Baykar devrimi! Otomotiv yedek parçalarından İHA liderliğine! İşte TB2 Bayraktar'ın doğuşu

Baykar devrimi! Otomotiv yedek parçalarından İHA liderliğine! İşte TB2 Bayraktar'ın doğuşu

Türk savunma sanayisinin altın şirketi olarak adlandırılan Baykar'ın devrim niteliğindeki yükselişi Hint basınında analiz konusu oldu. 'Otomobil Yedek Parçalarından İHA Teknolojisinde Dünya Liderliğine' başlıklı haber yayımlayan Eurasian Times, Bayraktar TB-2'nin yükselişini kaleme aldı.

Baykar'ın küresel çapta kendini kanıtlamış son teknoloji dronlar üreterek modern muharebede devrim yarattığını ifade eden Eurasian Times, "Dünya, Bayraktar TB-2'nin Eylül 2020'de Azerbaycan ve Ermenistan arasındaki Dağlık Karabağ Savaşı'nda Ermeni birliklerine büyük zarar verdiğinde ün kazanmasıyla Baykar'ın hünerlerine dikkat etmeye başladı." ifadelerini kullandı.

Daha sonra TB2 dronunun Ukrayna'daki muharebe performansı uluslararası ilgiyi uyandırdı ve alıcılar hızla sipariş vermek için sıraya girdi yorumunu yapan Hint basını, "Baykar o zamandan beri dünyanın en başarılı drone üreticilerinden biri olarak tanınıyor." değerlendirmesinde bulundu.

Baykar analizine devam eden Hindistan merkezli Eurasian Times;

"Baykar'ın attığı adımlar, Türkiye'nin silah üreticisi ve ihracatçısı olarak hızla yükselmesine büyük katkı sağladı. Bugün, gelirinin %80'inden fazlasının sadece ihracattan geldiği, Türk askeri gücünün küresel bir sembolü haline geldi. 

Türkiye için bu sıradan bir başarı değil. Türkiye, 2000'lerin başında dünyanın üçüncü büyük silah ithalatçısıydı. Ancak, yabancı askeri ithalatlara olan bağımlılığı, 2004'teki yaklaşık %80'den bugün %20'nin altına düşerek büyük ölçüde azaldı. Baykar, bu olağanüstü büyümenin motoru olan şirketlerden biri.

Baykar'ın ürettiği İHA'lar bugün dünyanın çeşitli muharebe alanlarında görev alıyor, farklı coğrafya ve ortamlarda muharebe yeteneklerini kanıtlıyor.

Baykar, Yönetim Kurulu Başkanı ve Teknoloji Direktörü (CTO) Selçuk Bayraktar ve İcra Kurulu Başkanı (CEO) kardeşi Haluk Bayraktar yönetiminde, her zaman bugünkü kadar büyük bir şirket değildi.

Bir zamanlar bu, sadece Türkiye'nin otomotiv sanayisini yerlileştirme çabalarına destek olmak isteyen tek bir adamın, Özdemir Bayraktar'ın hayaliydi." yorumunu yaptı.

BAYKAR NASIL DOĞDU?

Habere devam eden Hint basını; "1949 yılında doğan Özdemir, 1972 yılında İstanbul Teknik Üniversitesi Makine Mühendisliği Bölümü'nden mezun oldu. Özdemir, Türkiye'nin dışa bağımlı otomotiv sanayisinin yerlileşmesine katkı sağlayacak motor, pompa ve diğer komponentler gibi otomotiv parçaları üretmek amacıyla 1984 yılında Baykar Makina adıyla Baykar'ı kurdu.

Baykar, rekabetçi yerli sermayeli bir mühendislik firması olarak kuruldu ve %100 Türk oldu. Şirket, birkaç yıl otomotiv parçaları ürettikten sonra, 2000'li yılların başında insansız hava araçları üretmeye başladı.

21. yüzyılın şafağında, 2000 yılında Baykar, İnsansız Hava Aracı Sistemleri (İHA'lar) konusunda Araştırma ve Geliştirme (Ar-Ge) başlattı. Bu, şirketin tarihinde bir dönüm noktasıydı ve Baykar'ın ve Türkiye'nin kaderini değiştirecek bir andı.

