Afganistan'da kesin bir zafer kazanan Taliban, ülkenin adını Afganistan İslam Emirliği şeklinde değiştirmeye hazırlanıyor. Eşref Gani yönetimi sonrası ülkenin yeni lideri ise çok büyük bir ihtimalle Taliban lideri Abdulgani Birader olacak.
3 yıl önce ABD'nin talebi üzerine Pakistan'da tutulduğu hapishaneden salıverilen Birader'in geçmişi kanlı mücadelelerle dolu.
Abdulgani Birader, 1968 yılında Uruzgan eyaletinde doğdu; 80'lerde Sovyetler'e karşı Afgan mücahitlerle birlikte savaştı. 1992 yılında Rusya'nın bölgeden tamamıyla çekilmesinin ardından iç savaşın pençesine düşen Afganistan'da Abdulgani, kayınbiraderi Muhammed Ömer'le birlikte Kandahar'da bir medrese kurdu.
İki molla, Afganistan'da bir İslam emirliği kurma yolulnda harekete geçerek binlerce genci çevresine topladı ve Taliban örgütünü hayata geçirdi.
O dönem Pakistan gizli servisi ISI'nin desteklediği Taliban, bir dizi savaş sonrası 1996'da iktidara geldi. Molla Ömer'in kritik kararlar alırken ona akıl veren yegâne yardımcısı Abdulgani Birader'den başkası değildi. Örgütün iktidara gelmesinde kilit isim olarak görülen Birader, 5 yıllık Taliban rejiminde çeşitli mevkilerde görev aldı.
ABD işgaliyle Taliban'ın yönetimden uzaklaştırıldığı 2001 yılında Birader, savunma bakan yardımcısıydı.
İşgalle birlikte Birader için sürgün yılları da başladı. ABD istihbaratının, 'Pakistan karşıtı Taliban üyesi' olarak kodladığı Birader, işgal yıllarında Kabil yönetimiyle diyalog halinde kalmaya özen gösterdi.
George W. Bush dönemi sonrası Barack Obama yönetimi Birader'in askeri dehasından ve Afganistan'daki derin bağlantılarından endişe ettiği için ona CIA takibine aldı.
CIA tarafından 2010 yılında Karaçi'ye dek adım adım izlenen Birader, ABD talimatıyla Pakistan güvenlik güçleri tarafından Karaçi'de yakalanarak tutuklandı.
Birader 8 yıl boyunca Pakistan hapishanelerinde tutuldu. Takvimler 2018'i gösterdiğinde Beyaz Saray'da Donald Trump yönetimi vardı. Birader'e yönelik tavır değişikliğine giden Washington yönetimi, Trump'ın Afganistan'daki elçisi Zalmay Halilzad'ın da önerisiyle onu Pakistan'da serbest bıraktırdı.
Washington, Birader'in Taliban'la Kabil arasında ülke yönetimine ilişkin güç paylaşımı konusunda yürütülen müzakerelere ciddi etkisi olacağını düşünüyordu.
Abdulgani Birader, Şubat 2020'de Katar'ın başkenti Doha'da ABD ile masaya oturdu ve bir anlaşma imzaladı. ABD ile Taliban'ın ateşkes ilan ettiği o anlaşmaya göre, örgütle Kabil arasında yönetim paylaşımına dair müzakerelerin başlaması gerekiyordu.
Ancak o tarihten sonra yaşananlar, iki tarafın da birbirine asla güvenmediğini ve zaman kazanma çabası içerisine girdiğini ortaya koydu. Taliban, Afganistan'da ilerlemek için ABD askerlerinin ayrılmasını bekliyordu.
11 Eylül 2001'de meydana gelen saldırıların 20. yıldönümünde ABD askerlerinin Afganistan'dan tamamen çekilmiş olacağının duyurulmasıyla birlikte Taliban harekete geçti.
3 yıl önce Pakistan hapishanelerinden ABD isteğiyle salıverilen Abdulgani Birader, tarihler 16 Ağustos 2021'i gösterdiğinde kendini yeni kurulmuş Afganistan İslam Emirliği'nin ilk lideri olarak buldu.
