı Devlet Dokunulmazlığı Yasası) kapsamında, ABD Mahkemelerince bugüne kadar verilen kararlardan oluşan teamül hukuku (common law) kapsamında, ABD Mahkemelerinde yargılanamayacağımız ileri sürülmüştür.
ABD Yüksek Mahkemesi bu argümanlardan ilkini reddetmesine rağmen, İkinci İstinaf Mahkemesinin kararını iptal ederek, dosyayı teamül hukuku bakımından incelenerek yeniden karar verilmesi için İkinci İstinaf Mahkemesine iade etmiştir.
Bundan sonraki aşamada, Halkbank dosyası Yüksek Mahkemenin görüşleri doğrultusunda, İkinci İstinaf Mahkemesince yeniden değerlendirilip tekrar karara bağlanacaktır. Alt mahkemenin tekrar aleyhimize bir karar vermesi halinde yeniden Yüksek Mahkemeye (Supreme Court'a) başvuru hakkımız saklıdır.
Temyiz süreci, dosyanın iadesiyle devam edeceğinden dolayı jürili duruşmaya dair yargılamanın durdurulması kararı devam edecektir."