Birkaç yıl sonra, 2004'te Baykar, yerli elektronik ve yazılım sistemlerini kullanarak ilk İHA uçuşunu gerçekleştirdi. Bu, şirket için büyük bir dönüm noktasıydı.

Bazı kaynaklar, Özdemir'in o zamanlar Massachusetts Teknoloji Enstitüsü'nde (MIT) insansız hava sistemleri üzerine doktora yapan oğlu Selçuk ile birlikte İHA üretmeye karar verdiğini ileri sürüyor. Selçuk Bayraktar, 2005 yılında gelişmiş drone teknolojisini yerli olarak geliştirmeyi kendine görev edindi." ifadelerini kullandı.

Baykar Türk yetkililere İHA teknolojisine yatırım yapmaları çağrısında bulundu diyen Hint basını;

"'Mini İHA' için bir ihale açıldı ve aynı yılın ilerleyen zamanlarında şirket, Bayraktar Mini İHA'nın otonom uçuş gösterisini Türk Havacılık ve Uzay Sanayii (TAI) tesisinde gerçekleştirdi. İHA'nın geliştirilmesi ve üretimi 2006 yılında başladı.

Mini İHA'nın geliştirilmesindeki başarı Baykar'ı daha da cesaretlendirdi ve 2006 yılında 'döner kanatlı' Mini İHA üzerinde Ar-Ge çalışmalarına başladı.

Ardından 2009 yılında Döner Kanatlı Mini İHA da teslim edildi.

Bunun ardından Baykar'da drone üretiminde yeni bir dönem başladı. Bunu, Bayraktar TB1'in geliştirilmesi ve dolayısıyla TB2 İHA'nın geliştirilmesiyle sonuçlanacak olan Türkiye Taktik İHA Sistemi programı izledi.

BAYKARI'IN TAKTİK İHA GELİŞTİME YOLCULUĞU

Baykar, Savunma Sanayii Müsteşarlığı'nın (SSM) Taktik İHA programı için TB1 prototip İHA'yı geliştirdi.

Kale Grubu ve Baykar Technologies, 2009 yılında Kale-Baykar'ı kurmak için iş birliği yaptı. Taktik İHA'larını, ikiz yedekli aviyonik sistemi ve tamamen otonom kalkış ve iniş kabiliyetiyle birlikte Türk yetkililere sergilediler. Uçak, 2010 yılında programın galibi olarak seçildi.

Bayraktar TB1 yalnızca bir prototipti ve silahlı kuvvetlere asla teslim edilmedi. Ancak popüler Bayraktar TB2 İHA'nın üretiminin temeli oldu.

TB2'nin geliştirilmesiyle hızlı ilerlemeler kaydedildi, füzeleri taşıyabilecek kadar büyük, 8 kilometreye kadar uzaklıktaki bir hedefi isabetle vurabilen ve yakıt ikmali yapmadan 24 saatten fazla uçabilen çift motorlu pervaneli bir uçak. TB2 taktik İHA, 2014'te test uçuşu için göklere çıktı ve ilk parti aynı yıl Türk Silahlı Kuvvetleri'ne teslim edildi.

TB2 o zamandan beri dünyanın en popüler insansız hava aracı olma ününü kazandı. İlk olarak 2016'da Türkiye tarafından Kuzey Suriye'deki 'Fırat Kalkanı Harekatı'nda konuşlandırıldığında manşetlere çıktı.

Bu, TB2 tarafından yapılan ilk öldürme oldu. İHA, 2020'de Azerbaycan ile Ermenistan arasında Dağlık Karabağ bölgesi üzerindeki çatışma, Ukrayna Savaşı ve birçok Afrika ülkesi dahil olmak üzere savaş alanlarında olağanüstü bir muharebe performansı gösterdi.

New Yorker'ın önceki bir makalesinde belirtildiği gibi, TB2 "hassas hava saldırısı taktiğini gelişmekte olan dünyaya getirdi ve birçok savaşın gidişatını tersine çevirdi."

Katar, 2018'de TB2'yi satın alan ilk ülke oldu, ardından Ukrayna geldi. Şimdiye kadar iki düzineden fazla ülke TB2 İHA'yı satın aldı ve bu Baykar'ın en büyük başarı hikayesi oldu. Baykar, TB2'ye ek olarak modern zamanların en gelişmiş İnsansız Hava Araçlarından (İHA) bazılarını üretti: Akinci, Kızılelma ve TB3.

