Dışişleri Bakanı Fidan'dan Kiev yolunda önemli açıklamalar: 'Türkiye, barış müzakereleri için ideal bir aktör'

Dışişleri Bakanı Hakan Fidan, Ukrayna’ya yapacağı ziyaret için sabah saatlerinde Polonya’dan Kiev’e demir yoluyla hareket etti. Trende basın mensuplarına açıklamalarda bulunan Bakan Fidan, Ukrayna-Rusya savaşı ve İstanbul barış müzakerelerine dair değerlendirmelerde bulundu.

Rusya ve Ukrayna'nın karşılıklı konuşmaya razı olmalarını diplomatik bir başarı olarak ifade eden Bakan Fidan, 1000 esir takasının bu konuda atılmış önemli bir adım olduğuna dikkati çekti. İstanbul'daki barış müzakerelerinden sonra 100 esir asker değişimi yapıldığını hatırlatan Hakan Fidan, tarafların birbirlerine müzakere pozisyonlarını deklare edip ortaya koyması gerektiğini belirtti.

Türkiye'nin Rusya-Ukrayna savaşının sona ermesi için çalışmaya devam ettiğini vurgulayan Bakan Fidan, bunun Rus makamlarına bir kez daha iletildiğini söyledi. Fidan, "Aynı zamanda, önemli bir bölge ülkesi olarak konuyu başından beri, sadece durması için çaba harcayan değil, bütün yönleriyle takip eden ülke olarak, konu ateşkese ulaşmayı mümkün kılacak parametreler, gerçekçi parametreler neler olabilir ona ilişkin görüşlerimizi de ilettik." ifadelerini kullandı.

"TÜRKİYE İDEAL BİR AKTÖR"

Rusya-Ukrayan barışında Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın bir perspektifi bulunduğunu ve iki tarafla da konuşma imkanı olmasından dolayı bunu aktarabildiğini belirten Fidan, "Şartlar göz önüne alındığında tarafların karşı karşıya gelip, oturup bir masa etrafında müzakere edebilmeleri için bir yere ihtiyaçları var. Burada tabii ki Türkiye bu noktada aslında ideal bir aktör." dedi. İki tarafın karşılıklı beyanları olduğunu hatırlatan Bakan Fidan, "En son Sayın Peskov'un bir açıklaması oldu Kremlin adına. Onlar da deklare ettikleri 2 Haziran için bir cevap beklediklerini ifade ettiler." şeklinde konuştu. Kiev'de başta Ukrayna Devlet Başkanı Vladimir Zelenski olmak üzere Ukraynalı yetkililerle görüşeceğini belirten Fidan şunları söyledi: "Orada da aynı Rusya'da yaptığımız gibi, Türkiye'nin pozisyonunu, görüşlerini ve ateşkese olan acil ihtiyacın durumunu bir kez daha konuşacağız. Bizim izlenimlerimiz var, onlardan alacağımız geri beslemeler var. Ben, dediğim gibi müzakere süreci başladığı sürece, konunun daha iyimser bir şekilde şekil almaya başladığını görüyorum.

"KİMSE ATEŞKESİ İSTEMİYORUM DEMEZ"

Her iki taraf da normalde ateşkesi istiyor, kimse 'ateşkesi istemiyorum' demez. Çünkü dünya kamuoyuna bunun hesabını vermek kolay olmaz. Çünkü sizi moral olarak yukarıda tutan bir şey değil. Ama diğer taraftan her iki tarafın da ateşkes talepleri farklı. Bu taleplerin uzlaştırılması gerekiyor, müzakere ve arabuluculuk da bunun için var. Bu talepler uzlaştırılırken bir miktar kendileri karşı karşıya olacaklar."

"Bizim gibi tarafların onlara aktaracakları görüşlerin ve açacakları farklı perspektif ve alanların önemli rol oynadığını düşünüyorum." diyerek bu noktada Türkiye olarak elinden gelenin yapılmaya çalışıldığını belirten Bakan Fidan, ateşkese ulaşma noktasında daha somut adımlar atılabileceğini düşündüğünü söyledi. 

