Asya ve Ortadoğu'da KAAN rüzgarı! F-35 ve F-22'yi sollayacak!

Bulgaristan merkezli Bulgarian Military gazetesine göre, resmi bir anlaşma henüz kesinleşmemiş olsa da, Malezya ve Kazakistan ile müzakerelerin daha ciddi bir aşamaya geçtiğini ve Türkiye'nin küresel savunma pazarındaki rolünü yeniden şekillendirebilecek potansiyel ortaklıklara işaret ettiği belirtildi.

Türkiye'nin havacılık ve uzay inovasyonunda önemli bir oyuncu olma yolundaki çabaları, 2019 yılında Rus S-400 hava savunma sistemlerini satın alması nedeniyle F-35 programından çıkarılmasının ardından stratejik özerkliğe duyulan ihtiyaçtan kaynaklandı diyen Bulgar basını habere şöyle devam etti;

KAAN'A İLGİ ARTIYOR

"Milli Muharip Uçak (MMU) Programı kapsamında geliştirilen KAAN, Türkiye'nin savunma ihracatı yoluyla nüfuzunu artırırken, yabancı askeri teknolojiye olan bağımlılığını azaltma yönünde cesur bir adım teşkil ediyor.

Suudi Arabistan ve Endonezya'nın KAAN programına olan ilgisi bir süredir artmakta olup, her iki ülkenin de savunma portföylerini çeşitlendirme konusundaki stratejik önceliklerini yansıtmaktadır. Suudi Arabistan'ın KAAN'a olan ilgisi 2025'in başlarında belirgin bir şekilde ortaya çıktı ve Riyad'ın 100'e kadar jet satın almayı araştırdığını gösteren raporlar var."

المقاتلة بدون طيار ANKA-3 صممت لتكون شبحية وتنفيذ مهام التجسس والقتال وجمع المعلومات العالية الأهمية، بصمتها الرادارية التي تقترب من الصفر وأنظمة الحرب الاليكترونية المتقدمة تجعلها السلاح الأمثل في ساحات الحرب المعقدة، لها القدرة على حمل انواع مختلفة من القنابل والصواريخ الثقيلة… pic.twitter.com/FxfCLdY62P — الرادع المغربي 🇲🇦🔻🇵🇸 (@Rd_fas1) May 22, 2025

Bu ilgi, Suudi Arabistan Kraliyet Hava Kuvvetleri Komutanı Prens Turki bin Bandar Al Saud'un Türkiye'ye yaptığı ziyaret sırasında resmileşti; ziyarette, Suudi Arabistan'da endüstriyel iş birliği, teknoloji transferi ve potansiyel yerel montaj hatlarına yönelik öneriler görüşüldü denilen haberin devamında;

"F-35 YERİNE KAAN ALACAKLAR"

"Krallığın KAAN'a yönelmesi, ABD'den F-35'i satın almak için yapılan ve uzun süredir devam eden müzakerelerin durmuş olması nedeniyle yaşanan hayal kırıklığı ve Batılı silah tedarikçilerine bağımlılığı azaltma yönündeki daha geniş kapsamlı politikadan kaynaklanıyor. Suudi Arabistan, KAAN'ı, Vizyon 2030 ekonomik çeşitlendirme hedefleriyle uyumlu olarak, hava hakimiyetini güçlendirmenin ve yerli bir havacılık ekosistemi oluşturmanın bir yolu olarak görüyor.

Benzer şekilde Endonezya'nın ilgisi, Cumhurbaşkanı Prabowo Subianto'nun 2025 yılının nisan ayında Ankara'da Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yaptığı görüşmede KAAN kalkınma programına katılmayı önermesiyle pekişti.

Saudi Arabia plans to purchase 100 units 5th generation combat aircraft KAAN from Turkey. pic.twitter.com/UR9KOyPnvK — Globe Eye News (@GlobeEyeNews) December 26, 2024

Güney Kore'nin KF-21 programında uzun süredir ortak olan Endonezya, KAAN'ı tamamlayıcı bir platform olarak görüyor ve 10 tona kadar mühimmat taşıyabilen, F-35'in yük kapasitesini önemli ölçüde geride bırakan çift motorlu bir tasarım sunuyor. Son raporlar, Endonezya'nın Türkiye ile savunma bağlarını derinleştirmeye istekli olduğunu ve potansiyel olarak KAAN'ı hava kuvvetleri modernizasyon çabalarına entegre etmeyi öneriyor.

Demiroğlu'na göre, Kazakistan ve Malezya ise ön ilginin ötesine geçip aktif müzakerelere geçti. Türkiye ile yakın bağları olan bir Orta Asya ülkesi olan Kazakistan, bölgesel güvenlik endişeleri arasında hava savunma yeteneklerini artırarak, yaşlanan Sovyet dönemi filosunun yerini alacak stratejik bir varlık olarak KAAN'ı görüyor."

ASYA'DA KAAN SESLERİ YÜKSELİYOR

Güneydoğu Asya savunmasında büyüyen bir oyuncu olan Malezya, Rus ve Batılı uçakların da yer aldığı mevcut filosunu tamamlamak için KAAN'ı araştırıyor diyen Bulgar basını habere şöyle devam etti;

"Her iki ülkenin müzakereleri, Türkiye'nin teknoloji transferi ve ortak üretim fırsatları sunma konusundaki istekliliğinden yararlanma isteğini gösteriyor. Bu esneklik, ABD ve Rusya gibi geleneksel tedarikçilerin daha sıkı ihracat kontrolleriyle çelişiyor.

