Dünyanın gözü: Büyük Mavi Çukur'un sır perdesi aralandı: Altı bin yıllık gizemi çözmek için daldılar
Araştırma ekibi, tarihi iklim modellerine dair kanıt elde etmek amacıyla Büyük Mavi Çukur'un tabanını deldi ve önemli bir keşif yaptı. 30 metre uzunluğundaki bir tortu çekirdeğini inceleyen bilim insanları, tropikal siklonların sıklığının yaklaşık altı bin yıl boyunca giderek arttığını, özellikle sanayi çağının başlangıcından bu yana belirgin bir artış olduğunu buldular.
Bu veriler bilim camiasını endişelendiren bir eğilimi ortaya koyuyor. Çalışmanın baş araştırmacısı ve Frankfurt Goethe Üniversitesi'ndeki biyosedimentoloji araştırma grubunun üyesi Dominik Schmitt, "Çalışma alanına ulaşan fırtınaların sıklığı son yirmi yılda son altı bin yıla kıyasla çok daha fazlaydı. Bu, modern küresel ısınmanın etkisinin açık bir göstergesidir." dedi.
Belize kıyılarından yaklaşık 80 kilometre açıkta bulunan bu muazzam su altı yapısı, kusursuz bir doğal jeolojik kayıt niteliği taşıyor. Bu deniz altı obruğu, yaklaşık 10.000 yıl önce, son Buzul Çağı'nda, deniz seviyelerinin önemli ölçüde yükselip bir zamanlar kara mağarası olan bir yeri örtmesiyle oluşmuş.
6 BİN YILLIK SIR PERDESİ ARALANDI
Çıkarılan tortul tabakalarının titizlikle analiz edilmesi, bilim insanlarının son 5 bin 700 yılda meydana gelen tropikal siklonların sayısını doğru bir şekilde belirlemesine olanak sağladı. Bu dönemde tortu çekirdeği, her yüzyılda Büyük Mavi Çukur'dan dört ila on altı arasında tropikal fırtına ve kasırganın geçtiğini ortaya koydu.
Geology dergisinde yayımlanan araştırma ilgi çekici kanıtlar sunuyor. Son yirmi yılda araştırmacılar, aynı bölgeden dokuz tropikal fırtınanın geçtiğine dair kanıtlar buldular. Bu, okyanustaki bu atmosferik olayların sıklığında benzeri görülmemiş bir artış olduğunu gösteriyor.
Ekip, Intertropikal Yakınsama Bölgesi'nin (ITCZ) binlerce yıldır istikrarlı bir şekilde güneye doğru göç ettiğini buldu. İki yarımkürenin alize rüzgarlarının birleştiği ekvatora yakın bu bölge, okyanus siklonlarının oluşumunda önemli rol oynar.
KEŞİFTE İNSAN FAKTÖRÜ
Çalışmada, insan kaynaklı iklim değişikliği nedeniyle deniz yüzeyi sıcaklıklarının artmasının tropikal fırtınalardaki son artışa neden olduğu bulundu. Sanayi çağındaki küresel ısınma, okyanusların hızla ısınması ve daha yoğun La Niña olaylarıyla birlikte, bu olayların hızla gelişip yoğunlaşması için ideal koşullar yaratıyor.
Bilim insanlarının öngörüleri Karayipler için endişe verici. Araştırmacılar, 21. yüzyılın sonuna kadar bölgeyi 45'e kadar tropikal fırtına ve kasırganın vurabileceğini öngörüyor. Bu sayı, tortul çekirdekte kaydedilen tüm önceki tarihsel kayıtları çok aşıyor.
Keşif, iklim değişikliğinin aşırı hava olayları üzerindeki etkilerine dair yeni bakış açıları sağlıyor. Schmitt, bu yüksek sayının "son 5 bin 700 yılda yaşananların çok ötesinde" olduğunu vurgulayarak, bu artışın doğrudan antropojenik faktörlere bağlı olduğunu söyledi.
Belizeli araştırmacıların kullandığı metodoloji yenilikçiydi. Tortul katmanlarını sanki ağaç halkalarını sayar gibi analiz ettiler ve bu sayede Karayipler'deki fırtınaların binlerce yıllık geçmişini doğru bir şekilde yeniden inşa edip , bunu günümüzdeki kasırga aktivitesiyle karşılaştırdılar.
