Tam bir ölüm makinesi! 203 mm'lik dev füzeler tozdan arındırdı

X'te yakın zamanda yayınlanan, geniş bir kitle tarafından takip edilen açık kaynaklı bir istihbarat hesabından gelen bir paylaşımda, bu ağır topçu sisteminin yeniden ortaya çıktığı belirtilirken, sistemin Rus hedeflerine karşı 203 mm'lik devasa bir mermiyle konuşlandırılacağı belirtildi.

Bu gelişme, Mart 2025 itibarıyla üçüncü yılına giren savaşta büyük kalibreli topların oynamaya devam ettiği kritik rolü vurgularken, uzun süren ve kaynak yoğun bir çatışma ortamında Ukrayna'nın bu tür mühimmatlara yönelik tedarik zinciriyle ilgili soruları gündeme getiriyor.

Başlangıçta Sovyet dönemi tasarımı olan 2S7 Pion, Ukrayna cephaneliğindeki en güçlü topçu sistemlerinden biri olmaya devam ediyor. 2A44 203 mm obüsle donatılan silah, 56 kalibrelik namlu uzunluğuna sahip ve bu sayede 100 kilogramdan fazla ağırlığa sahip mermileri standart mühimmatla 37 kilometreyi aşan menzillere ve roket destekli mermilerle 47 kilometreye kadar menzillere ateşleyebiliyor.

TAM BİR ÖLÜM MAKİNESİ

Ana sistemleri arasında ayrı torbalı şarjları ve mermileri işleyen yarı otomatik yükleme mekanizması bulunur ve dakikada yaklaşık bir mermi atış hızına izin verir. T-80 tankından türetilen Pion'un şasisi, engebeli arazide hareket kabiliyeti sağlarken, yerleşik mühimmat kapasitesi genellikle dört mermiye kadar içerir ve ek mermiler için bir destek aracıyla desteklenir.

After a bit of a hiatus, Ukrainian 2S7 Pions appear to have reentered the fight, seen here sending a 203mm (8 inch) shell at a Russian target. >pic.twitter.com/tK8qjGbCh9

— OSINTtechnical (@Osinttechnical) >March 2, 2025

Soğuk Savaş döneminde hem konvansiyonel hem de nükleer yükler için tasarlanan sistemin günümüzdeki kullanımı, müstahkem mevzilere ve asker yığınaklarına karşı yıkıcı etki yaratan, ABD'nin tedarik ettiği M106 gibi yüksek patlayıcı mermilere odaklanıyor.

203 mm'lik merminin kendisi yıkıcı mühendisliğin bir harikasıdır. Ukrayna hizmetinde gözlemlenen M106 yüksek patlayıcı varyantı yaklaşık 110 kilogram ağırlığındadır ve patlama ve parçalanma etkilerini en üst düzeye çıkarmak için tasarlanmış önemli bir patlayıcı dolgu maddesi içerir.

Yaygın olarak kullanılan 155 mm'lik mermiler gibi daha küçük kalibrelerin aksine, 203 mm'lik merminin daha büyük çapı ve kütlesi, patlamadan önce sertleştirilmiş hedeflere daha derin nüfuz etmesini sağlar. Kumaş torbalarda ayrı ayrı saklanan itici şarjları, 2A44'ün namlusunda oluşan muazzam basınçlara dayanırken gerekli namlu çıkış hızına (saniyede yaklaşık 960 metre) ulaşmak için tasarlanmıştır.

Pion için geliştirilen parça tesirli mühimmat veya beton delici mermiler gibi özel varyantlar, çok yönlülüğünü daha da artırıyor, ancak bunların Ukrayna'nın mevcut envanterinde bulunup bulunmadığına dair belge henüz yeterli değil.

Ukrayna'nın bu tür topçuları sahaya sürme yeteneği, sistemin nadirliği ve uyumlu mermilerin küresel kıtlığı göz önüne alındığında bir zorluk olan 203 mm mühimmatın sürekli tedarikine bağlıdır. Tarihsel olarak, 2S7 Pion Sovyet ve daha sonra Rus kuvvetleri tarafından işletildi ve Ukrayna, Sovyetler Birliği'nin dağılmasının ardından bu sistemlerden bir kısmını miras aldı.

Bu obüslere başlangıçta 203 mm mühimmat stokları eşlik ediyordu, ancak yıllardır ihmal edilmesi ve mevcut savaşın yoğun talepleri iç rezervleri tüketti. Uzmanlar, Ukrayna'nın savaş öncesi Pion uyumlu mermi envanterinin, Rusya gibi iyi donanımlı bir düşmana karşı sürdürülen muharebe operasyonları için yetersiz olan düşük binlerde olduğunu tahmin ediyor.

BU AÇIĞI KİM KAPATACAK?

Bu açığı kapatmak için Ukrayna uluslararası ortaklara yöneldi. Amerika Birleşik Devletleri, 2S7'nin 2A44 obüsüyle uyumlu M106 mermileri sağlayarak önemli bir tedarikçi olarak ortaya çıktı. 2023'te Ukrayna güçlerinin bu Amerikan mermilerini kullandığına dair raporlar ortaya çıktı; bu, Washington'ın Kiev'in topçu yeteneklerini güçlendirme taahhüdünün bir kanıtıydı.

Carnegie Uluslararası Barış Vakfı'nın kıdemli araştırmacısı Dr. Michael Kofman, yakın zamanda yaptığı bir analizde, "203 mm mühimmat tedariki, Ukrayna'nın mevcut Sovyet dönemi platformlarından yararlanırken Batı mühimmatlarını entegre etme yönündeki stratejik bir kararı yansıtıyor" dedi.