TB2'nin geliştirilmesi, üretimi ve ihracatındaki başarının üzerine Baykar, Akıncı'yı geliştirmeye devam etti. İHA, 2021'de Türk Silahlı Kuvvetleri'ne teslim edildi.

Türkçe'de 'Raider' anlamına gelen Bayraktar Akıncı kelimesinden adını alan Bayraktar Akıncı, silahlarla donatılabilen yüksek irtifalı, uzun ömürlü bir insansız hava aracıdır. İnsansız hava aracı, çeşitli hava-hava ve hava-kara füzeleriyle donatılmıştır.

Baykar'a göre, drone savaş uçaklarına benzer manevralar yapabiliyor ve çeşitli yükler taşıyabiliyor. Akıncı, karada ve havada hedefleri vurabiliyor. Ayrıca, Türkiye'nin mevcut drone filosundan daha yüksekte uçabiliyor ve havada daha uzun süre kalabiliyor.

Mayıs 2024'te eski Cumhurbaşkanı Ebrahim Raisi'yi taşıyan bir İran helikopterinin düşmesinin ardından, Akinci arama ve kurtarma operasyonlarına da yardımcı oldu. Akinci halihazırda Pakistan, Azerbaycan, Libya, Etiyopya, Burkina Faso ve Mali tarafından satın alındı.

Ayrıca Suudi Arabistan ve Kırgızistan'ın da aralarında bulunduğu en az iki ülke İHA'ya ilgi duyduğunu dile getirdi.

Sırada dünyayı şaşkına çevirecek olan şey: Kızılelma veya Milli İnsansız Savaş Hava Aracı Sistemi (MIUS). Kızılelma ilk uçuşunu 2022'de gerçekleştirdi. 2022'de Teknofest'te konuşan Selçuk Bayraktar, "Kızilelma [Türkiye'nin] ilk insansız savaş uçağı. 20 yıldır bekliyorduk." dedi. 

Baykar'ın geliştirdiği Kızılelma, yakın hava desteği (CAS), füze saldırıları, düşman hava savunmasının bastırılması (SEAD), düşman hava savunmasının imha edilmesi (DEAD) gibi çok çeşitli askeri operasyonları gerçekleştirebilmesi beklenen insansız savaş uçağıdır.

Türk Kızılelma insansız hava aracının beş saat uçması ve saatte 800 kilometreye kadar hızlarda veya Mach 0.64 hızında uçması bekleniyor. Maksimum kalkış ağırlığı 6 ton olan İHA'nın bin 500 kilogram yük taşıma kapasitesine sahip olması planlanıyor.

Habere göre, söz konusu uçağın Türkiye'nin gelecek beşinci nesil uçağı KAAN ile uçması bekleniyor.

Şirket, Kızılelma'nın yanı sıra Bayraktar TB2 insansız hava aracının uçak gemisine özel versiyonu olan ve TB2'den daha büyük ve daha iyi olan TB-3'ü de geliştirdi.

Katlanabilir kanatları ve kısa pistlerden kalkış kabiliyetiyle TB3, TCG Anadolu gibi kısa pistten kalkış ve iniş yapabilen tarihin ilk muharip insansız hava aracı olmaya hazırlanıyor. 

TB3 UCAV, kanatlarının altına yerleştirilen akıllı silahları kullanarak istihbarat, keşif, gözetleme ve saldırı görevleri gerçekleştirebiliyor. TB3, geçen yıl uçuş test aşamasına girdi ve Aralık ayındaki bir test sırasında etkileyici bir 32 saatlik uçuş gerçekleştirerek Bayraktar sınıfı İHA'lar için yeni bir rekor kırdı. TB3, geçen yıl seri üretime girdi.

Uzay ve havacılık devinin kurucusu Özdemir Bayraktar 2021 yılında vefat etti. Ancak bıraktığı miras yaşamaya devam ediyor.

Selçuk Bayraktar, Baykar'ın kuruluşundan 41 yıl sonra, Türkiye'de havacılık devi ve İHA üretiminde dünya lideri olmayı başardığını belirterek, bunun "devrim niteliğinde" bir başarı olduğunu söyledi."

Avatar
Ozan KOLTUK