Henüz bağlayıcı olmasa da bu görüşmeler, küresel savunma dinamiklerinde bir değişime işaret ediyor. Türkiye, Batılı veya Rus platformlarına bağlı jeopolitik koşullar olmaksızın, gelişmiş, uygun maliyetli savaş uçakları arayan ülkeler için kendini geçerli bir alternatif olarak konumlandırıyor.

Askeri açıdan bakıldığında, bu dört ülkenin KAAN'a olan ilgisi stratejik, ekonomik ve jeopolitik faktörlerin bir kombinasyonuna bağlanabilir.

Suudi Arabistan için KAAN, özellikle Çin ile ilişkileri ve insan hakları sicili nedeniyle F-35 alımında yaşanan gecikmelerin ardından ABD silahlarına olan bağımlılığı azaltmanın bir yolunu sunuyor.

Savunma Güvenliği Asya'nın Ocak 2025 tarihli raporunda belirtildiği üzere, krallığın 100 KAAN jetine olan ilgisi, gelişmiş gizlilik, sensör füzyonu ve çok amaçlı yetenekler vadeden bir platforma erişim sağlarken askeri tedarikçilerini çeşitlendirmek için hesaplanmış bir hareketi yansıtıyor.

Endonezya'nın motivasyonları da benzer şekilde çeşitlendirmeye dayanmaktadır, zira KF-21 programına katılımı finansman sorunları ve veri güvenliği endişeleri gibi zorluklarla karşı karşıya kalmıştır. Çift motorlu tasarımı ve yerel üretim potansiyeliyle KAAN, Endonezya'ya savunma ortaklıklarını dengelemek için sağlam bir alternatif sunmaktadır.

Kazakistan'ın ilgisi, büyük ölçüde eski MiG ve Sukhoi jetlerine dayanan hava kuvvetlerini modernize etme ve önemli bir bölgesel müttefik olan Türkiye ile bağları güçlendirme ihtiyacından kaynaklanmaktadır. Bütçe kısıtlamaları ve çeşitli bir tehdit ortamıyla karşı karşıya olan Malezya, KAAN'ı, Türkiye'nin teknoloji paylaşımına açık olmasının ek avantajıyla, daha pahalı Batı jetlerine kıyasla uygun maliyetli bir seçenek olarak görmektedir.

KAAN'ın dört ülke açısından cazibesi, F-35'ten potansiyel olarak daha düşük bir maliyetle (birim başına 80-110 milyon dolar) ileri teknoloji vaadinde bulunması ve Türkiye'nin, bu ülkelerin yerli savunma sanayisini geliştirme hedeflerine uygun olarak ortak girişimlerde bulunma isteğinde yatmaktadır."

SERİ ÜRETİM 2028'DE BAŞLAYACAK

Demiroğlu'nun son açıklamalarına göre KAAN programı istikrarlı bir şekilde ilerliyor. Türk Havacılık ve Uzay Sanayii şu anda jetin uçuş test aşamasını ilerletmek için kritik öneme sahip olan ikinci ve üçüncü prototiplerin inşasına odaklanmış durumda diyen Bulgarian Military;

"İlk prototip ilk uçuşunu Şubat 2024'te tamamladı ve ardından aynı yılın ilerleyen zamanlarında ikinci bir test uçuşu gerçekleştirildi ve programın gelişiminde önemli kilometre taşlarını işaret etti. İkinci ve üçüncü prototiplerin aerodinamik denge, motor performansı ve gizlilik özellikleri gibi temel performans ölçütlerini değerlendirmek için bir dizi titiz uçuş testinden geçmesi bekleniyor.

Bu testler, beşinci nesil savaş uçaklarının ayırt edici özelliği olan art yakıcılar olmadan jetin süpersonik hızlara ulaşma yeteneğini değerlendirirken, düşük radar kesit alanının modern hava savunma sistemlerine karşı etkili olmaya devam etmesini sağlayacak.

Ek olarak, prototipler, pilotlara gelişmiş durumsal farkındalık sağlamak için radar, kızılötesi ve elektronik harp sistemlerinden gelen verileri entegre eden sensör füzyon yetenekleri de dahil olmak üzere KAAN'ın gelişmiş aviyoniklerini doğrulamak için kullanılacaktır. Bu testler, jetin çok rollü yeteneklerini kanıtlamak ve hava-hava muharebesi ile hassas yer saldırıları arasında sorunsuz bir şekilde geçiş yapabilmesini sağlamak için çok önemlidir.

Demiroğlu, bu prototiplerin hızlandırılmış üretimi nedeniyle testlerin öngörülenden daha erken tamamlanmasının beklendiğini, bunun da Türkiye'nin havacılık mühendisliğindeki artan uzmanlığının bir göstergesi olduğunu vurgulayarak, programın yolunda gittiğini söyledi.

Türkiye'nin KAAN için planları, hem üretim hem de ihracat için iddialı hedeflerle yurtiçi kullanımın ötesine uzanıyor. Türk Hava Kuvvetleri, KAAN'ı eski F-16 ve F-4E Phantom filolarının yerine entegre etmeyi amaçlıyor ve seri üretimin 2028'de başlaması planlanıyor."