Gaz krizi Fransız kibrini yendi: Cezayir'den Fransa'ya ekonomik yardım dönemi

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron üç günlük ziyaret için Cezayir'e gitti. Ancak Macron'un Cezayir siyaseti ve Cezayir halkına vermeye çaıştığı 'sıcak' mesajlar büyük tartışmaya neden oldu. 

FRANSIZLARA GÖRE CEZAYİR BAYRAĞININ ÖNÜNDE EĞİLDİ VE FRANSA'YI AŞAĞILADI

Cezayir Bağımsızlık Savaşı Şehitleri Anıtı'nı ziyaret eden Macron'un anıta çelenk bırakarak bir dakikalık saygı duruşunda bulunduğu anlar Fransa'da tartışmanın fitilini ateşledi.  Fransız basını da, sosyal medya kullanıcıları da Cezayir ziyaretini "Macron Afrika'daki kolonyalist geçmişini onarmaya çalışırken aşağılandı" şeklinde yorumladı.

DOĞAL GAZ KRİZİ PATLADI, CEZAYİR'E BAKIŞ DEĞİŞTİ

Macron'un Cezayir ziyaretini TRHaber'e değerlendiren Afrika uzmanı gazeteci İbrahim Tığlı, Avrupa'daki ekonomik daralmaya işaret etti, Macron'un Ukrayna Savaşı'nın ardından yaşanan krizi telafi etmek için Afrika ülkeleri ile karşılıklı bağımlılık ilişkisi geliştirmeye çalıştığının altını çizdi. Fransa'nın, doğal gaz ve petrol zengini Cezayir'e ihtiyacı olduğunu söyleyen Tığlı'ya göre Fransa, son 10 senede Afrika politikasını değiştirdi.

Afrika uzmanı gazeteci İbrahim Tığlı

'ARTIK TEK TARAFLI BAĞIMLILIK İLİŞKİSİ YOK'

'Artık Fransa ile Afrika ülkeleri arasında tek taraflı bağımlılık ilişkisi yok. Ekonomik olarak Fransa'nın istekleri ön planda olsa da Fransa, Afrika'yı zora sokmayacak, küçük düşürmeyecek eğilimlere girecek.'

TIĞLI: TEK TARAFLI İLİŞKİLER DÖNEMİ BİTTİ

Tığlı'ya göre Fransa'nın, daha önce kolonisi olmadığı hâlde Mozambik'e yatırım yapması da tek taraflı ilişkiler döneminin bittiğini gösteriyor. Fransız petrol şirketi Total'in bölgeye girdiğini hatırlatan Tığlı,  4 buçuk milyar dolarlık yatırım yapıldığını belirtti. Tığlı, Fransa'nın kalkınmaya yönelik hamlesinin Çin gibi Afrika'yı borçlandırmaya değil, altyapı ve üstyapı yatırımları ile belirli bir ivme kazandırmaya dayalı olduğunu vurguladı.

'FRANSIZCA'NIN YERİNİ İNGİLİZCE ALIYOR' 

Macron'un Cezayir ziyaretinin sebeplerinden birinin de kültürel hakimiyet olduğunu söyleyen Tığlı, Cezayir'den daha küçük ülkelerin Fransızca'yı bırakıp İngilizce eğitime geçtiğine dikkat çekti.

Rwanda'nın Fransızca'yı bırakıp İngilizce eğitime geçtiğini hatırlatan Tığlı, 'Cezayir de bunu konuşuyor, diğer Batı Afrika ülkelerinde de tartışılıyor. Kamerun İç Savaşı bu değişimin en önemli sebebi. Kuzey'de Anglophone eğitim verilirken, Güney'de ise Francophone eğitim var.' dedi. 

'FRANSA KENDİSİNİ ELEŞTİRİYOR'

Afrika'da Fransa etkisinin azalmaması için okullara yatırım yapılması gerektiğini söyleyen Tığlı, Cezayir krizinin sebeplerinden birinin de Fransa'nın Cezayir'de okul açmaya çalışması olduğunu söyledi. Tığlı'nın aktardığına göre Cezayir, yeni açılacak Fransız okuluna sürekli lisans vermemiş ve bu durum Cezayir-Fransa krizini tetikleyen etmenlerden biri olmuştu.

'Türk okuyucu kolonyal postkolonyal söylemlere alışık' diyen Tığlı'ya göre Fransa kendisini eleştiriyor ve Afrika'da var olmak için postkolonyal söylemlerin yeterli olmadığını görüyor.

'AFRİKA'YA YATIRIM YAPAN ÖN PLANA ÇIKACAK'

'Fransa'nın Afrika'da tek rakibi vardı: İngiltere. Artık Türkiye de Afrika'da Fransa'nın bir rakiplerinden biri. Rus etkisi Çad'da da yaşanabilir. Çad, Rus denklemine girmeye başladı.'

Afrika üzerindeki etkinin yeni kolonyalizm modeliyle değil, karşılıklı bağımlılık ilişkisiyle gelişeceğini söyleyen Tığlı, 'Afrika, Türkiye'den, Çin'den ne istiyorsa Fransa'dan da onu istiyor: yatırım. Kaynakları üzerine karşılıklı yatırım. Kim daha fazla yatırım yaparsa ön plana çıkacak.' dedi.

'SAĞ PARTİLER GÜÇLENİRSE FRANSA'NIN POLİTİK DURUŞU DEĞİŞİR'

Fransızların, Macron'un Cezayir ziyaretini aşağılanma olarak göreceğini söyleyen Tığlı, Fransa'da 'sağ partiler güçlenmeye başlarsa politik değişiklikler olacağını' söyledi. 

'MACRON ÖZÜR BİLE DİLEYEBİLİR'

'Macron'un yeni politikaları sağ partilerin Afrika politikasına uymuyor. Macron ise çığır açmak istiyor. Özür bile dileyebilir. Afrika'da var olmanın başka çaresi olmasığını biliyor. Fransa'nın imajını değiştirmenin sembolik önemini biliyor.'

Tığlı'ya göre Macron'un Afrika'daki açılımları karşılık görüyor. Tığlı Fransa'nın akıllı manevralarıyla Senegal'in Fransa aleyhtarlığını değiştirdiğini söyledi. Açılımlar iç politikada Macron'un işine yaramayacak ama ileride sağcılar da anlayacak.

'FRANSA'NIN KİBRİ TOGO ZİYARETİYLE KIRILDI'

Tığlı, Fransa'nın her zaman kibirli bir yaklaşımı olduğunu belirtirken bu yaklaşımın Togo ziyaretiyle yöneticiler tarafından kırıldığını söyledi. Tarihi bir başka adımın ise Angolo ve Portekiz ilişkilerinde görüldüğünü söyledi.

'CEZAYİR'İN FRANSA'YA EKONOMİK YARDIM YAPTIĞINI GÖRECEĞİZ'

Portekiz'in Angolo'dan borç istediğini söyleyen Tığlı, 'Fransa belki ileride Afrika'ya borçlanarak ilişkilerini yürütecek. Başka seçeneği yok, eski büyük hatalarını telafi etmesi gerekiyor. Cezayir'in Fransa'ya ekonomik yardım yaptığını göreceğiz. Fransa bunu anlamış görünüyor." dedi.

Fransa'ya karşı kozunu ne kadar kullanabilirse tarihi açıdan Cezayir'in elinde o kadar büyük bir fırsat olacağını söyleyen Tığlı, buna örnek olarak Cezayir'in Fransa okuluna lisans vermeyi geciktirmesini görüyor.

HABER: BEYZA TÜRKYILMAZ