İsrail ve Hamas ateşkes imzaladı: İşte 12 maddelik anlaşmanın detayları

İsrail ve Hamas ateşkes imzaladı: İşte 12 maddelik anlaşmanın detayları

Gazze'de ateşkes görüşmeleri için taraflar, bugün Doha'da bir araya gelecek. Yapılan son açıklamalara bakıldıiğında temel maddelerde anlaşıldı ve anlaşmanın duyurulması an meselesi. 

ABD başta olmak üzere birçok ülkenin desteğini arkasına alarak dünyada eşi benzeri görülmemiş bir soykırıma imza atan İsrail'in Gazze'ye yönelik saldırıları acımasızca devam ederken dikkat çeken bir gelişme yaşandı.

Gazze'de ateşkes görüşmeleri için taraflar, bugün Doha'da bir araya gelecek. Yapılan son açıklamalara bakıldıiğında temel maddelerde anlaşıldı ve anlaşmanın duyurulması an meselesi. 

İsrail medyasında yer alan haberlere göre, ateşkesin ilk aşamasında Hamas 33 rehineyi serbest bırakacak. İsrail Başbakanı Benyamin Netanyahu'nun bugün, kabinesiyle toplanıp ateşkese karşı olan bakanların desteğini istemesi bekleniyor. ABD Başkanı Joe Biden ise "Gazze Anlaşması hayata geçmenin eşiğinde" açıklaması yaptı.

''ÇOK YAKLAŞTIK''

ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan ise bir yıldan fazla bir zamandır abluka altında olan ve yoğun bombardımana maruz kalan Gazze'de ateşkese çok yakın olduklarını ve anlaşmanın bu hafta sağlanabileceğini açıkladı.

Beyaz Saray'da düzenlediği basın brifinginde konuşan Sullivan, şunları kaydetti;

"Ateşkes anlaşmasına çok yaklaştık, anlaşma bu hafta tamamlanabilir. Bir söz vermiyorum ya da bir tahminde bulunmuyorum ama bunun gerçekleşmesi için çalışacağız." 

Özellikle esirlerin serbest bırakılmasıyla ilgili son ayrıntılar üzerindeki görüşmelerde sona gelindiğinin altını çizen Sullivan, "Taraflar bu anlaşmayı sonuçlandırmaya çok yakın bir noktadalar. Anlaşmanın sonuçlanmasına geçip geçemeyeceğimizi önümüzdeki saatler ve günler gösterecek. Ancak bunun gerçekleşmesi için her şeyin hazır olduğunu düşünüyorum." dedi.

"5 GÜN İÇİNDE GERÇEKLEŞMEZSE EN ÇOK ŞAŞIRAN BEN OLACAĞIM"

Tamamlanmadan hiçbir anlaşmanın bitmiş sayılmayacağına dikkat çeken Sullivan, şunları kaydetti;

"Eğer kalan 5 gün içinde bu gerçekleşmezse, muhtemelen buna en az şaşıran kişi ben olacağım. Ancak bu anlaşmayı sonuçlandırma şansımızın çok yüksek olduğunu düşünüyorum."

İLK AETAPTA 33 REHİNE BIRAKILACAK

İsrail medyasına göre, ateşkesin ilk aşamasında Hamas 33 rehineyi serbest bırakacak. Hamas tarafından yapılan açıklamada bu rehinelerin büyük bölümünün hayatta olacağı belirtildi. Anlaşmanın 16. gününde ise kalan rehinelerin bırakılması için müzakerelere başlanacak. 7 Ekim'de esir alınan 251 kişiden 94'ünün hala Gazze'de olduğuna inanılıyor. Söz konusu esirlerin arasında İsrail ordusunun öldüğünü düşündüğü 34 kişi de var. 

İSRAİL ASKERİ KADEMELİ OLARAK ÇEKİLECEK

Ayrıca İsrail, askeri gücünün önemli bölümünü güvenlik amaçlı Gazze Şeridi ile İsrail sınırında tutacak. Askeri güçler, güneydeki Philadelphi Koridoru'nun belirli bölümlerinden ve Gazze'deki Netzarim Koridoru'nun tamamından çekilecek. Çok sayıda Filistinli mahkum serbest bırakılacak. Anlaşma dahilinde İsrail'e göre yüksel profilli suçluların hiçbirinin Batı Şeria'ya gidişi yasaklanacak. Hamas'ın 7 Ekim saldırısına katılan hiç kimse serbest bırakılmayacak. Filistinlilerin Gazze Şeridi'nin kuzeyine gidişine izin verilecek.

YAHYA SİNVAR TALEBİ

Öte yandan Hamas'ın anlaşmanın ilk aşamasında 7 Ekim'in planlayıcı ve eski Hamas lideri Yahya Sinvar'ın cansız bedenini talep ettiği öğrenildi. İsrail medyasına konuşan bir yetkili ise "Böyle bir şey olmayacak." açıklamasını yaptı.

İŞTE 12 MADDELİK ANLAŞMANIN DETAYLARI

Gazze'de ateşkes anlaşmasının nihai taslağı tüm Maddeler:

Birinci aşama:

Faz 1 (42 Gün):

1. Geçici Düşmanlıkların Askıya Alınması:

- Her iki tarafın askeri operasyonlarının geçici olarak durdurulması.

- İsrail kuvvetleri Gazze'deki yerleşim bölgelerinden sınır boyunca uzanan bir bölgeye çekilecek (Netsarim Ekseni ve Kuveyt Meydanı dahil).

