ABD'de kuş gribi hayatı felç etti: Yumurta krizi patlak verdi! Türkiye'nin kapısı çalındı!

ABD'de kuş gribi salgını, ülke genelinde yumurta arzını olumsuz etkileyerek fiyatların son 10 yılın en yüksek seviyelerine ulaşmasına neden oldu. Salgın nedeniyle çiftliklerde milyonlarca tavuk itlaf edilirken, bu durum yumurta üretimini ciddi şekilde etkiledi.

ENFLASYON VERİLERİ YUMURTA FİYATLARINI ORTAYA KOYDU

Dün açıklanan enflasyon verileri, ABD'de yumurta fiyatlarında yaşanan dikkat çekici artışı gözler önüne serdi. ABD Çalışma Bakanlığı'nın verilerine göre, Amerikalı tüketicilerin yaşam maliyeti ocakta aylık bazda yüzde 0,5, yıllık bazda ise yüzde 3 arttı. Gıda fiyatları ise aynı dönemde aylık yüzde 0,4 ve yıllık yüzde 2,5 yükseldi. Özellikle evde yemek yapmanın maliyeti, altı büyük market ürün grubundan dördünde yaşanan fiyat artışlarıyla birlikte aylık yüzde 0,5, yıllık yüzde 1,9 arttı.

YUMURTA FİYATLARINDAKİ ÇARPICI ARTIS

Et, kümes hayvanları, balık ve yumurta grubunda fiyatlar ocakta aylık yüzde 1,9 ve yıllık yüzde 6,1 artış kaydetti. Bu grupta özellikle yumurta fiyatlarındaki artış dikkat çekti. Ocak ayında yumurta fiyatları, aylık bazda yüzde 15,2 artarken, yıllık bazda ise yüzde 53'e kadar yükseldi. Bu artış, Haziran 2015'ten bu yana kaydedilen en büyük yükseliş olarak tarihe geçti.

TÜRKİYE'NİN KAPISI ÇALINDI

ABD Tarım Bakanlığı'nın Yumurta Piyasaları Görünümü raporuna göre, bir düzine A sınıfı yumurtanın ortalama fiyatı ocak ayında 4,95 dolara ulaştı. 7 Şubat itibarıyla ise bu fiyat 7,34 dolara yükseldi. Kuş gribi salgını nedeniyle Aralık 2024'te 13 milyonun üzerinde kuş itlaf edildi. Devam eden salgın, 8 eyalette 21 milyonu aşkın kuşun kaybına yol açtı. Üretimdeki düşüş, ABD'nin yumurta ithalatını Aralık 2024'te bir önceki aya göre yüzde 38 artırdı. Bu dönemde, ABD en son Ocak 2023'te yumurta ithal ettiği Türkiye'den de alım gerçekleştirdi.

MARKETLERDE RAFLAR BOŞALDI

Yumurta krizinin etkisiyle bazı marketlerde rafların boşaldığı gözlemlenirken, bazıları stokçuluğu önlemek amacıyla müşterilerin alımına sınırlama getirdi. Trader Joe's, Whole Foods, Costco ve Aldi gibi marketlerde, müşteri başına bir, iki veya en fazla üç kartonla sınırlı alım yapılabileceğine dair uyarı yazıları dikkat çekti.

RESTORANLARDA YUMURTA ÜCRETİ ARTIKLARI

Yumurta fiyatlarındaki artış, bazı restoranları yumurtalı yemekler için ek ücret uygulamaya zorladı. Waffle House, maliyet artışları nedeniyle yumurta başına 50 sentlik bir ücret eklediğini duyurdu. Restoran zinciri, piyasa koşullarına göre bu ek ücreti düzenleyeceğini veya kaldıracağını belirtti.

KAYNAK: AA