Hayalet göl! 130 yıl sonra tekrar hortladı: Yeniden doğuş mu yoksa felaket mi?
Kaliforniya'nın 'hayalet' gölü olarak da bilinen Tulare Gölü, San Joaquin Vadisi'ndeki 94.000 dönümlük tarım arazisini ele geçirerek yeniden ortaya çıktı.
130 yılı aşkın bir süredir yol olan tarihi göl, muhteşem bir şekilde yeniden belirdi. Her ne kadar ekosisteme nefes aldırsa da yerel toplum gölün tekrar ortaya çıkmasını endişe ile karşıladı.
HAYALET GÖLÜN HİKAYESİ
Bir zamanlar Mississippi Nehri'nin batısındaki en büyük tatlı su rezervuarı olan Tulare Gölü, 100 mil (160 km) uzunluğunda ve 30 mil (48 km) genişliğindeydi. New York Post'un belirttiği gibi, yüzyıllar boyunca burası yerel flora, fauna ve buraya "Pa'ashi" adını veren Tachi Yokut kabilesi gibi yerli halk için hayati bir nokta olmuştu. Kültürleri ve hayatta kalmaları açısından önemi paha biçilemezdi.
Fakat 19. yüzyılın sonlarından itibaren insan müdahalesi nedeniyle göl yavaş yavaş yok oldu. Drenaj işlemiyle toprağın verimli tarım arazisine dönüştürülmesi amaçlandı. Yüzlerce kanal ve yapay drenaj havzası inşa edilerek gölün doğal suyu yok edildi. Yokluğu, ekosistem ve topraklarından sürülen yerli halklar için yıkıcı sonuçlar doğurdu.
YENİDEN DOĞUŞ MU FELAKET Mİ?
Kış fırtınaları ve 2023 yılında Sierra Nevada buzullarının erimesi bölgeyi sular altında bırakarak insan yapımı barajları taştı ve gölün yeniden ortaya çıkmasına neden oldu. Bu geri dönüş üzerinde çalışan Vivian Underhill, Northeastern Global News'a verdiği demeçte, "Bir zamanlar o kadar çok su olduğunu ve buharlı gemilerin tarım ürünlerini Bakersfield'den Fresno'ya ve ta San Francisco'ya taşıdığını hayal etmek zor" ifadelerinikullandı.
Tarım arazilerinin kaybı endişelerine rağmen gölün yeniden ortaya çıkması olumlu sonuçları da beraberinde getirdi. Ördekler ve saz tavuğu yeniden ortaya çıkarken, kurbağalar da göl kıyısında yeni bir sığınak buldu.
Ancak gölün geri dönüşü, suyun özel arazileri ve depoları gübre gibi, elektrik kabloları gibi bazıları tehlikeli kabul edilen çeşitli malzemelerle doldurması nedeniyle sorunlar yaratıyor.
Tulare Gölü doğanın gücünün, ekosistemlere saygı duyulmasının gerekliliğinin ve insan müdahalesinin sonuçlarının önemli bir hatırlatıcısı olarak görülüyor.
Gölün yeniden canlanması çevrenin restorasyonu için umut verirken aynı zamanda bölgenin geleceğine dair zor soruları da gündeme getiriyor. Bir sonraki zorluk doğanın ihtiyaçları ile insan faaliyetleri arasındaki hassas dengeyi bulmak gibi görünüyor.