2. Hava Faaliyeti Kısıtlamaları:

- Gazze'de günlük 10 saat askeri ve keşif amaçlı hava operasyonlarının geçici olarak durdurulması.

- Rehine ve tutukluların serbest bırakıldığı günlerde bu süre 12 saate uzatılacak.

3. Yerinden Edilmiş Kişilerin Dönüşü ve Askeri Çekilmeler:

- 7. Gün: Yedi Filistinli tutuklunun serbest bırakılmasının ardından, İsrail kuvvetleri El-Raşid Caddesi'nden Selahaddin Caddesi'ne kadar olan bölgeden tamamen çekilecek ve tüm askeri mevzileri sökecek. Yerinden edilmiş kişiler silahsız olarak evlerine dönecek ve insani yardım ilk günden itibaren El-Raşid Caddesi üzerinden serbestçe akacak.

- 22. Gün: İsrail kuvvetleri merkezi Gazze'den (Netsarim Ekseni ve Kuveyt Meydanı) sınıra daha yakın bölgelere çekilecek ve askeri mevzileri sökecek. Yerinden edilmiş kişiler Gazze genelinde evlerine dönmeye devam edecek ve sakinlerin hareket özgürlüğü sürecek.

4. İnsani Yardım:

- İlk günden itibaren önemli miktarda insani yardım, yardım malzemeleri ve yakıt Gazze'ye girecek (günlük 600 tır, 50 yakıt tankeri dahil). Bu, elektrik üretimi, ticaret, enkaz kaldırma ve hastaneler, klinikler ve fırınların işletilmesi için yakıt içermektedir.

5. Rehine ve Tutuklu Değişimi:

- Hamas 33 İsrailli rehineyi (hayatta olan veya hayatını kaybetmiş) serbest bırakacak; bunlar arasında kadınlar, 19 yaş altı çocuklar, 50 yaş üstü yaşlılar ve yaralı veya hasta siviller bulunacak.

- Serbest bırakılan her İsrailli için İsrail 30 Filistinli küçük veya kadını serbest bırakacak.

- Serbest bırakılan her İsrailli kadın asker için İsrail 50 Filistinli tutukluyu serbest bırakacak.

6. Serbest Bırakma Takvimi:

- 1. Gün: Hamas üç İsrailli sivil rehineyi serbest bırakacak.

- 7. Gün: Hamas dört İsrailli sivili daha serbest bırakacak.

- Her yedi günde üç rehine daha serbest bırakılacak, kadınlara öncelik verilecek.

- Altıncı haftaya kadar Hamas bu aşamada yer alan tüm rehineleri serbest bırakacak ve İsrail karşılık gelen sayıda Filistinli tutukluyu serbest bırakacak.

- Hamas 7. güne kadar serbest bırakılacak rehinelerin sayısı hakkında bilgi verecek.

7. Yeniden Tutuklanan Mahkumlar ve Sürgün Edilmiş Bireyler:

- 6. Haftaya kadar İsrail, 2011 takas anlaşmasından sonra yeniden tutuklanan 47 Filistinliyi serbest bırakacak. Eğer hayatta olan rehinelerin sayısı 33'e ulaşmazsa, hayatını kaybetmiş rehineler sayıya dahil edilecek.

- İsrail, 7 Ekim 2023'ten bu yana tutuklanan tüm kadın ve 19 yaş altı çocukları serbest bırakacak.

8. Şartlar:

- Anlaşmaya uyum, askeri operasyonların durdurulması, İsrail birliklerinin çekilmesi ve insani yardım konularındaki şartlar, değişimlerin devam etmesini belirleyecek.

- Serbest bırakılan Filistinli tutuklular aynı suçlamalarla yeniden tutuklanamayacak veya serbest bırakma şartlarını imzalamaya zorlanamayacak.

Faz 2 (42 Gün):

9. Faz 2 için Müzakereler:

- 16. Günden itibaren, asker ve diğer tutukluların serbest bırakılmasını da içeren Faz 2'nin şartlarını belirlemek için dolaylı müzakereler başlayacak. Anlaşmalar 5. Haftaya kadar sonuçlandırılmalı.

10. Sürdürülebilir Barışa Geçiş:

- Tüm İsrailli asker ve sivillerin, üzerinde anlaşılan sayıda Filistinli tutuklu karşılığında serbest bırakılmasını içeren daha fazla tutuklu değişimi öncesinde kalıcı ateşkes yürürlüğe girecek.

- İsrail güçleri Gazze'den tamamen çekilecek.

Faz 3 (42 Gün):

11. Son Değişimler ve Altyapının Yeniden İnşası:

- Her iki taraf, kimliği tespit edilen hayatını kaybetmiş kişilerin naaşlarını değişecek.

- 3-5 yıl içinde uygulanacak kapsamlı bir Gazze yeniden yapılandırma planı hayata geçirilecek; evlerin, altyapının yeniden inşası ve etkilenen bireylerin tazmin edilmesi dahil. Mısır, Katar ve BM bu süreci denetleyecek.

12. Hareket ve Ticaret Özgürlüğü:

- Mal ve insanların serbest dolaşımına izin vermek için sınır geçişleri açılacak.

Garantiler:

- Katar, Mısır ve Amerika Birleşik Devletleri anlaşmanın garantörleri olarak hizmet edecek.

- BM dahil insani yardım kuruluşları, tüm aşamalar boyunca devam eden destek sağlayacak ve uyumu izleyecek.

Avatar
Recep KIYATSIL