Amerikan-Hint fantezisi yerine gerçek Kalkınma Yolu! Türkiye dengeleri değiştirecek
G-20'de açıklanan Hint-Avrupa koridor projesi IMEC, gerçekleşmekten uzak bir fantezi olarak görülüyor. Türkiye ise fantezilerle değil 'gerçek' işlerle meşgul. Irak-Türkiye hattında yapımı devam eden Kalkınma Yolu, Basra'yı Akdeniz'e bağlayan en ekonomik güzergâh olacak.
Yeni Delhi'deki G-20 Zirvesi sırasında açıklanan Hint-Avrupa Baharat Yolu IMEC, uygulanabilirliği hayli tartışmalı olan bir 'zihni sinir projesi' olarak gündeme oturdu.
Malların limandan gemiye, gemiden trene, trenden gemiye ve gemiden TIR'lara uzandığı transfer hattı 8 bin 166 kilometre uzunlukta. ABD ve Avrupa ülkeleri tarafından Çin'in Bir Kuşak Bir Yol projesine karşı ortaya atılan bu proje aynı zamanda İsrail, Güney Kıbrıs ve Yunanistan'ı öne çıkarmak üzere tasarlanmış bir 'Amerikan fantezisi' olarak görülüyor.
ABD Başkanı Joe Biden Hint-Avrupa koridorunun 'ekonomik' olduğunu ileri sürse de Çin-Avrupa hattındaki asıl ekonomik yol, Irak ile Türkiye arasında yapımı devam eden 'Kalkınma Yolu' ile hayata geçecek.
Kıtaları birbirine bağlayan herhangi bir ticaret yolunun Türkiye'siz hayata geçirilemeyeceğini vurgulayan ve ABD imzalı IMEC'e karşı çıkan Cumhurbaşkanı Erdoğan, her fırsatta Basra ile Akdeniz'i birbirine bağlayacak Kalkınma Yolu'na dikkat çekiyor.
Çünkü Irak'ın Basra'ya açılan Grand Faw Limanı'ndan Ovaköy'e, oradan da Mersin Limanı'na ulaşan hat, Uzakdoğu'dan Avrupa'ya taşınacak malları Akdeniz'e Süveyş Kanalı'ndan daha ekonomik şartlarla ulaştıracak.
New York’ta 13. Concordia Yıllık Zirvesi’nde konuşan Cumhurbaşkanı Erdoğan, Kalkınma Yolu'nun önemine vurgu yaptı.
SADECE İKMAL KORİDORU DEĞİL...
17 milyar dolara mâl olacak projenin 2028 yılına kadar tamamlanması bekleniyor. Kalkınma Yolu Projesi'nin Basra ayağında tüm yükü, inşası devam eden Faw Limanı çekecek. 2025 yılında açılması planlanan Faw Limanı çevresinde dev lojistik yapıların kurulması bekleniyor. Kalkınma Yolu Projesi, karada hızlı tren hattının yanı sıra otoyol, Irak ve Körfez ülkelerinin petrol nakil hattı ve gaz nakil hattı gibi iktisadi projeleri de kapsayacak.
Bölgede dengeleri değiştirecek güzergâh Türkiye-Irak sınırındaki Ovaköy'den başlayıp Musul, Tikrit, Bağdat, Kerbela, Necef ve Nasıriye'den geçerek Basra'ya ulaşıyor. Irak Başbakanı Muhammed Şiya Es Sudani de Ortadoğu'yu Avrupa'ya bağlamak için Kalkınma Yolu'nun en iyi ve en ucuz seçenek olduğunu belirtiyor.
ŞİMDİDEN REKORLAR KİTABINA GİRDİ
Basra'da inşa edilmekte olan Grand Faw Limanı tamamlandığında 54 kilometrekarelik alanı kapsayacak. Büyük kargo gemilerini barındırabilecek kapasitesiyle Ortadoğu'nun en büyükleri arasında yer alacak dev limanın sadece dalgakıranı 14,5 kilometre uzunluğunda. Bu ölçüsüyle Guinnes Rekorlar Kitabı'na 'dünyanın en uzun dalgakıranı' olarak girdi. Projeyi Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri de destekliyor.
PROJE IRAK'IN DA BÜTÜNLÜĞÜNÜ SAĞLAYACAK
Kalkınma Yolu'nun karşı karşıya olduğu en önemli riskin Irak'taki güvenlik sorunları olduğu belirtiliyor. Patlamaya hazır bomba niteliğindeki Kerkük'te devam eden kriz, Erbil ile Bağdat'ın bütçe ve petrol gelirlerini paylaşma konusunda anlaşma sağlayamaması, aynı zamanda Irak'ta İran adına varlık gösteren mezhepçi silahlı gruplar Kalkınma Yolu'nun geleceği üzerinde risk oluşturuyor. Irak kuzeyinde Amerikan destekli PKK terör örgütünün varlığını sürdürmesi de bir başka risk olarak göze çarpıyor.
Ancak Kalkınma Yolu, tüm risklere karşın hayata geçtiği takdirde Irak'ı bir bütün olarak muhafaza etmekle kalmayacak; aynı zamanda Türkiye'nin Körfez ülkeleriyle ticari entegrasyonunu kolaylaştıracak.
Basra'dan Akdeniz'e ulaşmada Süveyş Kanalı'ndan daha ekonomik bir alternatif olması beklenen Kalkınma Yolu, dünya ticaret yollarında dengeleri değiştirecek bir etki yaratabilir.
