2008 krizini bilmişti: Kıyamet kâhini Nouriel Roubini'den korkutan tahmin
2008 finansal krizini önceden duyuran 'kıyamet kâhini' Nouriel Roubini, Amerika'da iki bankanın batışıyla yükselen kriz ortamı hakkında çarpıcı açıklamalar yaptı. Roubini'ye göre çok yakında Avrupa'da 'trilyon dolara hükmeden' bir finans kurumu batacak ve bu da çok daha derin bir krizi tetikleyecek.
Kaliforniya Silicon Valley Bank (SVB) ile New York merkezli Signature Bank'ın çöküşü finans ve teknoloji çevrelerinde şok dalgaları yarattı.
Amerikan ekonomi yönetimi banka hisse senetlerinin tepetaklak olduğu süreçte finansal krizin domino etkisiyle büyümemesi için batık banka müşterilerine bir dizi güvence verdi. Ancak son bir haftada yaşananlar Amerikan piyasalarında 2008 yılından beri meydana gelmiş en büyük kriz olarak görülüyor.
Bu panik tablosunun önümüzdeki dönemde hangi yola evrileceğini kimse kestiremiyor. Belirsizlik ortamında görüşlerine en çok başvurulan isimlerden 'Kriz Kâhini' Nouriel Roubini geleceğe ilişkin karamsar bir tablo çizdi.
2008 krizinin gelmekte olduğunu mesajlarıyla dünyaya duyuran ve o dönem haklı çıktığını herkese kanıtlayan Robini, Newsweek dergisine verdiği demeçte çarpıcı açıklamalar yaptı.
'Mr. Doom' (Bay Kıyamet) lakabıyla da tanınan ekonomist Roubini, Silicon Valley Bank'ın iflasıyla birlikte küresel ölçekte kriz riskinin arttığına dikkat çekti.
TRİLYON DOLARLIK BİR KURUM BATABİLİR
Avrupa'da 'trilyon dolarlık bir finans kurumundan' bahseden Roubini, tıpkı SVB gibi bu bankanın da yakında iflas bayrağı çekebileceği, bu durumda SVB ile başlayan krizin bir anda küresel ölçeğe yayılacağı öngörüsünde bulundu.
Nouriel Roubini
Roubini, "Yeterince sermayelendirilmemiş, sermayele genişlemesinde sorunlar yaşamış, bazı uzun vadeli menkul kıymetlere ve zarar eden varlıklara sahip bir finans kurumu var. Eğer bu kuruma bir şey olursa... SBB gibi 400 milyar dolarlık değil, trilyon dolarlık varlığa sahip bir kurumdan bahsediyoruz" ifadelerini kullandı.
Rusya-Ukrayna savaşının başlamasından hemen sonra 4 Mart 2022 tarihinde yüzde 6,6 düşen Avrupa bankacılık hisseleri, pazartesi günü ise yüzde 5,6 oranında düşüş gösterdi. Yani piyasalar, savaşın başlamasından beri en kötü gününü yaşadı.
Avrupa'da Stoxx600 endeksi yüzde 2,3, Alman DAX yüzde 3, Fransız CAC40 yüzde 2,9, İngiliz FTSE100 ise yüzde 2,6 düşüşle kapandı. İsviçreli Credit Suisse hisseleri yüzde 12'den fazla düşerek rekor bir küçülme yaşadı.
Amerikan finans sisteminde en büyüklerin değil ama orta ve küçük ölçekli bankaların risk altında bulunduğunu söyleyen Roubini, "Muhtemel bir çöküşle karşı karşıya olan bankalar, geniş bir mudi tabanı olmayan, çok sayıda değer kaybetmiş menkul kıymeti olan ve bu menkul kıymetlerin piyasa fiyatından satılması durumunda sermayesi silinecek olan bölgesel bankalardır" dedi.
KAZANÇLAR ÖZELE, KAYIPLAR KAMUYA
Yangın söndürme amaçlı bazı adımlara karşın krizin bitmediğini söyleyen Roubini, "Hükümet tamamen geri adım attı ve bankada parası olan mudilerin tamamını kurtardı. Joe Biden kurtarma masrafının vergi mükelleflerinden kesilmeyeceğini, FED'in banka fonlama ödeneğinin kullanılacağını açıkladı ama sonuçta bu da bir vergidir ve kurtarma paketidir" ifadelerini kullandı.
Roubini sözlerini şöyle tamamladı:
"Evet bir panik var ve siz paniği durdurmak istiyorsunuz ancak alınacak ders şu ki, birçok banka pervasız riskler aldı. Yani yaklaşan tehlikeye ilişkin endişelenmemiz gerekiyor. Herkesi kurtarmaya devam ederseniz, insanlar risk alacak, çünkü geçmişte olduğu gibi, kazançları özelleştiriyorsunuz ama kayıpları kamulaştırıyorsunuz!"