"CUMHURBAŞKANIMIZ BAŞINDAN BERİ ELİNİ TAŞIN ALTINA KOYUYOR"

Bakan Fidan, hiçbir diplomatik çabanın boşa gitmeyeceğini vurguladı ve savaşın durması için harcanan emeğin az geleceğini aktardı. Bakan Fidan, "Burada ne kadar emek koyarsak koyalım yine azdır. Bütün sorumlu ülkelerin bu konuda adım atması, elini taşın altına koyması gerekiyor. Cumhurbaşkanımız da baştan beri bunu yapıyor zaten." dedi.

30 günlük ateşkes konusuna da değinen Bakan Fidan, Tarafların ne ve neyi istediklerinin bilindiğini, Ukraynalıların ve Avrupalıların 'ama'sız, 'fakatsız' şartsız 30 günlük ateşkesin hemen başlamasını istediğini kaydetti. Rus tarafının da 30 günlük ateşkesten ne elde edeceğini düşündüğünü belirten Fidan, Rusların bu konuda bazı şartları olduğunu dile getirdi.

ABD'ye de önemli bir rol düştüğünü söyleyen Fidan, ABD'nin de burada oynayacağı rolün önemli olduğunu vurguladı.

ABD Başkanı Donald Trump'ın, "hemen ateşkes görmek istiyorum" diye baştan koyduğu bir irade olduğunu anlatan Fidan şunları kaydetti:

"Bu noktada Ukrayna ve Avrupa tarafı Amerikan pozisyonuna uyumlanmada esneklik gösterdiler. Birdenbire onu kabul ettiler. Tabii şimdi aynı uyumlanmayı ve esnekliği Rusya gösteremeyince, Rusya aslında Amerika nezdinde ve ateşkesi isteyen uluslararası kamuoyu nezdinde biraz daha dezavantajlı pozisyona düşebiliyor."

"RUSYA'NIN TÜRKİYE'NİN EV SAHİPLİĞİNİ VE TELKİNLERİNİ KABUL ETMESİ ÖNEMLİ"

Türkiye'nin Rusya-Ukrayna müzakerelerinde her türlü rolü oynamaya hazır olduğunu hatırlatan Fidan,  arabuluculuk rolünü icra ettiklerini belirterek, "Tek bir arabulucunun çabasıyla olabilecek bir şey değil. Ama aynı sonucu isteyen, farklı yetenekleri ve perspektifleri olan önemli aktörlerin devrede olması aslında aynı sonuca ulaşmada bence önemli bir kriter." dedi. Arabuluculukta en önemli şeyin tarafların sizi kabul etmesi olduğunu vurgulayan Hakan Fidan, bu nedenle de ABD'nin bu konuda üstleneceği rolün önem atfettiğini söyledi. Bakan Fidan, "Burada Rusya'nın Amerika'nın arabuluculuğunu kabul etmesi önemli bir konu. Türkiye'nin ev sahipliğini ve telkinlerini kabul etmesi önemli bir konu." diye konuştu.

Bakan Fidan, "Biz hem bölgemizde hem biraz daha mücavir alanlarda ya çatışmalarda taraf olduk, çatıştık kendimiz, çatıştıktan sonra gittik çatışma çözümüne ilişkin pratiğimiz oldu; ya da çatışan tarafları bir araya getirip bunları barıştırmayla ilgili girişimlerimiz oldu." ifadelerini kullanarak son 16-17 yıldır bu süreçlerin içinde olduğunu söyledi.

"TÜRKİYE'NİN BARIŞTAN BAŞKA STRATEJİK BİR HEDEFİ YOK"

Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan'ın çatışmaların çözümünde tecrübeli ve güvenilir bir lider haline geldiğini, kurumsal hafıza kazandıklarını vurgulayan Bakan Fidan, Türkiye'nin başka yerlerde yaşanan sorunlardan çıkarılan dersleri savaşan farklı ülkelere aktarma kabiliyetinin bulunduğuna dikkati çekti. Bakan Fidan, Türkiye'nin barıştan başka stratejik hedefi bulunmadığını hatırlattı. Fidan, diplomasinin bütün araçlarını istikrarı sağlamak için kullandıklarını söyleyerek "Türkiye, Suriye'de istikrar getirici güç; Irak için istikrar getirici güç; Balkanlar için, Akdeniz için, Ege için, Kafkaslar için güçlü bir ülke, bölgesinde büyük bir ülke, güçlü bir liderliği var. Tabii bunu sorumlu bir şekilde kullanması, bölgenin hizmetine sunması önemli bir husus." dedi.