Ancak bu desteğin ölçeği sınırlı kalıyor; zira ABD onlarca yıl önce kendi 203 mm sistemlerini kullanımdan kaldırdı, üretim hatları atıl kaldı ve stoklar sınırlı kaldı.

Sovyet silahlarıyla tarihi bağları olan diğer NATO ülkeleri de katkıda bulundu. Örneğin Yunanistan, 2023'ün sonlarında 203 mm'lik mermilerin potansiyel kaynağı olarak belirlendi ve fazla stokların Ukrayna'ya aktarılması için görüşmelerin sürdüğü bildirildi.

Müzakerelerin hassasiyeti nedeniyle ismini vermek istemeyen bir Yunan savunma yetkilisi, Atina'nın çatışmanın başlarında askeri yardım sağlama konusunda isteksiz davrandığını ancak ekonomik teşvikler ve NATO müttefiklerinden gelen baskıların bu kararı yeniden değerlendirmeye sevk ettiğini belirtti.

Ancak bu tür transferler, Avrupa genelinde uyumlu mühimmatın giderek azalması nedeniyle kısıtlanıyor; Avrupa'da çok az ülke aktif 203 mm topçu programı sürdürüyor.

Yerli üretim sorunu karmaşıklığa bir katman daha ekliyor. Ukrayna, UkrOboronProm gibi şirketlerin tarihsel olarak topçu mühimmatı üretme yeteneğine sahip olduğu sağlam bir savunma sanayisine sahip.

SAVAŞIN SEYRİNİ DEĞİŞTİRİR 

Yine de, 203 mm mermi üretmek önemli engeller sunar. Süreç, çoğunluğu Sovyet tesislerinden miras alınan özel makineler ve güvenilir bir hammadde tedariki gerektirir; bunların ikisi de savaş tarafından sekteye uğratılmıştır.

Ukrayna Savunma Bakanlığı'nın eski danışmanlarından Oleksandr Danylyuk, "Ukrayna teorik olarak üretim hatlarını 203 mm'lik mühimmat üretecek şekilde uyarlayabilir, ancak bu önemli miktarda yatırım ve zaman gerektirir ki bunların ikisi de savaş zamanlarında bol miktarda değildir" şeklinde açıkladı.

Rusya'nın Volgograd kentindeki Barrikady fabrikası, başlangıçta 2S7'nin mühimmatını üretmişti ve bu da tarihi bir ölçüt sunuyor: Sovyet döneminde her yıl binlerce mermi üretiliyordu; Ukrayna şu anda bombardıman ve ekonomik sıkıntılar altında bu kapasiteyi tekrarlayamıyor.

Rusya'nın 203 mm'lik topçu silahlarını kullanması tedarik tablosunu karmaşıklaştırıyor. 2024'te Ukrayna kaynakları Rus kuvvetlerinin Amerikan yapımı M106 mermileri kullandığını bildirdi ve bu da İran'ın aracı tedarikçi olduğu yönünde spekülasyonlara yol açtı.

Ukrayna'nın üst düzey askeri komutanlarından Albay General Oleksandr Syrskyi geçen yıl şu yorumu yapmıştı: "Batı mühimmatının Rusların elinde bulunması, muhtemelen üçüncü taraflar aracılığıyla uygulanan yaptırımları atlatarak daha geniş bir tedarik ağının varlığını gösteriyor." Bu gelişme, küresel silah pazarının akışkanlığını ve Ukrayna'nın kritik kaynaklara özel erişim sağlamada karşılaştığı zorlukları vurguluyor.

Mart 2025 itibarıyla Ukrayna'nın 2S7 Pion'u yeniden aktif hale getirmesi, muhtemelen yerli üretim atılımından ziyade yabancı kaynaklı mermilerin mevcudiyeti tarafından yönlendirilen, savaş alanı ihtiyaçlarına stratejik bir adaptasyona işaret ediyor. Sistemin X'te belgelendiği gibi muharebeye yeniden girişi, doğu cephesi boyunca Rus tahkimatlarına karşı yoğunlaştırılmış çabalarla örtüşüyor.

"Topçular bu savaşta belirleyici faktör olmaya devam ediyor ve Pion'un ateş gücü, hassas mühimmatların kıt olduğu yerlerde Ukrayna'ya bir avantaj sağlıyor," diye belirtti Ukrayna Silahlı Kuvvetleri'nin eski Başkomutanı General Valerii Zaluzhnyi, 2024 röportajında. Yine de, sürdürülebilir bir tedarik zinciri olmadan -ister artan Batı yardımı yoluyla isterse yerel üretimde olası olmayan bir artış yoluyla- 203 mm obüsün etkisi geçici olabilir.

Savaşın amansız temposu Ukrayna'nın lojistik dayanıklılığını test etmeye devam ediyor. 2S7 Pion ve 203 mm mermileri Rus kuvvetlerine karşı etkili bir araç sunarken, etkinlikleri uluslararası desteğin kırılgan yaşam hattına bağlıdır.

Stoklar azaldıkça ve üretim hala ulaşılamaz durumda kaldıkça, Kiev'in bu topçu kabiliyetini sürdürebilme yeteneği muhtemelen müttefiklerinin siyasi iradesine bağlı olacak; bu da çatışmanın kendisi kadar öngörülemez bir değişken.