Jeopolitik harita değişti! Suriye'deki petrol ve doğalgazı kim kontrol edecek!

Jeopolitik harita değişti! Suriye'deki petrol ve doğalgazı kim kontrol edecek!

61 yıllık Baas rejimin sona ermesiyle birlikte jeopolitik harita da topyekün değişti. Suriye'deki petrol ve doğalgaz yataklarının son durumunu ele alan MEES çarpıcı bir analize imza attı. 

Esed hanedanının acımasız 53 yıllık iktidarı Suriye'de sona erdi diyen İngiltere merkezli MEED, bölgesel jeopolitik haritanın tekrar dizayn edileceğini belirtti.

Bir gece yarısı ülkeyi terk ederek Moskova'ya kaçan Esed rejimi geride oldukça karmaşık bir harita bıraktı. 

Hayat Tahrir El Şam (HTS) lideri Ebu Muhammed el-Colani'nin yönetimi ele geçirmesiyle birlikte siyonisyler 450'den fazla hava saldırısında devletin savunma altyapısını tamamen yerle bir etti. Füze hava savunmaları, Suriye hava kuvvetleri helikopterleri ve uçakları, donanma ve cephanelikler hepsi bir İsrail güvenlik kaynağının İsrail medyasına "İsrail tarihinin en büyük hava operasyonu" olduğunu söylediği olayda yok edildi.

JEOPOLİTİK HARİTA DEĞİŞTİ

Doğuda, ABD ordusu tarafından desteklenen terör örgütü PKK/YPG eski devletin petrol ve tarım arazilerini ele geçirdi. Türkiye destekli Suriye Milli Ordusu ise bölgedeki terör örgütünü tamamen yok etmek için operasyonlarına hız verdi.

Güneybatıda, İsrail'in tankları, halihazırda kontrol etmediği Golan Tepeleri'nin geri kalanını ele geçirdi ve güçlerin Şam'ın dış mahallelerine yaklaştığına dair raporlar var, ancak İsrail bunu reddetti. Golan stratejik olarak önemli ancak ticari değeri de olabilir, bir ABD şirketi olan Genie, 2015'te büyük miktarda petrole çarptığını duyurdu.

Ve Batı'nın jeopolitik ve enerji hedefleri önündeki büyük bir engel olan Suriye ortadan kalktı.

Suriye, 1948'den beri İsrail'e karşı stratejik siyasi dengeleyiciydi ve şimdi ortadan kayboldu. Sünni alan ile Şii İran arasındaki gerginliğin daha önce azalması, HTŞ ve Erdoğan tarafından bozuldu diyen İngiliz basını;

"Türkiye'nin Suriye'de toprak hırsları olabilir, çünkü I. Dünya Savaşı'nı sonlandıran 1923 antlaşması Türkiye'nin Suriye'nin yeni devletini yaratmak için toprak vermesini sağladı." dedi.

İSRAİL SURİYE'DEN NE İSTİYOR?

Suriye, birkaç gün içinde parçalandı, bölündü ve balkanlaştırıldı. Peki, İsrail Beşşar Esad gittikten sonra neden Suriye'yi bombaladı? sorusunu soran İngiliz basını;

"İsrail, bugünün fatihlerinin geçici olabileceğinden ve yakında kendilerinin de yerinden edilebileceğinden endişe ediyor. Bir şeyi kontrol etmek için ona sahip olmak gerekmiyor. Bölgedeki güçlü devletler olarak İsrail sadece kaynaklar üzerinde değil, aynı zamanda Suriye olan hayati bölgesel kavşak üzerinde de kontrol sahibi olmak isteyecektir." dedi.

Analize devam İngiliz basını, "Ancak kaçınılmaz olarak, İsrail'in Erdoğan'ın Osmanlı rövanşizmiyle çatışması muhtemeldir. Aynı şekilde, Suudi-Mısır-BAE cephesi, İslamcı yeniden markalaşmaların veya Türk esinli Müslüman Kardeşler'in yeniden canlanmasını hoş karşılamayacaktır. İkincisi, artık yeni devrimci varlığın sınırında olan Ürdün için acil bir tehdit oluşturmaktadır." ifadelerini kullandı.

Bu tür endişeler, bu Ortadoğu Körfez ülkelerinin çıkarlarını İran ile uyumlu hale getirebilir. Katar, HTS karteline silah ve fon sağlayan taraf olarak, kendi yolunu yeniden çiziyor diyen İngiliz basını;

"Yeni jeopolitik harita İran, Rusya, Çin ve Brics hakkında birçok doğrudan soru ortaya koyuyor. Rusya Ortadoğu'da karmaşık bir rol oynadı. Bir yandan, Ukrayna'da ve başka yerlerde NATO güçlerine karşı tırmanan bir savaş yürütürken, enerji çıkarlarını yönetirken, aynı zamanda ABD ile ilişkilerin tamamen kötüleşmesini önlemek için İsrail'e yönelik direniş operasyonlarını yumuşatmaya çalışıyordu. Moskova, büyük bir inanç olmaksızın, göreve gelecek ABD Başkanı Donald Trump ile bir diyalogun ortaya çıkabileceğini umuyor.

TRUMP'IN ELİ VAR MI?

Analize devam eden İngiliz basını, "Savaş yanlısı mı, değil mi? diye soruluyor Trump hakkında, zira o, enerji hakimiyetinin yönetimi için önemli bir strateji olacağının sinyallerini çoktan verdi.

Batılı ülkeler borç batağında ve mali manevra alanları hızla daralıyor. Tahvil sahipleri isyan etmeye başlıyor. Fiat para birimleri için yeni bir teminat bulma yarışı var. Eskiden altındı; 1970'lerden beri petrol oldu. Bu, potansiyel olarak İran'ı ABD için gerçek ödül haline getiriyor büyük petrol üreticisini 1970'lere kadar olduğu gibi yörüngesine geri getiriyor.

Ancak Trump savaşları başlatmak değil, bitirmek istediğini söylüyor. Jeopolitik haritanın yeniden çizilmesi, Doğu ile Batı arasında küresel bir anlaşmanın daha mı olası, yoksa daha mı az olası olduğunu gösteriyor?

Trump'ın İran ve Rusya ile olası anlaşmaları konuşuluyor ancak bunların gerçekleşip gerçekleşmeyeceğini söylemek için henüz çok erken.

Görünüşe göre iktidar yapıları, özellikle Senato'daki "Trump Olmayan" unsur, Trump'a ABD'nin siyasi ve ekonomik işlerini yöneten iç departmanlar ve ajanslar için önemli adaylıklar konusunda serbestlik tanıyacak. Ayrıca, FBI ve Adalet Bakanlığı gibi son yıllarda Trump'ı hedef alan departmanlar konusunda da belirli bir takdir yetkisi elde edebilir.

Adaylıklarının hala Senato onayından geçmesi gerekecek ve genel olarak kurumlar arası dış politika, özellikle de İsrail konusunda aynı çizgide olması gerekiyor.

Ancak, ABD kuruluşunun dış politikanın en derin yapılarını etkileyen adaylıkları veto edeceği bildiriliyor. Ve meselenin özü burada yatıyor: Trump, dış politika anlaşmaları için kapsamı olup olmadığını bilmeden önce iç anlaşmayı yapmak zorunda." ifadelerini kullandı.

Avatar
Ozan KOLTUK