AB'den yardım çığlığı! Türkiye'nin kapısını çaldılar: Afrika'da Çin'i geri püskürtün

AB'den yardım çığlığı! Türkiye'nin kapısını çaldılar: Afrika'da Çin'i geri püskürtün

Afrika'daki varlığını kaybeden Avrupa Birliği Türkiye'den yardım istedi. Ankara'nın Somali ve Etiyopya arasında barış ve ticareti destekleme çabalarına övgüler dizen Avrupa Dış İlişkiler Konseyi, Türkiye'nin Ankara Deklarasyonu, Afrika'daki Çin etkisini azaltmak ve bölgede istikrarı sağlamak adına Türkiye'nin katkısına ihtiyaç duyulduğunun altını çizdi.

Türkiye'nin Afrika'daki varlığına ilişkin bir rapor yayımlayan Avrupa Dış İlişkiler Konseyi (ECFR), Somali ve Etiyopya arasında planlanan ticaret koridorunun Türkiye’nin arabuluculuğuyla hayata geçebileceğini açıkladı.

Türkiye'nin arabuluculuğunda imzalanan Ankara Deklarasyonu'nun, bölgesel işbirliğini güçlendiren bir dönüm noktası olduğunu ifade eden konsey, Avrupa'nın bu sürece öncelik vermesi gerektiğini ifade etti.

"TÜRKİYE ÇİN'İ KOVABİLİR"

Yayımlanan analizde, "Somali ile Etiyopya arasındaki ilişkiler, Addis Ababa’nın ayrılıkçı Somaliland ile imzaladığı ve Berbera Limanı üzerinden bir ticaret koridoru oluşturmayı içeren anlaşma sonrası gerilmişti." denildi. 

Somali, bu mutabakatı uluslararası hukukun ihlali olarak değerlendirerek Etiyopya’dan birliklerini geri çekmesini talep etmişti denilen analizin devamında, "Türkiye’nin arabuluculuğunda imzalanan Ankara Deklarasyonu, ilişkilerde yeni bir yakınlaşma döneminin kapısını araladı." yorumu yapıldı.

2024'ün son ayında yayımlanan Ankara Deklarasyonu, Etiyopya’nın denize erişimini sağlamak ve Somali üzerinden bir ticaret koridoru oluşturmak amacı taşıyor. 

Söz konusu anlaşma  bölgesel istikrar ve ekonomik kalkınmayı desteklerken, Avrupa'nın Afrika Boynuzu’ndaki stratejik çıkarlarını da korumayı hedefliyor.

Kara Kıta'da Ankara ile birlikte adım atabileceklerini ifade eden ECFR, Türkiye'nin  aktif arabuluculuğu ve bölgede artan siyasi sermayesi, Avrupa'nın bölgedeki nüfuzunu artırması için önemli bir fırsat yorumunda bulundu. 

Söz konusu raporun devamında Ankara'nın Afrika Boynuzu’ndaki aktif diplomatik çabalarının, bölgenin ekonomik ve güvenlik yapılarına olumlu etkileri olacağına dikkat çekilirken, Avrupa’nın bu sürece mali ve diplomatik destek vererek sürecin bir parçası olması gerektiğini bildirdi.

ECFR'nin analizinde Ankara Deklarasyonu’nun, Somali ve Etiyopya arasında sürdürülebilir bir işbirliğinin temellerini attığı belirtilirken, Avrupa'nın bu fırsatı kaçırmaması gerektiği aktarıldı.

Konseyden yapılan açıklamada, "Ankara Deklarasyonu kapsamında planlanan ticaret koridoru, Somali’nin El-Şebab gibi terör örgütleriyle mücadelesinde kritik bir rol oynayabilir" denildi.

Avrupa Birliği (AB), Somali’deki mevcut kalkınma ve güvenlik projelerine yaptığı yatırımları genişleterek bu sürece katkıda bulunabilir denilen açıklamanın devamında, "Özellikle Almanya ve İtalya gibi ülkeler, Somali’nin güvenlik altyapısına destek vererek bu koridorun hayata geçirilmesinde liderlik üstlenebilir." ifadeleri kullanıldı.

Türkiye’nin Somali ve Etiyopya arasında kurulması planlanan ticaret koridorundaki rolü, Çin’in Afrika’daki altyapı ve bağlantı sektöründeki etkisini zayıflatabilir denilen analizde, Avrupa’nın Afrika’daki çıkarlarını korumak için Türkiye ile ortak projelere yönelmesi gerektiği ifade edildi.

"TÜRKİYE'DE ORTAKLIK ŞART"

Ayrıca analizin devamında Türkiye'nin arabuluculuğunda imzalanan Ankara Deklarasyonu, bölgesel iş birliğini güçlendiren bir kilometre taşı olarak aktarıldı.

Somali'nin kalkınma ve güvenliği için AB'nin aktif bir rol üstlenmesi gerektiğini belirten konsey, Somali'deki mevcut güvenlik durumu ve Etiyopya ile Somali arasında kurulması planlanan ticaret koridorunun geleceği, Avrupa için önemli bir sınav olarak görülmekte yorumunu yaptı.

Öte yandan konsey AB’nin Somali’de yürüttüğü üç sivil-asker misyonunun yanı sıra, Afrika Birliği’nin (AU) barışı koruma operasyonlarına en büyük mali destek veren taraf olduğunu anımsattı. 

Analize devam eden konsey, Almanya ve İtalya’nın, Somali’de kalkınma ve güvenlik projelerine liderlik etme potansiyeliyle, bu süreçte belirleyici bir rol üstlenebileceği ifade edildi.

AB’nin Global Gateway inisiyatifi kapsamında Afrika’da altyapı projeleri geliştirmek üzere mali kaynaklarını ve araçlarını devreye sokması gerecek. Raporda AB'nin tek başına hareket edemeceği ve Türkiye ile işbirliğini artırması gerektiği belirtildi.

"Türkiye ile yapılacak koordinasyon, Etiyopya’nın El-Şebab’a karşı mücadeleye yeniden entegrasyonunu sağlamak ve Afrika Boynuzu’nda istikrarı pekiştirmek için büyük önem taşıyor. Özellikle Türkiye’nin arabuluculuk rolü ve bölgedeki etkisi, AB’nin hedeflerine ulaşması açısından stratejik bir destek. AB’nin mali ve kurumsal araçlarını devreye sokarken, Türkiye ile koordine şekilde hareket etmesi, yalnızca bölgesel güvenliği sağlamayı değil, aynı zamanda Avrupa’nın Afrika’daki jeopolitik etkisini artırmayı da mümkün kılacak."

Raporun sonunda AB ve kilit ortaklarının, Etiyopya’nın Afrika Birliği Somali Misyonu'na (AUSSOM) katılımını resmileştirmesi gerektiği vurgulandı. Etiyopya birliklerinin, diğer AU barış güçleriyle birlikte Somali federal güçleri ve yerel klan milisleriyle işbirliği içinde çalışarak ticaret koridorunun güvenliğini sağlamada önemli bir rol üstlenebilir.

Avatar
Ozan KOLTUK